Xây dựng chính quyền thân thiện ở cấp xã: Lấy cải cách thủ tục hành chính làm trọng tâm

- Những năm qua, chính quyền cấp xã trên địa bàn tỉnh đã quan tâm, chủ động triển khai có hiệu quả việc xây dựng mô hình “Chính quyền thân thiện” với nhiều giải pháp cụ thể. Trong đó, đặc biệt chú trọng công tác cải cách thủ tục hành chính (TTHC), lấy việc giải quyết hồ sơ TTHC trước và đúng hạn cho người dân làm nhiệm vụ trọng tâm, nội dung cốt lõi.

Năm 2019, Ban Dân vận Tỉnh ủy và UBND tỉnh phối hợp xây dựng và ban hành Đề án số 01 về xây dựng mô hình điểm “Chính quyền thân thiện” cấp cơ sở trên địa bàn tỉnh. Nội dung cốt lõi của xây dựng chính quyền thân thiện bao gồm: cải cách TTHC; thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; thực hiện việc tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân; thực hiện quy định về văn hóa công vụ. Sau hơn 5 năm triển khai, từ những đơn vị điểm đầu tiên (năm 2019 mỗi huyện lựa chọn 1 đơn vị xã làm điểm), mô hình đã được nhân rộng đến tất cả các xã, phường, thị trấn trong tỉnh.

Nâng chất lượng bộ phận “một cửa”

Với phương châm “lấy người dân làm trung tâm, lấy sự hài lòng của người dân làm trọng tâm”, những năm qua, chính quyền cấp xã đã triển khai xây dựng mô hình chính quyền thân thiện gắn chặt với công tác cải cách TTHC. Theo đó, chính quyền cấp xã đã chú trọng nâng cao chất lượng bộ phận “một cửa” theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp.

Toàn tỉnh hiện có 194 bộ phận “một cửa” cấp xã; 108 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của chính quyền cấp xã. Tính đến nay, 100% bộ phận “một cửa” đã kiện toàn, bố trí trụ sở, trang thiết bị theo đúng quy định; trong đó, hơn 90% bộ phận “một cửa” cấp xã đã bố trí đạt chuẩn yêu cầu, chất lượng. Nhiều bộ phận “một cửa” cấp xã cũng đã được bố trí phòng làm việc riêng hoặc cải tạo; trang bị đầy đủ thiết bị và bàn ghế dành cho công dân khi đến giải quyết TTHC. 

Ông Lâm Văn Đồng, Chủ tịch UBND thị trấn Lộc Bình, huyện Lộc Bình cho biết: Cuối năm 2024, chúng tôi đã đầu tư, sửa chữa lại bộ phận “một cửa” với diện tích khoảng 60 m2. Khu vực tiếp nhận và trả kết quả được chia thành từng quầy tương ứng với từng lĩnh vực khác nhau; bố trí đủ bàn ghế ngồi chờ, bàn để viết, máy tính, máy in, máy scan phục vụ người dân khi đến thực hiện TTHC; bảng niêm yết công khai TTHC để ở vị trí dễ thấy, dễ xem, thuận tiện cho tổ chức, cá nhân khi đến giao dịch.

Cùng với UBND thị trấn Lộc Bình, tại bộ phận “một cửa” xã Hồng Thái, huyện Bình Gia, cơ sở vật chất nơi đây đã được trang bị ngày càng khang trang, hiện đại. Đặc biệt, khi triển khai mô hình chính quyền thân thiện, bộ phận “một cửa” của xã Hồng Thái được tu sửa, nâng cấp, đáp ứng tốt hơn công việc, tạo sự hài lòng cho người dân khi đến giải quyết các TTHC. Ngoài việc mở rộng diện tích, các trang thiết bị tại bộ phận “một cửa” cũng được trang bị hiện đại, phát huy được hiệu quả. Đơn cử như xã Hồng Thái là đơn vị đầu tiên của huyện lắp đặt màn hình kết nối với máy tính làm việc của công chức giúp người dân có thể theo dõi được thông tin xử lý hồ sơ, tiến độ giải quyết công việc của công chức xã.

Bên cạnh nâng cấp chất lượng bộ phận “một cửa”, chính quyền cấp xã cũng triển khai hiệu quả các mô hình, sáng kiến trong giải quyết TTHC. Đơn cử tại thành phố Lạng Sơn, Ban Chỉ đạo xây dựng chính quyền thân thiện thành phố Lạng Sơn đã triển khai thực hiện mô hình “Ngày không hẹn” trong tiếp nhận, giải quyết 9 TTHC lĩnh vực tư pháp, hộ tịch tại tất cả các phường, xã. Mô hình được thực hiện vào 3 ngày cố định hoặc tất cả các ngày trong tuần tùy vào điều kiện của từng đơn vị. Cụ thể, vào những ngày triển khai mô hình, UBND các xã, phường yêu cầu cán bộ, công chức tập trung giải quyết nhanh chóng các TTHC cho người dân. Khi người dân đến thực hiện TTHC, nếu hồ sơ hợp lệ, công chức chuyên môn sẽ tiếp nhận, xử lý hồ sơ, trình lãnh đạo ký và trả kết quả ngay trong ngày, tránh việc viết phiếu hẹn sang tuần. Theo đó, tính từ đầu năm 2024 đến nay, UBND các xã, phường đã tiếp nhận, giải quyết trước và đúng hạn gần hơn 20.000 hồ sơ TTHC thông qua mô hình “Ngày không hẹn”.

