Ùn ứ thanh long tại Tân Thanh: Cần ôn lại bài học xuất dồn

LSO - Suốt tuần nay, lượng quả thanh long tươi từ các tỉnh phía Nam xuất khẩu qua Cửa khẩu Tân Thanh tăng đột biến khiến cho nhiều xe hàng bị ùn ứ. Nguyên nhân do thanh long được mùa, do nhiều doanh nghiệp, tư thương xuất ồ ạt đã khiến thanh long bị hạ giá. Để nâng vị thế cho thanh long, không còn cách nào tốt hơn là điều tiết xuất khẩu theo cung bằng cầu.

Thanh Long quả tươi được xuất rất chậm qua Cửa khẩu Tân Thanh

Thanh long ì ạch xuất

Theo đánh giá của Chi cục Hải quan Cửa khẩu Tân Thanh, thời điểm này đang là mùa thu hoạch quả thanh long từ các tỉnh phía Nam. Năm nay thanh long được mùa vì vậy các xe hàng xuất khẩu đổ về Tân Thanh mỗi ngày một nhiều. Thanh long dồn về trong khi đó nhu cầu nhập khẩu từ nước bạn có hạn nên một lượng lớn thanh long rớt giá thê thảm. Theo các chủ hàng tại cửa khẩu hiện một thùng thanh long loại 25kg xuất chỉ đạt trên 80 nhân dân tệ, tương đương 250 ngàn đồng. Như vậy quả thanh long chỉ đạt khoảng 10 nghìn đồng một kg. Khi hàng chở đến Tân Thanh, nhiều chủ hàng thấy giá hạ không muốn bán nên các xe hàng cứ nối đuôi nhau ùn ứ lại.

Trong ngày 5/1/2015, lượng xe hàng thanh long đã kép dài đến tận ngã ba Pắc Luống (đoạn giao cắt Quốc lộ 4A với Cửa khẩu Tân Thanh). Theo anh Lý Văn Khi, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý cửa khẩu Tân Thanh- Cốc Nam, thời điểm cao nhất lượng xe thanh long ùn ứ lên đến 400 xe. Hiện trung bình mỗi ngày xuất đạt 200 xe nhưng lượng hàng xuất so với xe bị ùn ứ tại cửa khẩu chỉ đạt 60%. Qua hơn một tuần, lượt xe ùn ứ vẫn có lưu lượng trên 200 xe mỗi ngày. Lợi dụng việc ùn ứ, nhiều chủ hàng nước bạn thi nhau hạ giá. Anh Huỳnh Văn Tòng, lái xe 79C 3831 cho biết, anh đã đưa xe ra cửa khẩu được 2 ngày nay nhưng chưa bán được hàng. Mặc dù được các cơ quan chức năng hết sức tạo điều kiện nhưng xe vẫn nằm đó, và anh vẫn nhờ môi giới bán hàng cả ngày nay mà chưa có hồi âm.

Theo Phùng Quang Hội, Chi cục trưởng Hải quan Tân Thanh, có doanh nghiệp chủ hàng bán hàng rất nhanh do họ có hợp đồng từ trước, họ ít bị ép giá. Tuy nhiên rất nhiều chủ hàng do cứ chở hàng ra tù mù nên rất dễ gặp rủi ro. Và điều đó cũng khiến cho thanh long bị ùn ứ tại cửa khẩu. Có mặt tại Cửa khẩu Tân Thanh vào trưa 6/1/2015, chúng tôi thấy từng dãy xe công ten nơ đỗ dài ra đến quá cổng Đồn Biên phòng Tân Thanh, lực lượng biên phòng phải huy động phân luồng, đảm bảo an ninh trật tự. Tạo điều kiện cho hàng xuất, phía ta và bạn đã thống nhất mở cửa khẩu đến 7 giờ tối để làm thủ tục, thế nhưng lượng thanh long xuất vẫn rất chậm.

Vẫn là bài học mạnh ai nấy xuất

Trao đổi với các lái xe chờ xuất hàng qua cửa khẩu, chúng tôi thấy phần lớn chủ hàng là những doanh nghiệp tư nhân thu gom thanh long để xuất. Họ cứ chở lên ồ ạt khiến chính các chủ hàng ở phía nước bạn cũng lúng túng trong lựa chọn. Theo anh Vũ Văn Năm, chủ 2 xe hàng chở thanh long từ Bình Thuận ra cho biết, năm nay thanh long rẻ, chuyến đầu được lãi chút đỉnh, anh làm tiếp hai chuyến nhưng không ngờ khi chở ra tới nơi anh thấy rất nhiều xe xuất: “Trước có mỗi vài chục xe, qua biên giới, vào bãi xe của họ là khách mua đổ tới ào ào. Lần này qua chào mãi mà họ không mua. Những người mua cũ cũng không giúp gì được, họ nói nếu mua liều cũng không bán hết vì chở vào sâu rất khó, bãi gửi thì có hạn”.

Khi tiêu thụ khó khăn, các chủ hàng bắt đầu hạ giá vì thế giá thanh long ngày càng có xu hướng thấp đi. Để tăng xuất thanh long, nâng giá thành, lực lượng làm nhiệm vụ tại cửa khẩu một mặt khai thác hết bãi hàng hóa, mặt khác tạo điều kiện về thời gian, khuyến khích xuất khẩu. Cùng đó phối hợp với lực lượng nước bạn tạo điều kiện cho trao đổi mua bán hàng. Cố gắng ấy đã tăng được chút ít hàng xuất, giá cả cũng có hướng nhích lên. Thế nhưng may mắn ấy không chia đều cho tất cả các doanh nghiệp. Chị Hà Thị Lan, làm dịch vụ tại cửa khẩu cho biết: muốn bán hàng cần phải có hợp đồng từ trước, hoặc bạn đặt hàng. Việc này rất nhiều doanh nghiệp đã làm cách đây cả tháng. Còn các xe chở lẻ, bán hàng theo phong trào, thì rủi ro rất cao. Theo chị Lan, mua bán cần có sự chuẩn bị, tìm hiểu thị trường và xuất dàn đều. Tập trung vào một thời điểm sẽ rất dễ bị ùn ứ, ép giá.

Cho đến hôm nay, lượng thanh long xuất đã tăng được 20 đến 30 xe mỗi ngày, thế nhưng việc xuất vẫn diễn ra chậm. Tình trạng ùn ứ nông sản lại thêm một bài học lặp lại, được mùa đua nhau xuất sẽ bằng thất bại.

Bài, ảnh: Nguyễn Đông Bắc