Văn phòng Trung ương Cục miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước

Sự ra đời, phát triển và trưởng thành của Văn phòng Trung ương Cục miền Nam luôn gắn liền với quá trình lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Cục miền Nam trong suốt thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước tới ngày giải phóng miền nam, thống nhất đất nước.Hội nghị Trung ương lần thứ ba (khóa III) đã quyết định thành lập Trung ương Cục miền Nam với nhiệm vụ cơ bản là đề ra chủ trương, chính sách, kế hoạch công tác và chỉ đạo thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương Đảng và Bộ Chính trị về cách mạng miền nam. Ngay sau khi Trung ương Cục được thành lập, các cơ quan giúp việc cũng ra đời, trong đó có Văn phòng Trung ương Cục (tháng 10-1961). Văn phòng Trung ương Cục có chức năng tham mưu tổng hợp, phục vụ trực tiếp các hoạt động của Trung ương Cục. Nhiệm vụ chủ yếu là theo dõi tình hình địch - ta để tổng hợp báo cáo, đề xuất giúp Trung ương Cục có chủ trương, quyết sách đúng đắn, sát hợp trong lãnh đạo, chỉ đạo cuộc chiến tranh cách...

Hội nghị Trung ương lần thứ ba (khóa III) đã quyết định thành lập Trung ương Cục miền Nam với nhiệm vụ cơ bản là đề ra chủ trương, chính sách, kế hoạch công tác và chỉ đạo thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương Đảng và Bộ Chính trị về cách mạng miền nam. Ngay sau khi Trung ương Cục được thành lập, các cơ quan giúp việc cũng ra đời, trong đó có Văn phòng Trung ương Cục (tháng 10-1961). Văn phòng Trung ương Cục có chức năng tham mưu tổng hợp, phục vụ trực tiếp các hoạt động của Trung ương Cục. Nhiệm vụ chủ yếu là theo dõi tình hình địch – ta để tổng hợp báo cáo, đề xuất giúp Trung ương Cục có chủ trương, quyết sách đúng đắn, sát hợp trong lãnh đạo, chỉ đạo cuộc chiến tranh cách mạng; bảo đảm công tác hành chính, thông tin, giao thông liên lạc thông suốt, kịp thời, chính xác, bí mật, an toàn; đáp ứng những yêu cầu vật chất và tinh thần, điều kiện làm việc của các đồng chí lãnh đạo và cơ quan Trung ương Cục…; đồng thời, phối hợp Ban An ninh xây dựng và bảo vệ an toàn khu cơ quan Trung ương Cục.

Gần 15 năm (1961 – 1975), hoạt động trong điều kiện chiến tranh vô cùng ác liệt, nằm ngay giữa vòng vây của Mỹ – ngụy, liên tục bị kẻ thù đánh phá, tìm diệt, nhưng được sự giáo dục và chỉ đạo sát sao của Ban Thường vụ Trung ương Cục, cán bộ, nhân viên, chiến sĩ Văn phòng Trung ương Cục đã phát huy tinh thần yêu nước và chủ nghĩa anh hùng cách mạng, một lòng tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, Bác Hồ, vững vàng, dũng cảm vượt qua mưa bom, bão đạn và mọi thử thách, hy sinh để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của một cơ quan tham mưu tổng hợp, phục vụ Trung ương Cục tại chiến trường trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Sau Hội nghị lần thứ nhất, để có điều kiện chỉ đạo sát tình hình phong trào cách mạng đang phát triển mạnh, Trung ương Cục quyết định rời căn cứ từ Mã Đà, tỉnh Đồng Nai về bắc Tây Ninh. Tại địa điểm mới, Văn phòng Trung ương Cục đã nhanh chóng tập trung xây dựng các cơ sở vật chất, chuẩn bị điều kiện làm việc, giúp Trung ương Cục chỉ đạo triển khai thực hiện các nghị quyết của Trung ương Cục ở các địa phương và lực lượng vũ trang, phục vụ chu đáo các hội nghị Trung ương Cục, hai cuộc Đại hội Mặt trận Dân tộc giải phóng miền nam, các hội nghị cán bộ toàn miền nam tổng kết công tác mặt trận, dân vận, tổng kết công tác chống phá ấp chiến lược… Đặc biệt, đã phục vụ các cuộc đón tiếp và làm việc với các đoàn đại biểu, báo chí nước ngoài đến thăm căn cứ. Thời gian tiếp theo, trong tình hình chiến tranh diễn ra ngày càng ác liệt, căn cứ Trung ương Cục bị địch mở nhiều cuộc đánh phá, Cơ quan Trung ương Cục phải di chuyển địa điểm nhiều lần, có lúc phải tạm lánh sang đất bạn. Trong điều kiện vừa di chuyển, vừa chiến đấu chống địch đánh phá thâm nhập căn cứ, Văn phòng Trung ương Cục vẫn bảo vệ an toàn các đồng chí lãnh đạo Trung ương Cục, bảo đảm thực hiện toàn diện công tác tham mưu, phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Cục với yêu cầu ngày càng cao, mức độ ngày càng khẩn trương. Cụ thể là:

1. Đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan xây dựng, bảo vệ khu căn cứ, bảo vệ an toàn tuyệt đối các đồng chí Trung ương Cục và Cơ quan Trung ương Cục. Khu căn cứ Trung ương Cục miền Nam rộng lớn, nằm giữa vòng vây đồn bốt dày đặc của Mỹ – ngụy, bị đánh phá cực kỳ ác liệt. Mặc dù vậy, qua các giai đoạn của cuộc kháng chiến, căn cứ vẫn tồn tại và ngày càng phát triển. Lực lượng bảo vệ, cán bộ, nhân viên cơ quan luôn đề cao cảnh giác, chủ động sáng tạo sử dụng nhiều biện pháp làm thất bại mọi âm mưu, kế hoạch đánh phá của địch và bảo đảm an toàn tuyệt đối các đồng chí lãnh đạo và Cơ quan Trung ương Cục.

Thành tích lớn này có công sức đóng góp của tất cả các cơ quan, đơn vị và cán bộ, chiến sĩ trong căn cứ, trực tiếp là các lực lượng bảo vệ khu căn cứ dưới sự lãnh đạo của Thường vụ Trung ương Cục, sự chỉ đạo, điều hành của Ban An ninh và Văn phòng Trung ương Cục. Cùng với việc chiến đấu bảo vệ căn cứ, lực lượng bảo vệ còn hoàn thành một khối lượng công việc rất lớn, đối với Trung ương Cục, như xây dựng căn cứ, nhà ở và nơi làm việc, hầm trú ẩn, hào giao thông, mở đường, bắc cầu… Trong điều kiện rất khó khăn và chiến đấu cực kỳ ác liệt, nhiều đồng chí đã anh dũng hy sinh.

2. Đã thực hiện tốt chức năng tham mưu nghiên cứu phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Cục. Văn phòng Trung ương Cục đã giúp Trung ương Cục kịp thời nắm chắc tình hình chung cũng như từng địa phương, từng vùng trong việc thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương và Trung ương Cục, giúp Trung ương Cục bảo đảm được sự lãnh đạo toàn diện các mặt hoạt động.

Văn phòng Trung ương Cục đã tích cực nghiên cứu, tham mưu đề xuất để Trung ương Cục có những quyết sách, chủ trương đúng đắn, sát hợp trong lãnh đạo, chỉ đạo chiến tranh, giữ vững và phát triển thế tiến công quân sự, chính trị, ba mũi giáp công, ba vùng chiến lược,…, nhất là trong việc đối phó với âm mưu “Việt Nam hóa chiến tranh”, mở rộng chiến tranh sang Cam-pu-chia, kế hoạch “Tràn ngập lãnh thổ” của địch khi Hiệp định Pa-ri được ký kết, trong các thời kỳ cao điểm cuộc tổng tiến công, nổi dậy Mậu Thân năm 1968 và tổng tiến công giành toàn thắng mùa Xuân 1975.

3. Tổ chức tốt công tác quản trị – hậu cần, bảo đảm điều kiện sinh hoạt và làm việc của các đồng chí lãnh đạo Trung ương Cục và cán bộ, chiến sĩ, nhân viên căn cứ Trung ương Cục. Giữa vòng vây lửa đạn của địch, bị đánh phá ác liệt, nhiều lần phải di chuyển cơ quan, di dời căn cứ đi nơi khác, nhưng với tinh thần quyết tâm, lòng quả cảm, sự sáng tạo trong công tác, Văn phòng Trung ương Cục luôn bảo đảm được đời sống, vật chất, tinh thần và các điều kiện, phương tiện làm việc cho các đồng chí lãnh đạo và Cơ quan Trung ương Cục. Hệ thống mạng lưới thu mua, sản xuất, tiếp vận cung cấp, y tế… được xây dựng, hoạt động rất cơ động, có hiệu quả cao trong điều kiện thường xuyên phải tổ chức, xây dựng lại do địch vây ráp, đánh phá.

