Xây dựng nền kinh tế chủ động, ứng phó mọi tình huống

Xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ

Trong phiên báo cáo bổ sung và trực tiếp trả lời chất vấn trước Quốc hội chiều ngày 12-6, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho biết, nhờ sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước, tình hình kinh tế – xã hội tháng 5 tiếp tục chuyển biến tích cực trên hầu hết các lĩnh vực. Kinh tế vĩ mô ổn định. Giá tiêu dùng 5 tháng tăng 1,08%, thấp nhất trong 10 năm qua; dự kiến cả năm kiểm soát ở mức khoảng 5%. Xuất khẩu 5 tháng tăng 15,4%; xuất siêu 1,65 tỷ USD.

Riêng về tình hình Biển Đông, từ đầu tháng 5 năm 2014, Trung Quốc ngang ngược hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 và triển khai lực lượng hộ tống bảo vệ, có cả máy bay, tàu chiến, xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Trước diễn biến phức tạp trên Biển Đông, quán triệt tinh thần Hội nghị Trung ương 9 (khóa XI) và sự chỉ đạo trực tiếp, thường xuyên, liên tục và kịp thời của Bộ Chính trị, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đoàn kết một lòng, kiên quyết bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; đồng thời giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển bền vững đất nước.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung sức chỉ đạo thực hiện quyết liệt và đồng bộ nhiều giải pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế để đấu tranh yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan và tàu hộ tống bảo vệ ra khỏi vùng biển Việt Nam. Chúng ta đã tiến hành giao thiệp bằng nhiều hình thức với Trung Quốc, kiên quyết yêu cầu Trung Quốc tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam. Các lực lượng kiểm ngư, cảnh sát biển và ngư dân ta đã dũng cảm kiên cường bám biển, bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc. Các cơ quan thông tin truyền thông trong nước và nhiều hãng truyền thông quốc tế lớn đã thông tin kịp thời, trung thực về những hành động phi pháp, vô nhân đạo của Trung Quốc. Nhiều chính phủ, tổ chức, diễn đàn, cá nhân, học giả nước ngoài đã lên tiếng ủng hộ chính nghĩa và những biện pháp đấu tranh của Việt Nam; bày tỏ sự quan ngại sâu sắc và phê phán mạnh mẽ các hành vi sai trái, vi phạm luật pháp quốc tế của Trung Quốc. Chính phủ, nhân dân Việt Nam chân thành cảm ơn và mong tiếp tục nhận được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế.

Chính phủ cũng đang chỉ đạo các Bộ, cơ quan chức năng dự báo các khả năng có thể xảy ra, chủ động xây dựng kế hoạch ứng phó cả trước mắt và lâu dài; theo dõi sát diễn biến tình hình để áp dụng giải pháp phù hợp trong một số lĩnh vực có quan hệ lớn với Trung Quốc như xuất nhập khẩu, đầu tư trực tiếp, các dự án tổng thầu EPC gắn với vốn vay ưu đãi, du lịch…

Tập trung nguồn lực đầu tư phương tiện, trang thiết bị và có chế độ, chính sách phù hợp đối với các lực lượng thực thi pháp luật trên biển; nâng cao năng lực thực thi nhiệm vụ, đáp ứng yêu cầu đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo. Đồng thời, bảo đảm an ninh, an toàn, hỗ trợ kịp thời cho ngư dân và các hoạt động kinh tế trên biển. Nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các lực lượng thực thi pháp luật và ngư dân trên biển trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo và bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) về xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ ở Việt Nam, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, chúng ta đã biết thực hiện đường lối đa phương hóa, đa dạng hóa của Đảng, Nhà nước chúng ta. Có thể khẳng định một điều rằng, đến nay, chúng ta không phụ thuộc về kinh tế với bất cứ nước nào.

Về vấn đề kinh tế độc lập tự chủ trong một thế giới phẳng, một thế giới kinh tế hội nhập cũng không thể hoàn toàn độc lập. Tinh thần là xây dựng nền kinh tế chủ động ứng phó với mọi tình huống hơn trong bối cảnh hiện nay Trung Quốc đặt hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 tại vùng biển chủ quyền của Việt Nam.

Phó Thủ tướng cũng nêu một số giải pháp.

Thứ nhất, phải đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế, đặc biệt là chuyển đổi mô hình tăng trưởng để từng bước nâng cấp nền kinh tế hiệu quả, chất lượng.

Thứ hai, chúng ta đang có thế mạnh về thu hút đầu tư. Chính vì vậy thời gian tới phải thu hút đầu tư mạnh mẽ hơn, có chọn lọc hơn, đặc biệt là những dự án mang hàm lượng khoa học, công nghệ bảo đảm môi trường tốt hơn.

Thứ ba, hỗ trợ các doanh nghiệp và người dân để đủ sức hấp thụ sự đầu tư của doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, trong đó có vấn đề đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, nâng cao năng lực nội tại.

