Xây dựng nông thôn mới: Chung sức vượt mục tiêu

– Năm 2022, việc triển khai xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn tỉnh đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Song với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp, ngành và sự chung sức, đồng lòng của người dân, chương trình đã đạt được những kết quả tích cực.

Đối mặt thách thức

Theo kế hoạch, năm 2022, tỉnh phấn đấu có thêm 10 xã đạt chuẩn NTM, 5 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 1 xã NTM kiểu mẫu, mỗi huyện, thành phố công nhận từ 2 khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu trở lên…

Mục tiêu cao, với việc triển khai thực hiện các mục tiêu này diễn ra trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn, thách thức. Khó khăn đầu tiên phải kể đến bộ tiêu chí quốc gia xây dựng xã NTM, xã NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025 (được ban hành vào ngày 8/3/2022) có nhiều chỉ tiêu, tiêu chí mới khó hơn, đòi hỏi thời gian thực hiện lâu hơn, nguồn lực thực hiện lớn hơn. Trong khi đó, hướng dẫn của các bộ, ngành liên quan để cụ thể hóa các tiêu chí lại chậm dẫn tới việc thực hiện các tiêu chí NTM ở các xã gặp nhiều khó khăn.

Người dân xã Thiện Hòa, huyện Bình Gia chung sức xây dựng nhà văn hóa thôn

Ông Lý Hồng Quân, Chủ tịch UBND xã Thụy Hùng, huyện Cao Lộc cho biết: Năm 2022, Thụy Hùng được chọn là xã điểm phấn đấu đạt chuẩn NTM. Qua đánh giá, thời điểm đầu năm 2022 xã đạt 12/19 tiêu chí. Tuy nhiên, theo bộ tiêu chí xã NTM mới giai đoạn 2021-2025, xã mới đạt 8/19 tiêu chí. Số tiêu chí đã đạt giảm, các tiêu chí chưa đạt còn nhiều, đòi hỏi nguồn lực lớn với thời gian thực hiện kéo dài. Cùng với đó, do khó khăn về nguồn vốn, thời tiết mưa nhiều cũng như vướng mắc về mặt bằng khiến cho một số công trình hạ tầng NTM trên địa bàn xã khởi công chậm hơn so với kế hoạch.

Cùng với xã điểm Thụy Hùng, qua rà soát theo bộ tiêu chí xã NTM, NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025, các xã điểm phấn đấu đạt chuẩn NTM và NTM nâng cao năm 2022 trên địa bàn tỉnh đều bị giảm từ 2-5 tiêu chí so với thời điểm đầu năm 2022, trong đó có xã giảm đến 9 tiêu chí. Bên cạnh khó khăn do thay đổi bộ tiêu chí mới, năm 2022, việc triển khai xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh còn phải đối diện với những khó khăn khác như: nguồn vốn phân bổ từ trung ương để thực hiện chương trình chậm; ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh khiến cho việc huy động nguồn lực xã hội hóa giảm sút…

Tìm hướng gỡ khó

Trước thực tế đó, các cấp, ngành cùng với người dân trên địa bàn tỉnh đã không ngừng nỗ lực, cố gắng tìm giải pháp khắc phục khó khăn để thực hiện các mục tiêu đề ra.

Ông Hoàng Đăng Dũng, Phó Chánh Văn phòng Điều phối xây dựng NTM tỉnh cho biết: Đối với khó khăn trong việc thực hiện bộ tiêu chí giai đoạn 2021-2025, trong khi chờ hướng dẫn của các bộ, ngành liên quan, các sở, ngành liên quan, UBND các huyện, thành phố cùng các xã đã chủ động rà soát các tiêu chí theo bộ tiêu chí mới và chủ động thực hiện các tiêu chí đã có hướng dẫn cụ thể; thực hiện công tác chuẩn bị đối với những tiêu chí chờ hướng dẫn.

Đối với vướng mắc về nguồn vốn, để tháo gỡ khó khăn, trong khi chờ nguồn vốn phân bổ từ trung ương (tháng 7/2022 nguồn vốn trung ương mới phân bổ), ngay trong những tháng đầu năm 2022, UBND tỉnh đã tạm ứng nguồn ngân sách tỉnh 100 tỷ đồng. Từ nguồn vốn đó, UBND các huyện đã lồng ghép nguồn lực để tiến hành khởi công 121 công trình hạ tầng NTM ở các xã điểm NTM, NTM nâng cao. Đến hết tháng 11/2022, 100% các công trình hạ tầng NTM đã được khởi công xây dựng và có tiến độ bình quân trên 75%. Dự kiến các công trình sẽ cơ bản hoàn thành để đảm bảo tiến độ các tiêu chí về hạ tầng năm 2022 đề ra.