4. Bảo đảm phục vụ kịp thời, chính xác, an toàn tuyệt đối công tác in ấn, thu phát tài liệu, thông tin liên lạc. Công tác hành chính – văn thư liên tục phát triển cả về quy mô và khối lượng công việc. Tất cả các khâu từ đánh máy, in ấn, tiếp nhận công văn đi, đến, lưu trữ, đến giao liên, đưa đón khách… đều có cán bộ, nhân viên túc trực 24/24 giờ nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng khẩn trương theo sự phát triển của cách mạng miền nam. Bảo vệ, lưu giữ an toàn tuyệt đối khối tài liệu cơ mật rất lớn của Trung ương Cục phục vụ các đồng chí lãnh đạo và cơ quan đầu não trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Đặc biệt, cơ quan nhiều lần bị bom, đạn, địch càn quét, phải di chuyển nhưng Văn phòng Trung ương Cục miền Nam không để hư hỏng, mất mát các tài liệu quan trọng. Sau giải phóng năm 1975, toàn bộ tài liệu được giao nộp đầy đủ, nguyên vẹn cho Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng.

5. Công tác cơ yếu cùng với công tác thông tin điện đài hợp thành khâu xung yếu nhất trong hệ thống thông tin liên lạc của Trung ương Cục trong suốt cuộc chiến tranh. Mặc dù khối lượng công việc rất lớn, tiến hành trong điều kiện phương tiện kỹ thuật thiếu thốn, lại bị địch tập trung theo dõi phát hiện, đánh phá, nhưng công tác thông tin điện đài luôn được duy trì thường xuyên, chuyển tải đầy đủ tài liệu, văn kiện đi, đến của Trung ương Cục bảo đảm kịp thời, chính xác, bí mật và an toàn. Đã đối phó có hiệu quả với mọi thủ đoạn dùng kỹ thuật cao để theo dõi, mã thám phát hiện và phá hoại của kẻ địch; đồng thời tích cực nghiên cứu, tìm tòi, cải tiến tăng công suất các thiết bị kỹ thuật, bảo đảm hệ thống thông tin vô tuyến điện luôn luôn thông suốt, không bị gián đoạn. Tài liệu kỹ thuật mật mã, cũng như nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của Trung ương và Trung ương Cục trong việc lãnh đạo cuộc kháng chiến được bảo vệ an toàn tuyệt đối.

6. Công tác đảng và đoàn thể, công tác tổ chức được triển khai thực hiện tốt, giúp ban lãnh đạo, Đảng ủy Văn phòng Trung ương Cục và các đồng chí phụ trách các đơn vị nắm chắc, quản lý chặt chẽ cán bộ, nhân viên, chiến sĩ; bảo đảm thực hiện tốt chế độ, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với cán bộ, nhân viên, chiến sĩ cũng như việc giáo dục, động viên cán bộ, nhân viên, chiến sĩ bảo đảm luôn kiên định, vững vàng trước mọi diễn biến của tình hình, kể cả trong những thời điểm gian khổ, ác liệt nhất; bảo đảm an toàn tuyệt đối các đồng chí lãnh đạo Trung ương Cục.

Trong gần 15 năm xây dựng và phấn đấu trưởng thành, cán bộ, nhân viên, chiến sĩ Văn phòng Trung ương Cục đã vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, bất chấp mọi hiểm nguy, sẵn sàng hy sinh cả tính mạng để in ấn, vận chuyển tài liệu, truyền đạt chỉ thị, đưa đón, bảo vệ, lo nơi ăn, ở, điều kiện làm việc cho các đồng chí lãnh đạo Trung ương Cục và Cơ quan Trung ương Cục, bảo đảm liên lạc thông suốt của Trung ương Cục với Trung ương Đảng, với các tổ chức ở địa phương, cơ sở… Nhiều đồng chí đã sẵn sàng hy sinh để bảo vệ căn cứ, giữ an toàn cho các đồng chí lãnh đạo Trung ương Cục và đồng chí, đồng đội. Đó là những tấm gương tiêu biểu, cao đẹp, làm nên truyền thống vẻ vang của Văn phòng Trung ương Cục nói riêng và văn phòng cấp ủy nói chung.

Với nhiều thành tích xuất sắc trên các mặt công tác, Văn phòng Trung ương Cục miền Nam đã góp phần xứng đáng cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta làm nên thắng lợi vĩ đại của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Văn phòng Trung ương Cục miền Nam đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý như Huân chương Hồ Chí Minh, danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân… Nhiều đơn vị và cán bộ, nhân viên, chiến sĩ Văn phòng Trung ương Cục được tặng thưởng các phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước. Sự hy sinh và đóng góp to lớn của các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, chiến sĩ Văn phòng Trung ương Cục miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước luôn là bài học hết sức quý báu đối với những thế hệ đi sau, nhất là đối với những người làm công tác văn phòng cấp ủy hôm nay. Cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động của Văn phòng Trung ương Đảng và đội ngũ những người làm công tác văn phòng cấp ủy nguyện phát huy truyền thống cao đẹp của Văn phòng Trung ương Cục miền Nam, tập trung thực hiện tốt công tác tham mưu, giúp việc cho các cơ quan lãnh đạo của Đảng, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ trong thời kỳ mới.

Theo Nhandan