Từ năm 2010, Chính phủ đã đa dạng hóa thị trường, giảm bớt, không phụ thuộc vào thị trường một nước nào. Việt Nam đã ký sáu hiệp định thương mại lớn, với WTO và các nước ASEAN và các nước lớn. Đến năm 2015, chúng ta sẽ có 16 FTA với 55 quốc gia và vùng lãng thổ, gồm tất cả các cường quốc có kinh tế lớn, mở ra không gian rộng lớn cho thương mại phát triển đa dạng. Tất nhiên, trong vấn đề thị trường, chúng ta vẫn có chủ trương giữ quan hệ làm ăn thương mại, đầu tư, du lịch của Trung Quốc thông qua các hiệp định đa phương, song phương với những quan hệ thương mại từ trước đến nay đã có trên tinh thần hai bên cùng có lợi.

Lấy lại niềm tin cho nhà đầu tư nước ngoài

Trả lời về việc lấy lại niềm tin cho nhà đầu tư qua các sự việc biểu tình, đốt phá một số doanh nghiệp, Phó Thủ tướng cho rằng, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất kịp thời để lập lại tình hình. Từ lực lượng công an, các ngành chức năng, các địa phương lập lại trật tự một cách nhanh chóng. Đã tạm giữ hành chính gần 2.000 người, khởi tố 244 vụ và 560 bị can với tội gây rối trật tự, trộm cắp tài sản, chống người thi hành công vụ; tiến hành xử lý nghiêm một số trường hợp cầm đầu, ngoan cố trong những vụ việc vừa qua.

Bên cạnh đó, đã có nhiều giải pháp kịp thời, đồng bộ để hỗ trợ cho các doanh nghiệp, giải quyết vấn đề bảo hiểm, kể cả bảo hiểm các nhà máy xí nghiệp đóng trên địa bàn, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, các doanh nghiệp. Bộ trưởng Tài chính trực tiếp vào cuộc để xử lý vấn đề bảo hiểm rất kịp thời, hỗ trợ những người lao động, thậm chí bổ sung thêm lực lượng lao động cho các doanh nghiệp.

Đặc biệt, một số chính sách mới kịp thời đã được giải quyết như giảm thuế, chậm nộp tiền thuê đất, giải quyết các thủ tục tạo điều kiện cho mượn mặt bằng để xây dựng các nhà xưởng kịp thời, nhất là những biện pháp về thủ tục hành chính.

Với những chỉ đạo trực tiếp của Thủ tướng, của các địa phương và đặc biệt các địa phương bị thiệt hại nặng trong thời gian qua, ngay một thời gian rất ngắn, doanh nghiệp đã phục hồi 80% – 90%. Bình Dương, tỉnh chịu nhiều thiệt hại nhất, có 100% doanh nghiệp trở lại hoạt động bình thường.

Phó Thủ tướng nhấn mạn không được để tình trạng trên tái diễn ở các địa phương. Vì vậy, cần đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền để người dân hiểu tình hình, không làm những việc sai trái. Đồng thời, các lực lượng chức năng nắm bắt tình hình kịp thời, xử lý nhanh các tình huống, những phương án đã thực tập triển khai, chủ động bảo đảm an ninh, an toàn cho doanh nghiệp, tạo môi trường đầu tư lành mạnh cho doanh nghiệp.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP Hồ Chí Minh) về việc nắm bắt cơ hội để thế giới tiếp tục ủng hộ Việt Nam, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, chúng ta cũng đã đấu tranh chủ quyền, bằng biện pháp hòa bình từ chính trị, ngoại giao, hiện trường, cho đến dư luận xã hội và có thể xem xét tiến hành các biện pháp có liên quan. Việt Nam sẽ làm hết sức mình để giữ mối quan hệ hòa bình, cùng nhau phát triển, tôn trọng nhau để phát triển trong thế giới hội nhập, quyền lợi được chia sẻ, trách nhiệm còn phải chia sẻ hơn. Đồng thời, chúng ta cũng chủ động để xây dựng đất nước và bảo vệ Tổ quốc.

Sớm đưa nguồn vốn 16 nghìn tỷ đồng đến ngư dân

Giải đáp băn khoăn của đại biểu Nguyễn Thái Học (Phú Yên) về giải pháp để nguồn vốn 16 nghìn tỷ đồng hỗ trợ ngư dân sớm đến tay họ, giảm những thủ tục rườm rà và mang lại hiệu quả cao nhất, Phó Thủ tướng khẳng định chủ trương dành 16 nghìn tỷ đồng mới được Quốc hội thông qua để hỗ trợ cho ngư dân và một số lực lượng chấp pháp. Trong đó, riêng 10 nghìn tỷ đồng để hỗ trợ ngư dân. Thủ tướng Chính phủ đã giao Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh chủ trì xây dựng nghị định về vấn đề này với tất cả những chính sách được thể hiện trong văn bản.

Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đồng ý phải thực hiện cải cách hành chính tốt, tạo thuận lợi cho người dân. Chắc chắn Nghị định sẽ quy định rõ, giao cho chủ tịch 28 tỉnh có biển cùng ngân hàng thương mại, Ngân hàng Nhà nước thực hiện tốt chủ trương này để làm sao ngư dân nhận được tiền vốn hỗ trợ của Nhà nước với các thủ tục thuận lợi nhanh chóng nhất. Chậm nhất trong đầu tháng 7, sẽ có Nghị định chi tiết quy định việc hỗ trợ này để nguồn vốn này thực sự đến người dân để nuôi trồng, đánh bắt hậu cần thuận lợi và phát triển nghề biển.