Vệ sinh môi trường tại các điểm du lịch cộng đồng: Cần giải pháp lâu dài

– Những năm gần đây, các điểm du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh ngày càng được mở rộng về quy mô và chất lượng, qua đó góp phần thu hút lượng lớn du khách tới tham quan, trải nghiệm. Tuy nhiên, các điểm du lịch vẫn còn tồn tại những hạn chế nhất định, trong đó có vấn đề vệ sinh môi trường (VSMT).

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 5 điểm du lịch cộng đồng tại các xã: Bắc Quỳnh, Vũ Lăng (huyện Bắc Sơn); Mông Ân (huyện Bình Gia); Hữu Liên, Yên Thịnh (huyện Hữu Lũng). Trung bình, mỗi điểm du lịch thu hút khoảng 14.000 lượt khách/năm. Theo nhận định của các chuyên gia, Lạng Sơn có tiềm năng lớn về du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, song vẫn còn rất nhiều hạn chế như: nhân lực, cơ sở hạ tầng, sản phẩm du lịch, dịch vụ du lịch, VSMT…

Trong đó, VSMT là yếu tố tác động thẳng vào cảm quan, hứng thú của du khách khi đến với các điểm du lịch. Trong quá trình đi tác nghiệp, chúng tôi có nhiều lần đi qua các điểm du lịch này và nhận thấy một điểm chung là công tác VSMT còn chưa nhận được sự quan tâm đúng mức. Cụ thể, vẫn còn tình trạng gia súc phóng uế trên đường, trong khu vực du lịch; công trình chuồng trại, xử lý chất thải, nước thải từ gia súc của nhiều hộ dân còn chưa hợp vệ sinh; công tác thu gom, phân loại rác thải chưa đảm bảo; thiếu thùng rác, lực lượng thu gom, các biển chỉ dẫn, hướng dẫn…

Đoàn viên Sở Tài nguyên và Môi trường tham gia tình nguyện thu gom rác thải nhựa tại khu du lịch sinh thái Đồng Lâm, xã Hữu Liên, huyện Hữu Lũng

Anh Nguyễn Thái Sơn, một khách du lịch từ Hà Nội cho biết: Dịp nghỉ lễ 30/4, tôi cùng gia đình đi du lịch tại khu du lịch sinh thái Đồng Lâm, xã Hữu Liên, huyện Hữu Lũng. Chúng tôi rất ấn tượng về cảnh quan tuyệt đẹp của khu du lịch nhưng vẫn còn chất thải động vật trên đường và trong khu du lịch nên hơi mất thẩm mĩ.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên. Trước hết, xuất phát từ nguyên nhân kinh tế và dân cư. Đa phần người dân tại các điểm du lịch cộng đồng hiện vẫn sản xuất nông nghiệp là chính. Đến nay, mới chỉ có trên 30 hộ đủ điều kiện đón tiếp khách du lịch, chiếm chưa đến 3% tổng số hộ dân tại các điểm du lịch. Ví như tại làng du lịch cộng đồng xã Bắc Quỳnh, huyện Bắc Sơn, chỉ có 9/400 hộ làm du lịch; các hộ còn lại chủ yếu vẫn làm nông nghiệp với quy mô nhỏ lẻ, trong đó, 233 hộ còn chăn nuôi gia súc, gia cầm với trên 10.000 vật nuôi các loại, 47/233 hộ chưa đảm bảo được các yếu tố VSMT.

Bên cạnh đó, công tác thu gom, phân loại rác thải tại các điểm du lịch cộng đồng hiện vẫn còn những hạn chế như: số lượng thùng rác trong khu du lịch còn chưa đủ, một số thùng rác hư hỏng, mất nắp đậy; lực lượng thu gom còn thiếu, đặc biệt vào thời điểm lượng khách du lịch tăng cao… Ngoài ra, cán bộ phụ trách VSMT là kiêm nhiệm nên công tác thống kê, lập số liệu, từ đó phân tích thực trạng để tham mưu các giải pháp cho cấp trên vẫn còn hạn chế.

Để khắc phục tình trạng trên, tại các điểm du lịch cộng đồng đã triển khai đặt các thùng rác quanh khu vực; yêu cầu các hộ dân chăn nuôi gia súc, gia cầm giữ vệ sinh chuồng trại, xây dựng các hố thải, đảm bảo đường nước thải; huy động thêm lực lượng để đảm bảo VSMT trong những dịp khách tăng đột biến… Ông Hoàng Thanh Hiếu, Phó Chủ tịch UBND xã Hữu Liên, huyện Hữu Lũng cho biết: Thời gian qua, chúng tôi đã đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân tại các làng du lịch cộng đồng về công tác VSMT, đảm bảo sạch, đẹp cho đường làng, ngõ xóm. Vào thời điểm đông khách, chúng tôi huy động lực lượng từ các đoàn thể, các hộ dân làm du lịch đi thu gom, dọn dẹp vệ sinh trong khu du lịch và các khu dân cư…Tuy nhiên, vẫn còn những thời điểm VSMT chưa được đảm bảo.

Mặc dù đã triển khai một số giải pháp nhất định, song để công tác VSMT đảm bảo hơn, cần sự đánh giá, tìm hiểu, nghiên cứu kỹ hơn từ các cấp, ngành, để có những giải pháp trước mắt và lâu dài một cách phù hợp. Bà Đặng Thùy Lan, Trưởng Phòng Quản lý Du lịch, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết: Hiện chúng tôi đang tham mưu cho lãnh đạo Sở thực hiện tốt Nghị quyết số 17 ngày 14/12/2020 của HĐND tỉnh về hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2021 – 2025. Theo đó, với công tác VSMT sẽ hỗ trợ xây dựng đường giao thông sạch đẹp, xây nhà vệ sinh công cộng tại các điểm du lịch; hỗ trợ các hộ dân tham gia làm du lịch xây dựng công trình xử lý nước thải, rác thải sinh hoạt… Đồng thời, mở các lớp tập huấn, hướng dẫn bà con trong các điểm du lịch cộng đồng biết cách làm kinh tế từ du lịch, tạo nguồn thu nhập ổn định để từ đó tăng dần số hộ làm du lịch, từng bước hạn chế số lượng vật nuôi theo hình thức nhỏ lẻ, không đảm bảo VSMT…

Hiện nay, phát triển kinh tế gắn với du lịch sinh thái đang được các cấp, ngành của tỉnh quan tâm. Muốn có được vùng du lịch sinh thái tốt, thì yếu tố môi trường là không thể thiếu, tác động trực tiếp tới cảm quan, nhu cầu lưu trú và quay lại của khách du lịch. Do đó, các địa phương khi xây dựng điểm du lịch cần chủ động có phương án để đảm bảo VSMT này.

ĐẶNG DŨNG