Ưu tiên trong chính sách đối ngoại của Hàn Quốc

Hàn Quốc coi ASEAN là một đối tác rất quan trọng và đang dành ưu tiên để nâng cấp quan hệ song phương lên đối tác chiến lược toàn diện. Đó là nhận định của Tiến sĩ Park Cheol-hee, Giám đốc Học viện Ngoại giao Hàn Quốc, cố vấn chủ chốt của Tổng thống Hàn Quốc.

Trong cuộc trao đổi gần đây với The Straits Times, ông Park Cheol-hee cho biết: “ASEAN rất quan trọng đối với chúng tôi. Chúng tôi đang chia sẻ lợi ích với nhau. Điều tốt đẹp là chúng tôi đã đặt được một nền tảng hợp tác đáng tin cậy với ASEAN”. Đầu năm nay, ông Park Cheol-hee, người được coi là bộ não ngoại giao của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, đã đến thăm một số nước ASEAN, trong đó có Singapore, Việt Nam, Thái Lan và Indonesia.

Đề cập đến quan hệ hợp tác với ASEAN, ông Park Cheol-hee nhấn mạnh: “Khi tôi trở lại Seoul, tôi báo cáo với Bộ trưởng Ngoại giao và sau đó là Văn phòng Tổng thống. Họ hỏi tôi có thể làm được những gì và tôi trả lời: Không có gì mà chúng ta không thể làm được”. Trong báo cáo của mình, ông Park Cheol-hee truyền tải thông điệp rằng Hàn Quốc cần coi trọng ASEAN hơn nhiều so với trước đây trong mọi lĩnh vực, không chỉ kinh tế và thương mại mà còn cả xây dựng năng lực, hợp tác công nghiệp, R&D (nghiên cứu và phát triển), giao lưu nhân dân và kết nối văn hóa.

Hàn Quốc thiết lập quan hệ đối tác đối thoại với ASEAN theo lĩnh vực vào năm 1989, chính thức nâng cấp thành đối tác đối thoại đầy đủ vào năm 1991. Hai bên nâng cấp quan hệ lên đối tác hợp tác toàn diện vào năm 2004, đối tác chiến lược vào năm 2010. Kể từ đó, quan hệ Hàn Quốc-ASEAN không ngừng được mở rộng.

Dưới thời chính quyền của cựu Tổng thống Moon Jae-in, Hàn Quốc đã có những bước tiến lớn trong việc tăng cường hợp tác với ASEAN. Ông Moon Jae-in đã đưa ra Chính sách hướng Nam mới vào năm 2017 nhằm tìm cách nâng mối quan hệ với ASEAN lên ngang hàng với 4 cường quốc bao gồm Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc và Nga. Chính sách hướng Nam mới của ông Moon Jae-in xuất phát từ nhu cầu của Hàn Quốc nhằm thúc đẩy chính sách đối ngoại đa dạng hóa và giảm sự phụ thuộc kinh tế vào các đối tác truyền thống.

Ông Moon Jae-in là Tổng thống Hàn Quốc đầu tiên đến thăm tất cả 10 nước ASEAN trong nhiệm kỳ của mình (2017-2022). Thời điểm ông Moon Jae-in nắm quyền, Hàn Quốc không chỉ tăng cường hợp tác kinh tế với các nước ASEAN mà còn tích cực quảng bá về ASEAN tới người dân Hàn Quốc. ASEAN đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai của Hàn Quốc, sau Trung Quốc. Kim ngạch thương mại song phương giữa Hàn Quốc và ASEAN đã tăng từ 147 tỷ USD trong năm 2017 lên 208 tỷ USD vào năm 2022. Vốn đầu tư của Hàn Quốc vào ASEAN tăng từ 5,28 tỷ USD trong năm 2017 lên 8,89 tỷ USD vào năm 2021.

Sau khi nhậm chức Tổng thống vào tháng 5-2022, ông Yoon Suk Yeol đã công bố Sáng kiến Đoàn kết Hàn Quốc-ASEAN (KASI) trong chuyến đi tới Phnom Penh (Campuchia) vào tháng 11-2022 để tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN-Hàn Quốc lần thứ 23. Sáng kiến KASI được thiết kế đặc biệt phù hợp với nhu cầu của các nước ASEAN. Sáng kiến này đưa ra danh sách khoảng 100 hạng mục hợp tác mà bất kỳ quốc gia ASEAN nào cũng có thể theo đuổi với Hàn Quốc. Các lĩnh vực hợp tác then chốt bao gồm hợp tác quốc phòng, an ninh hàng hải, an ninh kinh tế, số hóa, biến đổi khí hậu và trao đổi văn hóa. Ngoài ra, theo sáng kiến, còn có kế hoạch tăng cường tài trợ cho các dự án hợp tác Hàn Quốc-ASEAN. KASI đặt mục tiêu nâng cấp quan hệ ASEAN-Hàn Quốc lên đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2024 nhân dịp kỷ niệm 35 năm quan hệ đối tác đối thoại giữa hai bên. Điều này thể hiện mong muốn của Hàn Quốc trong việc tăng cường liên lạc và phối hợp với ASEAN nhằm duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực, không ngừng mở rộng hợp tác thực chất nhằm ứng phó với các thách thức trong khu vực và toàn cầu cũng như cùng thịnh vượng và phát triển.

Giám đốc Học viện Ngoại giao Hàn Quốc Park Cheol-hee lưu ý, nước này sẽ thực hiện cách tiếp cận cụ thể, chi tiết và có định hướng hành động hơn để đạt được kết quả tích cực, cụ thể trong hợp tác với ASEAN. Theo ông, Hàn Quốc cũng sẽ tập trung hơn vào việc theo đuổi hòa bình trên bán đảo Triều Tiên và giải quyết vấn đề hạt nhân của Triều Tiên thông qua hợp tác với ASEAN. Nhấn mạnh việc Hàn Quốc mong muốn thúc đẩy hơn nữa quan hệ với ASEAN, ông Park Cheol-hee khẳng định: “Ưu tiên của chúng tôi là nâng cấp quan hệ Hàn Quốc-ASEAN lên đối tác chiến lược toàn diện. Chúng tôi đang nỗ lực hướng tới điều này”.