Bà Hoàng Thị Hường, khối 7, phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn cho biết: Mới đây, tôi đến bộ phận “một cửa” phường để làm thủ tục cấp bản sao trích lục hộ tịch đúng ngày thực hiện mô hình “ngày không hẹn”. Tại đây, tôi được công chức tư pháp hướng dẫn điền đầy đủ thông tin vào tờ khai, chỉ 15 phút sau tôi đã nhận được kết quả. Tôi thấy mô hình này thực sự rất thiết thực, nhanh và hiệu quả, không như thời gian trước là phải hẹn sang hôm sau hoặc buổi chiều mới nhận được kết quả, mất nhiều thời gian đi lại.

Ngoài ra, chính quyền cấp xã trong tỉnh cũng chỉ đạo bộ phận chuyên môn thực hiện rà soát, đánh giá TTHC, chủ động rà soát để kịp thời đề xuất cắt giảm ít nhất 30% thời hạn giải quyết TTHC đối với các TTHC có quy định từ 3 ngày trở lên; tăng cường quán triệt đội ngũ công chức khi tiếp xúc với người dân phải niềm nở, chu đáo theo quy tắc “5 biết” (biết nghe dân nói, biết nói dân hiểu, biết làm dân tin, biết xin lỗi, biết cảm ơn) và “3 thể hiện” (tôn trọng, văn minh, gần gũi)....

Mang sự hài lòng cho người dân

Đánh giá chung về những kết quả đạt được qua việc triển khai mô hình “Chính quyền thân thiện”, ông Nông Hồng Giang, Trưởng phòng Dân vận chính quyền – Dân tộc tôn giáo, Ban Dân vận Tỉnh ủy cho biết: Thực hiện mô hình, nhận thức của thủ trưởng các cơ quan, đơn vị và cán bộ, công chức về vị trí, vai trò của việc xây dựng ý thức tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống Nhân dân tiếp tục có nhiều chuyển biến tích cực. Phong cách, lề lối làm việc của cán bộ công chức tại UBND cấp xã, từng bước chuyển đổi từ “mệnh lệnh hành chính” sang “phục vụ, hướng dẫn, vận động, thuyết phục”; “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”, văn minh trong giao tiếp, ứng xử, đảm bảo sự hài lòng của Nhân dân, tổ chức khi đến liên hệ giải quyết công việc hành chính.

Qua tìm hiểu thực tiễn, từ việc triển khai mô hình, chính quyền các xã, phường, thị trấn đã chú trọng đẩy mạnh cải cách TTHC, đáp ứng tốt nhu cầu người dân, doanh nghiệp. Đơn cử như chỉ tính riêng từ năm 2024 đến nay, chính quyền cấp xã trong tỉnh đã tiếp nhận và giải quyết hơn 220.000 hồ sơ TTHC, trong đó tỷ lệ hồ sơ TTHC được giải quyết trước và đúng hạn đạt 99%; tỷ lệ hài lòng của người dân, doanh nghiệp ngày càng được nâng lên, tính đến nay, tỷ lệ này đã đạt 100%.

Ông Hoàng Văn Tuấn, thôn Làng Ngôn, xã Tân Thành, huyện Hữu Lũng chia sẻ: Khi đến trụ sở xã thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn, chúng tôi được công chức tư pháp – hộ tịch hướng dẫn tỉ mỉ, nhiệt tình. Sau khi hoàn tất các thủ tục, chúng tôi được nhận kết quả ngay trong ngày. Đặc biệt, chúng tôi còn được lãnh đạo UBND xã và các cán bộ, công chức tại trụ sở chúc mừng hạnh phúc. Tôi cảm thấy vui vẻ và hài lòng với những đổi mới của chính quyền xã, cảm thấy chính quyền thật sự gần dân, thân thiện.

Phát huy những kết quả đã đạt được, thời gian tới, chính quyền các xã, phường thị trấn tiếp tục duy trì và thực hiện hiệu quả mô hình “Chính quyền thân thiện”; quan tâm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, công chức trong phục vụ người dân, doanh nghiệp; đẩy mạnh cải cách hành chính, cải cách TTHC gắn liền với chuyển đổi số. Qua đó nhằm đáp ứng tốt hơn mong muốn của người dân, doanh nghiệp khi đến cơ quan hành chính Nhà nước để thực hiện các thủ tục.