Xử lý nghiêm tình trạng phá rừng đầu nguồn Gia Nghĩa

Xí nghiệp Lâm nghiệp Nghĩa Tín được Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Gia Nghĩa bàn giao quản lý hơn 5.000 ha rừng, nhưng phần lớn diện tích rừng nhanh chóng bị tàn phá, lấn chiếm chỉ sau vài năm. Nguyên nhân được xác định là do buông lỏng công tác quản lý, năng lực yếu kém, giao khoán rừng tùy tiện, tràn lan, giao khoán không đúng đối tượng...

Buông lỏng công tác quản lý

Những ngày trung tuần của tháng 5 Tây Nguyên, khi những cơn mưa đầu mùa ập đến, men theo những con đường mòn trơn trượt đến các điểm rừng bị tàn phá, chúng tôi thấy những cánh rừng bị đốn hạ nằm ngổn ngang, la liệt, bị đốt cháy đen… Gặp chúng tôi, anh V.A.L cho biết: “Rừng ở đây không chỉ bị phá về đêm mà ngay cả ban ngày cũng ngang nhiên bị chặt phá. Sau tiếng rít của cưa xăng là cây đổ hàng loạt, có những khoảnh rừng ở gần đường dân sinh, chúng chỉ cưa nửa cây rồi chờ gió mạnh là đổ rạp hết. Bọn chúng phá rừng như vậy mà chẳng thấy ai bắt cả, còn chúng tôi cắt một ít củi khô về dùng trong sinh hoạt hằng ngày thì bị cán bộ kiểm lâm nhắc nhở ngay”. Khi chúng tôi có nhã ý gửi số điện thoại nhờ anh báo tin khi phát hiện có người phá rừng thì anh vội vàng từ chối vì “ở đây ai cũng sợ chúng trả thù”.

Xí nghiệp lâm nghiệp Nghĩa Tín được Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Gia Nghĩa giao quản lý hơn 5.000 ha rừng, nhưng diện tích này nhanh chóng giảm xuống còn 1.400 ha chỉ sau mấy năm. Chỉ tính trong hơn ba tháng đầu năm 2015, cơ quan chức năng đã phát hiện 51 vụ phá rừng làm thiệt hại gần 108 ha. Tuy nhiên, vấn đề khó hiểu là diện tích rừng bị tàn phá rất lớn và chỉ cách trung tâm xã Quảng Thành, thị xã Gia Nghĩa khoảng 15 km và diễn ra trong thời gian dài, nhưng cả chính quyền lẫn các cơ quan chức năng của thị xã và tỉnh Ðác Nông không hề hay biết !? Trao đổi với chúng tôi về những vấn đề nêu trên, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm thị xã Gia Nghĩa Y An Niê cho biết: Theo kết quả điều tra ban đầu thì “tình trạng có người “giấu mặt” thuê người dân phá rừng rồi sau đó phù phép thành đất sản xuất thì chưa có cơ sở chắc chắn để khẳng định, nhưng qua thực tế kiểm tra, việc phá rừng, lấn chiếm đất rừng tràn lan trên địa bàn xã Quảng Thành trong thời gian qua là đúng thực tế; mục đích phá rừng chủ yếu để lấy đất sản xuất hoặc sang nhượng trái phép để trục lợi”. Ở góc độ trách nhiệm của địa phương, Bí thư Ðảng ủy xã Quảng Thành (thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Ðác Nông) Phan Ðình Lưu, cho biết: “Việc tàn phá rừng, sang nhượng đất rừng tại địa phương đã diễn ra trong nhiều năm nay nhưng không được ngăn chặn và xử lý triệt để, chính quyền địa phương có biết nhưng sự việc vượt tầm xử lý của địa phương. Vì vậy, để ngăn chặn và chấn chỉnh thực trạng này, tỉnh cần chỉ đạo quyết liệt lực lượng chức năng sớm điều tra làm rõ vụ việc và xử lý nghiêm những đối tượng có liên quan, có làm ngay thì mới giữ được diện tích rừng ít ỏi còn sót lại.

