Xây dựng chỉ dẫn địa lý: Nâng tầm thương hiệu cho thạch đen Tràng Định

Người dân huyện Tràng Định chăm sóc cây thạch đen

– Toàn huyện Tràng Định hiện có khoảng 2.000 ha thạch đen với sản lượng bình quân 11.000 tấn thạch khô/năm, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho hơn 5.000 hộ dân. Tuy đã được bảo hộ nhãn hiệu tập thể song việc phát triển sản phẩm này còn những hạn chế. Do đó cần đẩy mạnh xây dựng chỉ dẫn địa lý để nâng tâm thương hiệu.

Những hạn chế còn tồn tại đối với sản phẩm thạch đen Tràng Định có thể kể đến như: điểm khác biệt của thạch đen Tràng Định là hàm lượng các chất pectin, polyphenol, tanin cao hơn thạch đen trồng ở các địa phương khác. Đây là 3 hợp chất quyết định chất lượng thạch đen và có nhiều tác dụng tích cực đối với sức khỏe con người nhưng chưa được truyền thông, quảng bá rộng rãi đến người tiêu dùng. Hiện nay, nhãn hiệu tập thể mới chỉ được sử dụng cho sản phẩm thạch đã qua chế biến còn thạch khô nguyên liệu thì chưa được bảo hộ. Huyện Tràng Định hiện chưa có cơ chế kiểm soát cụ thể đổi với các đặc tính của thạch đen nhằm đảm bảo duy trì ổn định chất lượng sản phẩm. Hơn nữa, hình thức đăng ký nhãn hiệu tập thể với phạm vi hoạt động là một huyện như hiện nay đã giới hạn việc sử dụng thương hiệu này, trong khi thạch đen được coi là cây trồng truyền thống, chủ lực của tỉnh với quy mô sản xuất được mở rộng ra các huyện lân cận như: Bình Gia, Văn Lãng.

Ông Vũ Đức Thiện, Chủ tịch UBND huyện Tràng Định cho biết: Sau khi Tổng cục Hải quan Trung Quốc và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam ký Nghị định thư kiểm soát chất lượng cây thạch xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc, UBND huyện Tràng Định đã chủ động chỉ đạo các cơ quan ban ngành của huyện và người dân mở rộng diện tích trồng cây thạch đen. Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường, chúng tôi xác định xây dựng chỉ dẫn địa lý là nhiệm vụ trọng tâm góp phần bảo vệ giá trị của cây thạch đen, qua đó, nâng cao giá trị kinh tế của cây thạch đen, nâng cao thu nhập cho người dân trồng thạch.

Thực hiện mục tiêu phát triển thương hiệu thạch đen, từ tháng 6/2021 đến tháng 12/2022, Công ty TNHH tư vấn và phát triển thương hiệu AMC Việt Nam (Hà Nội) và Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tràng Định đã triển khai xây dựng chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm thạch đen của huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn.

Các đơn vị đã khảo sát về lịch sử sản xuất, chế biến thạch đen, đánh giá sản phẩm và hiện trạng sản xuất, chế biến và thương mại hóa các sản phẩm thạch đen của tỉnh Lạng Sơn. Cùng đó, nhóm đã lấy 40 mẫu thạch đen cây khô, 12 mẫu thạch ăn liền, 5 mẫu thạch dạng bột của tỉnh Lạng Sơn và các địa phương khác như: Bắc Kạn, Cao Bằng, khu vực Tây Nguyên, miền Nam để so sánh, xác định tính chất, chất lượng đặc thù về cảm quan, chất lượng lý hóa của sản phẩm thạch đen của tỉnh Lạng Sơn. Để xác định các yếu tố tự nhiên ảnh hưởng đến tính chất, chất lượng đặc thù thạch đen mang chỉ dẫn địa lý 30 mẫu đất được lấy ngẫu nhiên tại các vùng sản xuất để phân tích chỉ tiêu lý, hóa. Các đơn vị triển khai dự án cũng khảo sát, thu thập thông tin về phương pháp sản xuất, chế biến thạch đen của tỉnh Lạng Sơn; xây dựng bản mô tả danh tiếng, tính chất, chất lượng đặc thù của sản phẩm thạch đen Tràng Định; xây dựng bản đồ vùng sản xuất mang chỉ dẫn địa lý… Đước biết, thời gian tiếp theo, các đơn vị này sẽ lập hồ sợ pháp lý đăng ký chỉ dẫn địa lý thạch đen Tràng Định – Lạng Sơn và nộp hồ sơ đăng ký bảo hộ tại Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) và xây dựng hệ thống các công cụ phục vụ công tác quản lý, khai thác và phát triển chỉ dẫn địa lý…

Bà Nguyễn Thị Thu Hương, chuyên viên Công ty TNHH Tư vấn và Phát triển thương hiệu AMC Việt Nam, chủ nhiệm dự án xây dựng chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm thạch đen của huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn cho biết: Chỉ dẫn địa lý sẽ khắc phục những hạn chế của nhãn hiệu tập thể vì nó giúp mở rộng địa lý sản xuất sản phẩm, tạo sinh kế cho người dân tại khu vực được bảo hộ, khai thác hiệu quả và bền vững cây dược liệu quý của địa phương, từ đó, tạo nền tảng thúc đẩy liên kết tiêu thụ sản phẩm, mở rộng thị trường.

Chỉ dẫn địa lý là mức độ bảo hộ cao nhất trong hệ thống bảo hộ tài sản trí tuệ của nước ta. Sản phẩm thạch đen Tràng Định – Lạng Sơn được bảo hộ chỉ dẫn đại lý sẽ góp phần là tốt công tác quản lý nhà nước về chất lượng sản phẩm, tính đồng nhất, ổn định. Từ đó, sẽ tạo được uy tín đối với khách hàng, tăng khả năng cạnh tranh, xây dựng chỗ đứng trên thị trường, tăng hiệu quả kinh tế cho người sản xuất