Bên cạnh chủ động tạm ứng, cân đối nguồn lực để xây dựng các công trình hạ tầng, UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan liên quan đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, huy động sức dân để chung tay thực hiện các tiêu chí. Năm 2022, người dân trên địa bàn tỉnh hiến gần 60.000 m2 đất, đóng góp gần 18,5 tỷ đồng và 116.000 ngày công để làm đường giao thông nông thôn và các công trình hạ tầng NTM. Bên cạnh đó, cán bộ, công chức, lực lượng vũ trang, người dân trên địa bàn các huyện: Đình Lập, Chi Lăng, Văn Lãng, Bình Gia… tích cực tham gia phong trào “Thứ 7 đi cơ sở”, “Chủ nhật đỏ” chung sức xây dựng NTM. Điển hình như huyện Chi Lăng đã huy động gần 30.000 lượt người tham gia, qua đó đã hỗ trợ Nhân dân đổ bê tông và sữa chữa mặt đường giao thông nông thôn được 5.886m; vệ sinh, phát quang đường làng, ngõ xóm được hơn 212 km; chăm sóc cắt tỉa hàng rào cây xanh được hơn 50 km. Huyện Đình Lập huy động được hơn 6.000 lượt người tham gia, qua đó vệ sinh, phát quang đường làng, ngõ xóm đạt 22.900m; chăm sóc cắt tỉa hàng rào cây xanh đạt 5.160m; đổ 250m2 sân bê tông nhà văn hóa thôn…

Với sự đầu tư nguồn lực của Nhà nước và sự chung tay, góp sức của Nhân dân, việc triển khai xây dựng NTM năm 2022 trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Dự kiến 10 xã điểm phấn đấu đạt chuẩn NTM, 5 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 1 xã điểm phấn đấu đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu sẽ công nhận đạt chuẩn trong năm 2022 và quý I/2023. Ngoài các xã điểm của tỉnh kể trên, năm 2022, trên địa bàn tỉnh có thêm 3 xã đăng ký tự phấn đấu đạt chuẩn NTM; 1 xã phấn đấu đạt chuẩn xã NTM nâng cao và 1 xã phấn đấu đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu. Bình quân mỗi xã trên địa bàn tỉnh đạt 12,92 tiêu chí.

Vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, việc triển khai xây dựng NTM năm 2022 trên địa bàn tỉnh tiếp tục đạt được những kết quả tích cực. Qua đó không chỉ góp phần quan trọng vào việc hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM năm 2022 mà còn tạo động lực, tiền đề quan trọng để tỉnh thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ xây dựng NTM trong cả giai đoạn 2021-2025.

Ông Nguyễn Hữu Trực, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường

“Theo bộ tiêu chí quốc gia xã đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025, tiêu chí môi trường là một trong những tiêu chí có nhiều chỉ tiêu nhất, không chỉ đòi hỏi nguồn lực mà còn cần sự chung tay, góp sức của người dân. Để thực hiện tiêu chí này, ngay từ đầu năm 2022, sở đã chủ động ban hành kế hoạch, tập trung phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tập huấn. Theo đó năm 2022, đơn vị đã tổ chức 11 lớp tập huấn tại các xã điểm phấn đấu đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao với 1.127 người tham gia. Cùng với đó, để hỗ trợ các xã thực hiện tiêu chí môi trường, từ nguồn Quỹ Bảo vệ môi trường tỉnh, đơn vị đã hỗ trợ gần 1 tỷ đồng cho các xã điểm thực hiện một số chỉ tiêu của tiêu chí. Bên cạnh đó, đơn vị đã phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức có hiệu quả các hoạt động bảo vệ môi trường; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân ra quân tổng vệ sinh môi trường, trồng và chăm sóc hàng rào cây xanh, xây dựng các công trình nhà tiêu, nhà tắm, bể chứa nước, chuồng chăn nuôi hợp vệ sinh…Qua đó năm 2022, ngành đã hoàn thành kế hoạch hướng dẫn, hỗ trợ 10 xã đạt tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM, 5 xã đạt tiêu chí môi trường trong xây dựng xã NTM nâng cao và 1 xã NTM kiểu mẫu”

Ông Hoàng Thanh Đạm, Phó Chủ tịch UBND huyện Đình Lập

“Cùng với những khó khăn chung của tỉnh, năm 2022, việc triển khai xây dựng NTM trên địa bàn huyện Đình Lập cũng gặp phải nhiều khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, nguồn lực hạn chế, bộ tiêu chí mới có nhiều tiêu chí, chỉ tiêu khó hơn. Để khắc phục những khó khăn đó, ngay từ đầu năm, UBND huyện đã chủ động xây dựng kế hoạch, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các phòng, ban chuyên môn, UBND các xã. Từ nguồn lực đầu tư của Nhà nước và sự chung tay, góp sức của người dân, năm 2022, huyện đã bê tông hóa được 45 km đường giao thông; sửa chữa, nâng cấp 4 công trình thủy lợi; xây mới và sửa chữa 22 nhà văn hóa thôn; “xóa” 12 nhà tạm, nhà dột nát… Hết năm 2022, huyện Đình Lập có thêm xã Châu Sơn đạt chuẩn NTM; bình quân mỗi xã trên địa bàn huyện đạt 17,1 tiêu chí; 5 khu dân cư NTM kiểu mẫu được công nhận đạt chuẩn…”