Xử lý sai phạm tại công trình cấp nước xã Ea Lâm

Càng đầu tư, càng xuống cấp

Từ nguồn vốn chương trình quốc gia nước sạch vệ sinh môi trường (NS-VSMT) năm 1998, tỉnh Phú Yên đầu tư xây dựng Công trình nước sạch ở xã Ea Lâm, huyện Sông Hinh, với quy mô hai giếng nước, một bể lọc và 2.060 m đường ống cấp nước, với kinh phí 250 triệu đồng. Công trình này do Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Phú Yên làm chủ đầu tư. Từ năm 2005 đến nay, tỉnh Phú Yên đã nhiều lần nâng cấp, sửa chữa với kinh phí gần bốn tỷ đồng, nhưng vẫn chưa mang lại kết quả như mong muốn. Một trong những lý do là ngoài chất lượng nước không bảo đảm còn do việc xây lắp công trình này có những sai phạm.

Công trình được đưa vào sử dụng từ năm 1999. Khi hoàn thành đã bàn giao cho UBND xã Ea Lâm quản lý sử dụng, cung cấp nước cho 1.500 người, nhưng sau vài năm khai thác, công trình đã xuống cấp nghiêm trọng. Đến năm 2005, công trình được nâng cấp và mở rộng hệ thống với tổng mức đầu tư hơn 1,2 tỷ đồng, cung cấp nước cho hơn 2.000 người. Tuy nhiên, sau khi hoàn thành vào năm 2006, công trình đã bộc lộ nhiều khiếm khuyết, không bảo đảm cấp nước và chất lượng nước không đạt yêu cầu. Cụ thể là chỉ sau sáu tháng đưa vào sử dụng, công trình đã xảy ra sự cố kỹ thuật phải tạm ngừng hoạt động lần thứ hai.

Nhằm khắc phục hậu quả, đồng thời tạo điều kiện cho người dân có nước sinh hoạt, UBND tỉnh đã cho phép chủ đầu tư là Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn lập thủ tục đầu tư dự án Xử lý nước sạch sinh hoạt nông thôn, bảo đảm cung cấp nước đạt tiêu chuẩn cho nhân dân. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, chủ đầu tư cẩu thả trong việc lập Báo cáo kinh tế kỹ thuật xây dựng công trình, dẫn đến quá nhiều tồn tại trong hồ sơ, nên không đủ điều kiện để phê duyệt. Trước thực trạng trên, UBND tỉnh đã yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT) và chủ đầu tư kiểm điểm rút kinh nghiệm, đồng thời giao cho Sở này phối hợp với các ngành liên quan cùng địa phương tập trung triển khai khảo sát, đánh giá hiện trạng công trình, sửa chữa với mục tiêu có nước cho nhân dân sinh hoạt.

Thế nhưng, chủ đầu tư không thực hiện đầy đủ theo chỉ đạo của UBND tỉnh, mà lập báo cáo kinh tế kỹ thuật xây dựng công trình sửa chữa, nâng cấp công trình cấp nước xã Ea Lâm, tổng dự toán xây dựng gần ba tỷ đồng được UBND tỉnh Phú Yên phê duyệt theo Quyết định 1827/QĐ-UBND ngày 10-11-2008, trong đó hạng mục mở rộng mạng cấp nước đến 427 hộ dân trị giá gần 500 triệu đồng.

Tuy nhiên, sau khi sửa chữa xong vào giữa tháng 4-2009 với công suất thiết kế mỗi ngày đêm 200 m3, thì hầu hết trụ vòi nước, đồng hồ đo đếm lắp đặt tại 323 hộ dân trước đây đã hư hỏng, hệ thống ống không phù hợp, chất lượng kém… trong khi đó số gia đình có nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt tăng lên 530 hộ. Và điều đáng nói là sau ba tháng vận hành, nguồn 'nước sạch' ở đây vẫn trong tình trạng nhiễm phèn không sử dụng được.

Gần đây nhất, vào đầu năm 2010, ngoài việc thực hiện khảo sát, đánh giá hiện trạng và sửa chữa mạng cấp nước, chủ đầu tư đã có nhiều thiếu sót về việc lựa chọn nhà thầu, tự ý mở rộng mạng cấp nước mới nằm ngoài hệ thống mạng cấp nước đã có trước đây, gồm 2.450 m ống cấp nước đường kính từ 27 mm đến 49 mm và 1.345 m ống cấp nước đường kính từ 34 mm đến 63 mm với tổng kinh phí hơn 940 triệu đồng, trong khi chưa lập hồ sơ báo cáo kinh tế kỹ thuật điều chỉnh, bổ sung công trình.

Lúng túng trong xử lý sai phạm

Để sửa chữa, nâng cấp công trình cấp nước xã Ea Lâm đạt yêu cầu, Sở NN và PTNT Phú Yên cần kiểm tra lại công tác khảo sát, đánh giá hiện trạng, khắc phục sửa chữa công trình mà chủ đầu tư đã triển khai thực hiện và báo cáo, đề xuất UBND tỉnh xem xét trong điều chỉnh, bổ sung nội dung đầu tư các tuyến ống để mở rộng mạng cung cấp nước cho dân, thay thế hơn 2.000 m đường ống đã đầu tư năm 2006 và dự trù một số vật tư để thay thế hư hỏng trong quá trình thử áp lực. Đồng thời Sở NN và PTNT đề nghị sử dụng nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia để thực hiện đấu nối tuyến ống cấp nước cho 530 hộ dân.

Tuy nhiên, theo Sở Kế hoạch và Đầu tư Phú Yên, khi chưa tiến hành khảo sát, đánh giá hiện trạng, thử áp lực mà đề xuất thay thế tuyến ống là không đủ cơ sở; việc đề nghị sử dụng nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia để thực hiện đấu nối tuyến ống cấp nước cho các hộ dân là chưa phù hợp với quy định. Về phía tỉnh Phú Yên, trên cơ sở báo cáo kết quả của đoàn kiểm tra liên ngành tiến hành kiểm tra, giám sát đầu tư đối với công trình cấp nước xã Ea Lâm, UBND tỉnh đã yêu cầu Sở NN và PTNT chỉ đạo chủ đầu tư tổ chức thực hiện hoàn chỉnh công trình theo yêu cầu của tỉnh trước đó, đồng thời thực hiện theo ý kiến của đoàn kiểm tra, tổ chức lập hồ sơ điều chỉnh, bổ sung dự án và trình thẩm định, phê duyệt theo đúng quy định; phối hợp với UBND huyện Sông Hinh trong việc lồng ghép các nguồn vốn khác để đầu tư hoàn chỉnh công trình.

Với trách nhiệm quản lý của mình, Sở NN và PTNT Phú Yên cần làm việc với các cơ quan chức năng thực hiện lấy nước sông Ba mở rộng cấp nước lâu dài cho 1.000 hộ dân xã Ea Lâm; đồng thời tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của chủ đầu tư trong triển khai thực hiện công tác khảo sát, đánh giá hiện trạng, khắc phục, sửa chữa công trình không đúng theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh.