WHO lo lắng theo dõi biến thể virus SARS-CoV-2 mới

Trong bối cảnh số ca nhập viện vì Covid-19 tăng lên ở Mỹ, Pháp mở chiến dịch mới tiêm vaccine Covid-19, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã nâng cấp biến thể BA.2.86 của virus SARS-CoV-2 lên mức “đang được theo dõi”.

Cho đến nay, giới chuyên gia cho rằng vẫn còn quá sớm để xác định liệu BA.2.86 nguy hiểm hơn các biến thể đã được phát hiện trước đó hay không, nhưng WHO tỏ ra thận trọng trước biến thể mới vì nó chứa số lượng gen đột biến cao. Số lượng đột biến trong gen di truyền của BA.2.86 lên đến hàng chục, giúp biến thể này né tránh tốt hơn hệ miễn dịch của cơ thể người nhiễm. Một số thay đổi ở những phần cho phép virus gia tăng năng lực đột phá hệ miễn dịch ở người đã tiêm vaccine hoặc có miễn dịch từ những lần mắc bệnh trước đó. Theo WHO, số lượng đột biến của BA.2.86 là rất đáng chú ý và cần phải thu thập thêm dữ liệu để hiểu về biến thể này.

Hãng vaccine Pfizer đang thử nghiệm, điều chỉnh vaccine để đặc trị biến thể mới. Ảnh: Getty

Nhà virus học Jesse Bloom của Trung tâm Ung thư Fred Hutchinson ở Seattle (Mỹ) cho biết, biến thể BA.2.86 được cho là có năng lực vượt qua hệ miễn dịch ở người với mức độ tương đương hoặc lớn hơn nhiều so với biến thể phụ của Omicron trước đó là XBB.1.5 từng lây lan nhanh chóng tại Mỹ và nhiều quốc gia trên thế giới. Biến thể BA.2.86 có thể né được các kháng thể do Omicron và các chủng trước đó tạo ra, tốt hơn cả biến thể XBB.1.5. Theo ông Bloom, BA.2.86 có 36 đột biến so với biến thể XBB.1.5. Việc BA.2.86 được phát hiện ở 3 châu lục khác nhau cho thấy nó có khả năng lây lan rộng và có thể đã lây âm thầm trong một thời gian.

CDC đã ghi nhận ca đầu tiên mắc biến thể BA.2.86 sau khi tiến hành xét nghiệm mẫu vật trong phòng thí nghiệm của Đại học Michigan. Chưa rõ mẫu vật lấy từ một bệnh nhân đang nhập viện hay các nguồn nào khác.

Trước BA.2.86, WHO đã theo dõi biến thể phụ đáng chú ý của Omicron là EG.5 hay còn được gọi là Eris. Biến thể phụ này đang lây lan nhanh ở Mỹ, chiếm khoảng 17% số ca mắc mới Covid-19 ở Mỹ vào giữa tháng 7. CDC hồi đầu tháng này ước tính cứ 5 ca mắc Covid-19 ở nước này hiện tại có gần 1 ca là Eris.

Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) đã chọn XBB.1.5 là chủng mục tiêu đối với các mũi tiêm vaccine nhắc lại vào mùa thu này. Trong khi đó, tại Pháp cũng có kế hoạch khởi động lại chiến dịch tiêm vaccine ngừa Covid-19 từ tháng 10-2023 trước khả năng số ca mắc Covid-19 tăng cao trở lại trong mùa đông tới do sự xuất hiện của các biến thể virus mới và các bệnh về đường hô hấp theo mùa. Pháp đưa ra khuyến cáo tiêm thêm mũi tăng cường trên cơ sở số ca mắc Covid-19 có xu hướng tăng trở lại trong thời gian gần đây sau sự xuất hiện của biến thể virus mới EG.5.

Trong thông cáo đưa ra, Bộ Y tế Pháp cho biết chiến dịch tiêm vaccine ngừa Covid-19 sẽ chính thức được khởi động lại từ ngày 17-10 tới tại lãnh thổ chính quốc cũng như tại lãnh thổ hải ngoại như Guadeloupe, Martinique và Guyane. Riêng tại quần đảo Mayotte, chiến dịch tiêm phòng sẽ được bắt đầu sớm hơn, ngay từ đầu tháng 9 này.

Dù tỷ lệ lây nhiễm tại Pháp hiện vẫn còn ở mức thấp nhưng số ca bệnh được cảnh báo có thể tăng nhanh trở lại khi mùa đông đến, kèm theo đó là các loại bệnh theo mùa như dịch cúm hay viêm tiểu phế quản. Ngoài ra, còn phải kể đến tính hiệu quả của những mũi vaccine tiêm trước đó bị giảm dần theo thời gian. Tổng cục Y tế Pháp cũng khuyến cáo tiêm phòng cùng lúc vaccine ngừa Covid-19 và vaccine phòng bệnh cúm để tránh dịch kép.

Hội Y tế cấp cao của Pháp khuyến nghị người trên 30 tuổi nên sử dụng các vaccine hiệu quả kép như Pfizer hoặc Moderna có khả năng phòng ngừa biến thể Omicron và các biến thể trước đó. Hiện các hãng Pfizer, Moderna và Novavax đang tích cực thử nghiệm, điều chỉnh vaccine hiện hành để có thể đưa các loại vaccine đặc trị biến thể virus mới EG.5 với thời gian công bố dự kiến vào tháng 9-2023.

Nguồn:https://www.qdnd.vn/quoc-te/binh-luan/who-lo-lang-theo-doi-bien-the-virus-sars-cov-2-moi-739239