Việt Nam tích cực góp phần giữ vững định hướng và củng cố đoàn kết trong Phong trào Không liên kết

Hội nghị cấp cao lần thứ 17 của Phong trào Không liên kết vừa kết thúc sau hai ngày làm việc tại đảo Mác-ga-ri của Vê-nê-xu-ê-la. Nhân dịp này, Thứ trưởng Ngoại giao HÀ KIM NGỌC trả lời phỏng vấn báo chí về kết quả của Hội nghị và sự đóng góp tích cực của Việt Nam trong Phong trào. Báo Nhân Dân trân trọng giới thiệu nội dung trả lời phỏng vấn.

Phóng viên: Xin Thứ trưởng đánh giá về kết quả Hội nghị cấp cao lần thứ 17 Phong trào Không liên kết vừa qua?

Thứ trưởng Hà Kim Ngọc: Phong trào Không liên kết ra đời năm 1961 trong bối cảnh chiến tranh lạnh, đối đầu giữa hai phe. Phong trào đã quy tụ các nước mới giành được độc lập, gọi chung là các nước thế giới thứ ba, với mục tiêu tạo một tập hợp lực lượng rộng rãi, chống sự can thiệp của các nước đế quốc, cùng nhau gìn giữ hòa bình, độc lập, cùng tồn tại và phát triển. Phong trào hoạt động dựa trên 10 nguyên tắc được Hội nghị Á – Phi Ban-đung năm 1955 thông qua, trong đó có tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp công việc nội bộ các nước, không sử dụng vũ lực, giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp Hiến chương Liên hợp quốc.

Qua 55 năm phát triển, từ 25 nước thành viên ban đầu, Phong trào đã trưởng thành với 120 nước thành viên, phần lớn là các nước đang phát triển ở châu Á, châu Âu, châu Phi và Mỹ la-tinh, chiếm gần hai phần ba tổng số thành viên Liên hợp quốc và 55% dân số thế giới. Việt Nam trở thành thành viên đầy đủ của Phong trào Không liên kết từ năm 1976 và tích cực tham gia các hoạt động của Phong trào.

Hội nghị cấp cao lần thứ 17 Phong trào Không liên kết được tổ chức tại Vê-nê-xu-ê-la, với sự tham gia của đại diện cấp cao 104 trong 120 nước thành viên, trong đó có nhiều lãnh đạo cấp cao các nước. Đoàn đại biểu Việt Nam do Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh dẫn đầu dự Hội nghị.

Với chủ đề “Hòa bình, Chủ quyền và Đoàn kết vì Phát triển”, các nước đều tập trung khẳng định lại các giá trị cơ bản và mục tiêu chung của Phong trào, coi đó là cơ sở để cả Phong trào củng cố đoàn kết, tăng cường phối hợp hành động nhằm ứng phó các thách thức hiện nay. Hội nghị đã thông qua Văn kiện cuối cùng, khẳng định quyết tâm bảo vệ các nguyên tắc cơ bản của Phong trào, đề cao vai trò của luật pháp quốc tế, thúc đẩy cải tổ Liên hợp quốc và các hệ thống quản trị toàn cầu theo hướng dân chủ và công bằng hơn, yêu cầu các nước phát triển trợ giúp các nước đang phát triển thông qua bảo đảm ODA, dành các ưu đãi và tạo môi trường công bằng, bình đẳng để phát triển.

Các nước ASEAN đã tham gia và có tiếng nói tích cực tại Hội nghị trong các vấn đề có ý nghĩa sống còn với Phong trào hiện nay, nhất là sự cần thiết củng cố đoàn kết. Sự đoàn kết của ASEAN thể hiện rõ qua việc đề cập vấn đề Biển Đông tại Hội nghị, kêu gọi thực hiện kiềm chế, không sử dụng vũ lực, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý, thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Đây là những vấn đề mang tính nguyên tắc, phù hợp các nguyên tắc Ban-đung và lập trường chung xuyên suốt của Phong trào.

Phóng viên: Xin Thứ trưởng cho biết về đóng góp của Đoàn Việt Nam tại Hội nghị Cấp cao lần này?

Thứ trưởng Hà Kim Ngọc: Việt Nam thuộc nhóm 33 nước có cấp tham gia cao nhất. Điều này thể hiện sự coi trọng của Việt Nam đối với Phong trào, sẵn sàng đóng góp tích cực vào thành công của Hội nghị, đồng thời là biểu hiện sự ủng hộ, tình đoàn kết với nước chủ nhà Vê-nê-xu-ê-la và các nước bạn bè truyền thống của Việt Nam ở Mỹ la-tinh nói chung.

Đoàn Việt Nam đã có những đóng góp tích cực, cụ thể tại Hội nghị cấp cao, cũng như cuộc họp cấp bộ trưởng và quan chức cấp cao (SOM) trước đó. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã có bài phát biểu quan trọng tại Hội nghị, được nước chủ nhà và các nước thành viên đánh giá cao. Đóng góp của Đoàn Việt Nam thể hiện ở ba khía cạnh.

Một là, Việt Nam đã góp tiếng nói tích cực với mục đích giữ vững định hướng của Phong trào trong bối cảnh quốc tế phức tạp hiện nay, nhất là việc các nước bên ngoài tìm cách can thiệp, phân hóa Phong trào và một số biểu hiện xa rời các nguyên tắc cơ bản nội bộ phong trào. Việt Nam cùng các nước ASEAN thúc đẩy đoàn kết, giữ vững các nguyên tắc cơ bản của Phong trào, nhất là không can thiệp công việc nội bộ, không gây sức ép, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp luật pháp quốc tế, tôn trọng và đáp ứng lẫn nhau giữa các nước thành viên và các nước bên ngoài cần tôn trọng ý kiến của các nước trong khu vực về các vấn đề của khu vực đó. Đây chính là điều kiện tiên quyết để Phong trào giữ được bản sắc và tiếp tục phát triển.

Hai là, cùng nhiều nước, Việt Nam nhấn mạnh sự cần thiết dành ưu tiên cho việc xử lý những vấn đề lớn, cấp bách của cả Phong trào và nhân loại, như bảo vệ chủ quyền, độc lập, phát triển bền vững, ứng phó biến đổi khí hậu…, đáp ứng lợi ích chung của các nước thành viên.

Ba là, đoàn Việt Nam tích cực ủng hộ, trao đổi với nước chủ nhà trên tinh thần xây dựng, thẳng thắn để tháo gỡ những vấn đề khác biệt nảy sinh, trên cơ sở các nguyên tắc của Phong trào, góp phần vào thành công của Hội nghị.

Bên lề Hội nghị, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã có một loạt cuộc tiếp xúc song phương với Tổng thống Vê-nê-xu-ê-la, Chủ tịch Cu-ba, Tổng thống En Xan-va-đo, Thủ tướng Ha-i-ti, các Bộ trưởng Ngoại giao Vê-nê-xu-ê-la, I-rắc và Bu-run-đi, nhằm tăng cường quan hệ song phương, triển khai các cơ chế hợp tác, tạo thuận lợi cho các dự án đầu tư của Việt Nam ở một số nước. Lãnh đạo các nước bạn bày tỏ khâm phục truyền thống lịch sử và thành tựu 30 năm đổi mới của Việt Nam, cam kết tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa, tháo gỡ các khó khăn cho các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư, hợp tác.

Việt Nam đã thể hiện vai trò xây dựng, chủ động, tích cực, được nước chủ nhà và các nước thành viên đánh giá cao, qua đó góp phần nâng cao hình ảnh, uy tín của Việt Nam trong Phong trào và bạn bè quốc tế.

Theo Nhandan