Xã hội hóa công tác thu gom rác: Cách làm tại Bắc Sơn

– Bắc Sơn là một trong những huyện đầu tiên triển khai công tác thu gom rác theo hình thức xã hội hóa trên địa bàn tỉnh. Đến nay, huyện có 8/18 xã, thị trấn đã triển khai hình thức này. Để có kết quả trên, chính quyền huyện và các xã đã triển khai nhiều giải pháp.

Theo đánh giá của Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) huyện Bắc Sơn, từ năm 2015, kinh tế trên địa bàn huyện phát triển mạnh, tốc độ đô thị hóa nhanh, lượng rác thải phát sinh ngày càng lớn. Tuy nhiên, người dân thường vứt rác bừa bãi tại ven đường, sông, suối… hoặc xử lý theo hình thức gom đốt, chôn lấp bừa bãi. Điều này đã trở thành tác nhân gây ô nhiễm môi trường. Vì vậy, tháng 6/2017, đơn vị đã tham mưu cho UBND huyện chỉ đạo UBND các xã, thị trấn chủ động phối hợp với doanh nghiệp rà soát, xây dựng phương án thu gom, xử lý rác thải trên địa bàn theo hình thức xã hội hóa (hộ dân đóng góp 100% kinh phí để chi trả cho đơn vị thu gom).

Công nhân Công ty TNHH MTV Thương mại dịch vụ Phúc Lộc thu gom rác tại xã Chiến Thắng

Ông Lộc Quang Cường, Trưởng Phòng TN&MT huyện cho biết: Khi bắt đầu triển khai, phòng đã rà soát, lựa chọn các đơn vị thu gom rác đủ uy tín, khả năng, tiềm lực thực hiện. Tuy nhiên, do người dân đã quen với việc tự xử lý rác thải bằng cách đốt, chôn lấp nên việc phải bỏ chi phí để doanh nghiệp đến xử lý rác thải chưa được người dân nhất trí. Vì vậy, đơn vị đã phối hợp với UBND các xã xây dựng kế hoạch tuyên truyền đến người dân về lợi ích của xã hội hóa thu gom rác cũng như tác hại của việc vứt rác bừa bãi và xử lý rác thải không đúng cách.

Chiến Thắng là một trong những xã đầu tiên trên địa bàn huyện Bắc Sơn triển khai công tác xã hội hóa thu gom rác vào năm 2018. Ông Hoàng Quang Phiệt, Chủ tịch UBND xã cho biết: Ngay từ khi thực hiện, UBND xã đã đẩy mạnh tuyên truyền đến người dân qua các buổi họp thôn, xã, họp đoàn thể. Đồng thời, phát hàng chục bản tin mỗi ngày qua hệ thống loa truyền thanh của xã với nội dung thực hiện xã hội hóa thu gom rác thải. Nhờ đó, sau 2 năm triển khai, 5/8 thôn của xã đã thực hiện xã hội hóa thu gom rác, 3 thôn còn lại đã kiến nghị đến UBND xã để triển khai.

Ngoài xã Chiến Thắng, khi mới thực hiện, các xã tiên phong triển khai xã hội hóa thu gom rác như: Vũ Lễ; Vũ Sơn… đã tích cực phối hợp với doanh nghiệp rà soát, xây dựng mạng lưới thu gom, đảm bảo các điểm tập kết rác thuận tiện cho quá trình vận chuyển và xử lý rác thải và không ảnh hưởng đến người dân.

Cùng đó, đơn vị thu gom tích cực tham gia tuyên truyền, vận động người dân. Bà Lèo Thị Lạng, Giám đốc Công ty TNHH MTV Thương mại dịch vụ Phúc Lộc (một trong ba đơn vị thu gom rác thải trên địa bàn huyện Bắc Sơn) cho biết: Thời gian đầu, để nâng cao nhận thức của người dân, công ty phối hợp với Phòng TN&MT huyện và chính quyền các xã tổ chức tuyên truyền, đối thoại, giải đáp thắc mắc của người dân. Trong mỗi cuộc tuyên truyền, chúng tôi đã tiếp nhận và giải đáp từ 10 đến 15 thắc mắc, kiến nghị của người dân về các nội dung trong thực hiện xã hội hóa thu gom rác. Sau rất nhiều cuộc làm việc, người dân ngày càng hiểu rõ lợi ích của việc xã hội hóa thu gom rác. Đồng thời, các hộ nhất trí với việc tự đóng góp chi phí thực hiện với mức 28.000 đồng/hộ/tháng.

Sau hơn 4 năm triển khai, đến nay, trên địa bàn huyện Bắc Sơn đã có 8 xã, thị trấn thực hiện xã hội hóa thu gom rác. Để công tác trên đạt hiệu quả, chính quyền cơ sở đã chỉ đạo các trưởng thôn phụ trách giám sát việc thực hiện của các hộ dân. Đối với các hộ không đổ rác đúng nơi quy định, không đóng chi phí đúng hạn hoặc gây hư hại các thùng đựng rác, UBND xã sẽ nhắc nhở và có biện pháp xử lý. Ngoài ra, để nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của người dân, các hội, đoàn thể, tổ chức chính trị – xã hội đã chỉ đạo các chi hội tiếp quản các đoạn đường tự quản, triển khai các hoạt động, phong trào như: ra quân dọn dẹp vệ sinh đường làng, ngõ xóm; phân loại rác tại nhà; xây dựng các hàng rào cây xanh, tuyến đường hoa…

Từ những giải pháp trên, ý thức người dân trong bảo vệ môi trường chuyển biến rõ nét. Anh Vũ Văn Hùng, thôn Nà Danh, xã Vũ Sơn cho biết: Trước đây, ven quốc lộ 1B chạy qua thôn và một số dòng suối bị phủ kín bởi các loại rác sinh hoạt, rác thải chăn nuôi và túi nilon. Nhờ xã hội hóa thu gom rác, tình trạng này được giải quyết triệt để. Để bảo vệ môi trường xanh – sạch – đẹp như hiện nay, chúng tôi đều tự giác thực hiện phân loại, tập kết rác thải để đơn vị thu gom dễ dàng trong khâu vận chuyển, xử lý.

Đến nay, tại 8 xã, thị trấn đã triển khai xã hội hóa của huyện Bắc Sơn, tỷ lệ rác thu gom đạt trung bình trên 80% với lượng rác được thu gom khoảng từ 18 đến 20 tấn/ngày. Tại 10 xã còn lại, việc xử lý rác sinh hoạt được các hộ gia đình tự thu gom, đốt bằng lò theo hướng dẫn của chính quyền xã. Hiện nay, Phòng TN&MT tiếp tục nghiên cứu phương án để triển khai xã hội hóa thu gom rác tại 10 xã này, qua đó, đảm bảo vệ sinh môi trường gắn với xây dựng nông thôn mới