Ưu tiên các phương thức tiếp cận tài chính bền vững về biến đổi khí hậu

Nhận lời mời của Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet L. Yellen, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc đã dẫn đầu đoàn công tác của Bộ Tài chính Việt Nam tham dự Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC lần thứ 30 được tổ chức tại San Francisco (Hoa Kỳ).

Đây là hoạt động quan trọng trong khuôn khổ chương trình hoạt động chung của Tuần lễ cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) 2023 và kết hợp hoạt động song phương tại Hoa Kỳ từ ngày 14 đến 17/11.

Hội nghị có sự tham dự của Bộ trưởng Tài chính 21 nền kinh tế APEC và các đại diện của các Tổ chức quốc tế như Quỹ Tiền tệ quốc tế, Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á, Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế, Hội đồng Tư vấn kinh doanh APEC.

Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC là sự kiện tổng kết các hoạt động của Tiến trình Bộ trưởng Tài chính năm 2023, đánh giá tình hình kinh tế thế giới và khu vực, ghi nhận kết quả hợp tác trong ba ưu tiên chính của năm nay, bao gồm: mô hình trọng cung hiện đại; tài chính bền vững với nội hàm là phương thức tiếp cận tài chính về biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng công bằng, bao trùm, và thị trường carbon tự nguyện; tài sản số chia sẻ kinh nghiệm quản lý về tiền số do Ngân hàng Trung ương phát hành.

Trong bối cảnh sau đại dịch, phần lớn các nền kinh tế APEC đều có dấu hiệu phục hồi tốt, lạm phát đã hạ nhiệt nhưng vẫn ở mức cao, nợ công thế giới đã tăng lên mức kỷ lục, chuỗi cung ứng dần hồi phục, biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt, già hóa dân số tăng nhanh. Triển vọng trung hạn về tăng trưởng kinh tế khu vực và toàn cầu vẫn không đồng đều và yếu hơn so trước đại dịch.

Các Bộ trưởng Tài chính APEC đã tập trung vào trao đổi những giải pháp chính sách tập trung vào việc duy trì sự ổn định và tăng trưởng kinh tế vĩ mô; duy trì tính bền vững tài chính và điều chỉnh chính sách tài khóa tăng tính hiệu quả, hướng tới các ưu tiên quan trọng như bảo đảm an ninh lương thực, giảm nghèo và thực hiện các khoản đầu tư thiết yếu để đẩy nhanh tiến độ hướng tới mức phát thải khí nhà kính ròng về 0 trên toàn cầu vào khoảng giữa thế kỷ này.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam đã phần nào thành công trong điều hành chính sách tài khóa và tiền tệ linh hoạt nhằm thích ứng với tình hình biến động trên thế giới, giúp phục hồi tăng trưởng, kiểm soát lạm phát, giữ ổn định kinh tế vĩ mô. Chính sách tài khóa giúp chống chọi các cú sốc từ bên ngoài, hay chính sách hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp trong thời gian đại dịch và quá trình phục hồi kinh tế đã phát huy hiệu quả.

Toàn cảnh Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC lần thứ 30 tại San Francisco (Hoa Kỳ).

Các ưu tiên hợp tác APEC năm nay gắn liền với các nhiệm vụ chiến lược đang triển khai trong nước của Bộ Tài chính. Về mô hình trọng cung hiện đại, Hội nghị đã thảo luận về các công cụ chính sách để giải quyết những thất bại của thị trường gây trở ngại nguồn cung cho nền kinh tế như lực lượng lao động, vốn nhân lực, cơ sở hạ tầng thiết yếu, nghiên cứu và phát triển, và chất lượng môi trường. Những chính sách này thường có thể thúc đẩy tăng trưởng dài hạn theo cách làm giảm bất bình đẳng và giúp giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

Về ưu tiên tài chính bền vững trước các thách thức do biến đổi khí hậu tác động tới các mục tiêu tăng trưởng của khu vực, Việt Nam và các thành viên APEC đã chia sẻ kinh nghiệm và tìm kiếm các công cụ và cơ chế tài chính và tăng khả năng tiếp cận nguồn tài chính giúp giải quyết các nút thắt cho các nền kinh tế đang phát triển trong khu vực APEC về tăng cường khả năng ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng công bằng và thiết lập, vận hành thị trường carbon tự nguyện.

Phát biểu tại Hội nghị, đại diện Việt Nam đã chia sẻ về các nỗ lực mà Việt Nam đang triển khai các cam kết quốc tế về giảm phát thải ròng khí nhà kính về 0 tại COP26 và Tuyên bố JETP trong việc huy động nguồn lực tài chính quốc tế để đáp ứng đủ nhu cầu chuyển đổi năng lượng trong nước công bằng, khả thi, hiệu quả. Đại diện cho các nền kinh tế có mức thu nhập trung bình thấp đang bước vào giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa, trong khi phải thực hiện mục tiêu giảm phát thải mạnh mẽ với lộ trình nhanh tương đương hoặc cao hơn mục tiêu của nhiều nước phát triển, Việt Nam hoan nghênh các đối tác phát triển, các tổ chức quốc tế cung cấp các khoản vay ưu đãi, bảo đảm nguồn vốn thực sự mang tính hỗ trợ, tăng thành tố ưu đãi để giảm chi phí huy động vốn, bảo đảm chi phí hợp lý người dân có thể đáp ứng, tăng khả năng thu hồi vốn; đồng thời tăng cường các khoản viện trợ không hoàn lại (bao gồm hỗ trợ kỹ thuật) cho các nền kinh tế đang phát triển, trong đó có Việt Nam.

Để đạt mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, một trong các công cụ chính sách mà APEC đang thực hiện và chia sẻ thông lệ tốt giữa các thành viên đó là thị trường carbon tự nguyện. Việt Nam đã có một số tiền đề về chính sách để thúc đẩy phát triển thị trường carbon trong nước thông qua Luật Bảo vệ Môi trường 2020 và Nghị định Chính phủ về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozone. Việt Nam đề cao hợp tác quốc tế của APEC trong vấn đề này, đặc biệt là chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về xây dựng cơ chế, chính sách tài chính để hình thành và vận hành thị trường carbon mà Bộ Tài chính Việt Nam đang được giao triển khai.

Thông qua Tiến trình Bộ trưởng Tài chính APEC năm 2023, các thành viên APEC đã tiếp tục thúc đẩy tăng trưởng bền vững và toàn diện thông qua việc kết hợp kinh tế trọng cung hiện đại, huy động và liên kết tài chính để đạt được các mục tiêu về khí hậu và bền vững, cũng như hỗ trợ cho sự phát triển có trách nhiệm của tài sản kỹ số trong khu vực, qua đó đóng góp vai trò quan trọng trong nỗ lực của các thành viên APEC và nền kinh tế toàn cầu đạt được tăng trưởng mạnh mẽ, cân bằng, an toàn, bền vững và toàn diện hướng tới mục tiêu “Tạo ra một tương lai kiên cường và bền vững cho tất cả mọi người”.

Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC lần thứ 30 đã diễn ra thành công tốt đẹp dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ.

Hội nghị Bộ trưởng Tài chính lần thứ 31 sẽ được tổ chức tại Peru – Chủ tịch Tiến trình Bộ trưởng Tài chính APEC năm 2024.