UNDP xếp Việt Nam nằm trong nhóm phát triển con người cao

Vào những năm 1990 khi UNDP đưa ra chỉ số phát triển con người, Việt Nam ở vị trí tương đối thấp, nhưng đến nay Việt Nam đang ở giữa bảng xếp hạng và liên tục tiến bộ trong 30 năm qua.

Văn phòng Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam cho biết cơ quan này vừa công bố báo cáo mới nhất về Chỉ số Phát triển con người (HDI) toàn cầu, trong đó xếp Việt Nam nằm trong nhóm phát triển con người cao.

Theo Báo cáo của UNDP, tiến độ phát triển không đồng đều đang khiến những người nghèo nhất bị bỏ lại phía sau, tình trạng bất bình đẳng trầm trọng hơn và gây ra sự phân cực chính trị trên quy mô toàn cầu. Tình trạng này dẫn đến sự bế tắc nguy hiểm cần phải hiệp lực giải quyết gấp.

Báo cáo Phát triển Con người (HDR) 2023/2024, có tiêu đề "Phá vỡ tình trạng bế tắc: Tái hình dung sự hợp tác trong một thế giới phân cực," cho thấy một xu hướng đáng lo ngại là sự phục hồi chưa đầy đủ và không đồng đều của HDI toàn cầu - một thước đo tóm tắt phản ánh tổng GDP của một quốc gia thu nhập (GNI) bình quân đầu người, trình độ học vấn và tuổi thọ trung bình.

HDI được dự đoán sẽ đạt mức cao kỷ lục vào năm 2023 sau khi giảm mạnh trong năm 2020 và 2021. Tuy nhiên, tiến độ này rất không đồng đều. Các nước giàu đang có mức độ phát triển con người cao kỷ lục trong khi một nửa số nước nghèo nhất thế giới vẫn ở dưới mức trước khủng hoảng.

Giá trị HDI của Việt Nam năm 2022 là 0,726 - đứng thứ 107 trên 193 quốc gia và vùng lãnh thổ. Từ năm 1990 đến năm 2022, giá trị HDI của Việt Nam thay đổi từ 0,492 lên 0,726, tăng gần 50%. Vào những năm 1990 khi UNDP đưa ra chỉ số phát triển con người HDI, Việt Nam ở vị trí tương đối thấp trong bảng xếp hạng, nhưng đến nay Việt Nam đang ở giữa bảng xếp hạng và liên tục tiến bộ trong 30 năm qua.

"Việt Nam vẫn là quốc gia có mức phát triển con người cao trong suốt những năm khó khăn của đại dịch COVID-19. Phát triển con người tiếp tục là trọng tâm trong chiến lược phát triển của đất nước và chúng tôi đã thấy những kết quả đáng kể trong những thập kỷ qua," Trưởng Đại diện thường trú của UNDP Ramla Khalidi cho biết.

Việt Nam xếp thứ 91/166 quốc gia về Chỉ số Bất bình đẳng giới, chỉ số xem xét sự bất bình đẳng trên ba khía cạnh sức khỏe sinh sản, trao quyền và thị trường lao động.

"Việt Nam đã làm tốt ở một số khía cạnh, như tiếp cận giáo dục và tham gia lực lượng lao động," bà Ramla Khalidi nhấn mạnh.

Báo cáo của UNDP cho thấy gần 40% thương mại hàng hóa toàn cầu tập trung ở ba quốc gia hoặc ít hơn. Và vào năm 2021, vốn hóa thị trường của ba công ty công nghệ lớn nhất thế giới đã vượt qua Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của hơn 90% quốc gia trên thế giới.

"Khoảng cách phát triển con người ngày càng lớn như báo cáo đề cập đến cho thấy xu hướng giảm dần bất bình đẳng giữa các quốc gia giàu và nghèo trong hai thập kỷ qua hiện đang bị đảo ngược. Mặc dù xã hội toàn cầu được kết nối chặt chẽ với nhau, chúng ta đang thiếu hụt. Chúng ta cần tận dụng sự phụ thuộc lẫn nhau cũng như khả năng giải quyết những thách thức chung đang tồn tại, đồng thời đảm bảo đáp ứng nguyện vọng của người dân," ông Achim Steiner, Tổng Giám đốc UNDP cho biết.

Theo ông Achim Steiner, sự bế tắc này gây thiệt hại đáng kể về người. "Thiếu sự hiệp lực nhằm thúc đẩy hành động về Biến đổi Khí hậu, số hóa hay nghèo đói và bất bình đẳng không chỉ cản trở sự phát triển con người mà còn làm trầm trọng thêm sự phân cực và làm xói mòn thêm niềm tin vào người dân và các tổ chức trên toàn thế giới," ông Achim Steiner nhấn mạnh./.