Nhiều sai phạm trong giao khoán đất 135

Theo báo cáo số 51/BC-LK ngày 13-4-2015 của Hạt Kiểm lâm thị xã Gia Nghĩa, chỉ tính trong hai năm 2013-2014, Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Gia Nghĩa đã giao khoán gần 100 ha đất rừng theo Nghị định 135/2005/NÐ-CP cho 30 hộ dân quản lý và trồng rừng theo quy định. Qua kiểm tra, toàn bộ diện tích đất nêu trên đều được giao trái quy định của pháp luật. Tại mục 3, phần I của Thông tư 102/2006/TT-BNN của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định 135/2005/NÐ-CP ngày 8-11-2005 nêu rõ: “Ðơn xin nhận giao khoán đất do bên nhận khoán viết, trong đơn có mục xác nhận của chính quyền địa phương”. Theo đó, chính quyền địa phương là người xác nhận về đối tượng thụ hưởng, tuy nhiên qua kiểm tra thì toàn bộ hồ sơ giao khoán đều bị cắt xén phần xác nhận của chính quyền địa phương. Với “tuyệt chiêu” này, Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Gia Nghĩa đã qua mặt các cơ quan chức năng trong nhiều năm nhưng không hề được phát hiện. Tiếp theo cắt xén quy trình là việc giao khoán rừng tùy tiện, tràn lan, không theo quy hoạch, giao khoán ngay giữa rừng tự nhiên, giao khoán cho nhiều đối tượng không phải là người địa phương dẫn đến không quản lý, giám sát được. Thậm chí, một số địa chỉ của hộ nhận giao khoán rừng là giả mạo, người có tên trong hợp đồng không hề nhận khoán đất rừng.

Theo bản hợp đồng số 125/HÐGK, ngày 2-1-2014, bà Phạm Thị Tiến, có hộ khẩu tại thôn 3, xã Ðác Ha, huyện Ðác GLong, nhận khoán 3 ha đất rừng tại tiểu khu 1691 thuộc lâm phần của Xí nghiệp Lâm nghiệp Nghĩa Tín, xã Quảng Thành, thời gian nhận khoán 29 năm với mục đích trồng rừng. Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Gia Nghĩa đã căn cứ vào Nghị định 135/2005/NÐ-CP để giao đất rừng cho bà Tiến. Thế nhưng, tại Khoản 2, Ðiều 2 Nghị định 135 lại quy định, các đơn vị lâm nghiệp chỉ được giao khoán đất rừng cho những hộ gia đình đang cư trú trên địa bàn thuộc nơi có đất. Như vậy, việc công ty giao khoán 3 ha đất rừng cho một người dân ở huyện Ðác GLong, cách xa nơi nhận đất gần 30 km quản lý, sử dụng là trái với quy định của Nghị định 135. Chưa dừng lại ở đó, toàn bộ 3 ha diện tích đất này không phải đất trống, rừng sản xuất mà là đất do phá rừng mà có… Cũng theo hình thức giao khoán tương tự, năm 2014, công ty đã giao cho chín hộ dân với 29,65 ha nhưng đến thời điểm hiện tại, công ty chưa cung cấp được hồ sơ giao khoán hợp pháp. Trong đó có hộ ông Ðỗ Ðức Thìn, hộ khẩu ở tỉnh Bình Phước, nhận khoán 2 ha, hiện nay chưa cung cấp được hồ sơ giao khoán.

Tính đến thời điểm hiện tại, các hộ nhận khoán đất rừng mới trồng được hơn 19 ha cây muồng đen trên diện tích gần 100 ha đất đã giao khoán (trồng theo hình thức trụ trồng tiêu), nhiều hộ sau khi nhận đất đã trồng tiêu, cà-phê, cây mì… mà không hề tính chuyện trồng rừng theo quy định. Nhiều đối tượng lợi dụng việc nhận giao khoán, quản lý yếu kém của đơn vị chủ rừng để chặt phá, mở rộng diện tích khu vực chung quanh và liền kề. Tổ chức xây nhà kiên cố, lập quán trái phép buôn bán ngay trong rừng…

Gia Nghĩa hiện nay đang được quy hoạch phát triển theo hướng đô thị xanh kết hợp giữa rừng tự nhiên với hệ thống hồ thủy điện, thủy lợi, thác nước, trong đó hồ Gia Nghĩa có vai trò rất lớn đối với môi trường cảnh quan và đô thị. Vì vậy, tỉnh Ðác Nông cần có những giải pháp mạnh, hiệu quả, lâu dài nhằm ngăn chặn tình trạng phá rừng đầu nguồn Gia Nghĩa để bảo vệ hệ sinh thái, môi trường cảnh quan tự nhiên… Ðồng thời tiến hành điều tra, xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân liên quan nhằm lấy lại niềm tin của nhân dân.

Theo Nhandan.org.vn