Tuyết rơi gây thiệt hại nặng ở Sa Pa

Tuyết rơi phủ trắng Sa Pa, tạo nên một “châu Âu” băng tuyết ở xứ nhiệt đới, thu hút du khách nhưng cũng “phủ trắng” luôn bao công sức lao động của người dân nơi đây. Trận mưa tuyết kéo dài gần hai ngày 15 và 16-12 vừa qua đã gây thiệt hại về nhà cửa và sản xuất nông nghiệp (ước tính hơn năm tỷ đồng) đối với bà con nông dân địa phương.

Rau, hoa nát bấy, su su sập giàn

Sau tuyết rơi, thời tiết Sa Pa nắng ấm như mùa hè, như chưa hề có trận mưa tuyết kéo dài suốt gần 20 giờ đồng hồ (15 và 16-12), tuyết trắng bao phủ Sa Pa, từ đỉnh đèo Ô Quý Hồ kéo xuống đến thị trấn Sa Pa và các xã vùng thượng huyện như Bản Khoang, Sa Pả, Tả Phìn…, trung bình dày từ 10-15cm, nhiều nơi tuyết dày đến 30-40cm. Tuyết rơi làm nhiệt độ xuống thấp (dưới 0 độ C) nên gây rét hại. Chúng tôi, có mặt ở vùng “rốn tuyết” Thác Bạc, Ô Quý Hồ lúc 9 giờ sáng ngày 17-12, trời đã nắng chan hòa mà tuyết vẫn còn dày cỡ gang tay người lớn, đang tan chảy, đổ nước xuống ngập đường đi, cống rãnh thoát nước của quốc lộ 4D, nối từ Sa Pa đi Lai Châu.

Ngay bên cạnh đường, anh Phạm Mạnh Hùng, ở tổ 11 (thị trấn Sa Pa) đang cùng người con trai lớn dọn dẹp giàn su su bị sập đổ do tuyết phủ nặng làm gẫy cột chống. Chị Hòa (vợ anh Hùng) nhặt nhạnh trong đống đổ nát lựa lấy những quả su su ít bầm dập để vớt vát được tý nào hay tý ấy. Chị Hòa xót xa: “Giàn su su là nguồn thu nhập chính của gia đình, giờ đổ sập cả rồi, su su thì nát dây, quả thì rụng hết, lấy gì mà sống”. Dọc theo quốc lộ 4D, từ thị trấn Sa Pa lên đến đỉnh đèo Ô Quý Hồ, được mệnh danh là “vương quốc su su” (với gần 100 ha), sau trận mưa tuyết, giờ tan nát như vừa qua trận bom rải thảm. Hầu hết bị sập đổ giàn, rụng quả, tơ tướp lá, nhiều diện tích su su bị mất trắng.

Công nhân Công ty Hàm Rồng đang dọn dẹp cây cối bị gẫy do tuyết phủ.

Ở khu vực tổ 8, tuyết vùi kín hàng chục ha hoa hồng của người dân địa phương. Chị Nguyễn Thị Lan phải dùng nước để phun vào những luống hoa cho tan bớt tuyết cứu hoa nhưng không xuể. Nhìn nững vạt hoa đang nảy cành đâm hoa cho vụ Tết tới giờ héo rũ, chị buồn bã: “Tuyết rơi dày lại bất ngờ nên không kịp che chắn gì cả. Bị vùi trong tuyết lạnh gần hai ngày trời nên hoa bị thối nụ, nhũn lá. Bây giờ chỉ còn cách, tập trung đầu tư phân bón, công sá vào phục hồi vườn hoa, may ra vớt vát được chút ít vào dịp Tết”.

Gia đình anh Vũ Đình Hợp, ở tổ 12, thị trấn Sa Pa, cho biết: Thấy tuyết rơi ngày càng dày, anh cùng một số công nhân thay phiên nhau cào tuyết trên mái khu nhà trồng hoa lan. Đến khi tuyết rơi quá dày khiến mái của chín khu nhà trồng lan bị sập hoàn toàn, đè bẹp những gốc lan đang chuẩn bị cho thu hoạch.”Vườn lan hơn 3.000 m2 chăm sóc cả năm, chờ xuất ra thị trường bị vùi dưới lớp tuyết dày vài chục phân, có những gốc lan lâu năm vài người mới khiêng được, giá gần 50 triệu đồng nhưng chắc không sống nổi sau khi tuyết tan”- anh Hợp nói như mếu.

Người dân Sa Pa sơ tán trâu xuống vùng thấp tránh rét.

Cùng chung tâm trạng lo lắng như anh Hợp, ông Bùi Thế Kha (69 tuổi, ở tổ 12) xót xa nhìn vườn rau bị vùi trong tuyết. Ruộng rau gồm cải làn, rau diếp, su hào… của gia đình ông bị dập nát hết. Những hộ trồng rau chung quanh có diện tích lớn hơn cũng mất trắng vài chục triệu đồng do toàn bộ vườn rau tuyết phủ mà không cách nào che chắn được. “Từ sáng 16-12, tuyết ngừng rơi nhưng phải chờ nắng ấm lên, vài ba ngày sau tuyết mới tan hết. Khi đó thì rau, hoa cũng chết sạch. Chúng tôi chỉ còn cách ươm hạt, trồng lại vụ rau khác”, ông Kha cho hay.

Thiệt hại gần năm tỷ đồng

Theo báo cáo của UBND huyện Sa Pa, trận mưa tuyết đã làm sập mái nhà của sáu hộ dân, làm hỏng 2.100 mét vuông nhà lưới trồng hoa phong lan, cà chua; làm chết 15 con trâu, bò ở các xã Tả Giàng Phình, Sa Pả, Tả Phìn và San Sả Hồ. Đặc biệt, tuyết làm sập đổ 48 ha su su, giập nát 5 ha cây dược liệu ác- ti-sô. Tổng thiệt hại ước tính vào khoảng năm tỷ đồng. Ông Trịnh Xuân Trường- Phó chủ tịch UBND huyện Sa Pa cho biết: Ở Sa Pa xác định là chung sống với thời tiết khắc nghiệt, tuy nhiên năm nay tuyết lại rơi sớm, bất ngờ và với cường độ mạnh, kéo dài nên không kịp trở tay. Thiệt hại nặng nhất là tuyết rơi vào dịp bà con nông dân đang sản xuất rau, hoa phục vụ Tết nên bị thất thu lớn, một số hộ có nguy cơ tái nghèo.

Để giúp người dân khôi phục sản xuất, ổn định đời sống, huyện Sa Pa tiến hành rà soát, thống kê chính xác thiệt hại (về diện tích, số hộ dân) để có biện pháp hỗ trợ giống, phân bón giúp người dân khôi phục sản xuất. Huyện chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn và các xã, thị trấn nằm trong vùng bị thiệt hại do tuyết lạnh và vùng có nguy cơ giá rét khắc nghiệt tăng cường công tác tuyên truyền và áp dụng triệt để các biện pháp phòng, chống rét hại cho người, gia súc và cây trồng.

Dù bị thiệt hại khá lớn do thời tiết gây ra nhưng những người dân Sa Pa vẫn đang cố gắng vượt lên với phương châm “chung sống với thiên nhiên” nhằm giảm thiểu những rủi ro, thiệt hại và khai thác tốt nhất, hiệu quả nhất những lợi thế mà thiên nhiên trao tặng con người nơi đây.