Tuyển sinh giáo dục nghề nghiệp: Đa dạng hình thức, linh hoạt thực hiện

– Để thực hiện tốt công tác tuyển sinh cho năm học 2023 – 2024, thời gian này, ngoài nâng cao chất lượng học tập, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp (GDNN) còn tăng cường công tác tư vấn và thực hiện đa dạng các hình thức tuyển sinh, nhằm thu hút học sinh theo học. Qua đó, góp phần vào công tác phân luồng học sinh sau tốt nghiệp THCS trên địa bàn tỉnh.

Chú trọng tuyên truyền, hướng nghiệp

Toàn tỉnh hiện có 12 cơ sở GDNN gồm: 9 Trung tâm GDNN – GDTX; Trung tâm GDTX, tin học, ngoại ngữ; Trung tâm GDTX 2 và Trường Cao đẳng nghề Lạng Sơn. Để đảm bảo công tác tuyển sinh cho năm học 2023 – 2024, từ đầu học kỳ II năm học 2022 – 2023 này, các cơ sở GDNN đã gấp rút chuẩn bị các khâu tuyển sinh để thu hút học viên tham gia đăng ký học tập tại trường, như: phối hợp với các trường THCS trên địa bàn huyện, thành phố để tuyên truyền, tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp cho học sinh cuối cấp, đặc biệt là các trường THCS ở các xã vùng xa; đối với trường khu vực thành thị, các đơn vị thực hiện phối hợp với nhà trường tuyên truyền qua trang truyền thông của trường.

Giáo viên Trung tâm GDNN-GDTX Cao Lộc phát thông tin tuyển sinh, ngành nghề đào tạo cho các học sinh trên địa bàn tỉnh

Bà Phan Mỹ Hạnh, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết: Xác định công tác tuyển sinh là nhiệm vụ trọng tâm hằng năm nên thời gian qua, Sở Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với Sở LĐTB&XH chỉ đạo các cơ sở giáo dục, các trường phổ thông thực hiện công tác phân luồng học sinh. Theo đó, các cơ sở GDNN trên địa bàn tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với các trường phổ thông trên địa bàn để thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp tích cực, thiết thực nhằm thu hút học sinh, trong đó chú trọng công tác tuyên truyền. Hiện nay, các cơ sở GDNN đã đẩy mạnh tuyên truyền trực tuyến qua website của trường, phối hợp với các trường THCS đăng thông tin, nội dung tuyển sinh trên các trang tin, trang mạng xã hội của trường để học sinh dễ dàng tiếp cận, tìm hiểu. Qua đó, các em có được các nguồn thông tin chính thống về dự báo nhu cầu nhân lực của các lĩnh vực, ngành nghề trong tương lai và có sự lựa chọn đúng đắn.

Ngoài tuyên truyền trên internet, mạng xã hội, các cơ sở GDNN còn thành lập Ban tuyển sinh, phối hợp với các trường THCS cử cán bộ, giáo viên đến tổ chức hội nghị tư vấn hướng nghiệp học nghề nhằm giúp cho các em nắm bắt kịp thời, đầy đủ các thông tin về chủ trương, chính sách về GDNN. Đồng thời, tuyên truyền, tư vấn, hướng nghiệp cho các em thông qua lồng ghép trong giờ sinh hoạt dưới cờ hoặc tổ chức hoạt động ngoại khóa, giới thiệu về hình thức học văn hóa và học nghề, ngành nghề đào tạo, các văn bằng có được sau khi tốt nghiệp và cơ hội việc làm sau khi ra trường… để học sinh hiểu và có định hướng sớm cho bản thân sau khi tốt nghiệp THCS.

Cô giáo Dương Thị Ánh Tuyết, Phó Giám đốc Trung tâm GDNN – GDTX huyện Lộc Bình cho biết: Năm học 2022 – 2023, trường đã tuyển sinh được hơn 200 học viên. Đối với năm học 2023 – 2024 tới này, sau khi khảo sát số lượng học sinh khối 9 ở các trường trên địa bàn (có hơn 1.200 học sinh), khảo sát công tác tuyển sinh của các trường THPT trên địa bàn huyện và căn cứ vào cơ sở vật chất, đội ngũ hiện có, trung tâm dự kiến tuyển sinh 4 lớp với khoảng 170 học viên. Để đảm bảo công tác tuyển sinh, trung tâm đã thành lập Ban tuyển sinh, cử thành viên Ban tuyển sinh đến trực tiếp trường THCS ở các xã tổ chức tuyên truyền, phổ biến những lợi ích của việc học song song văn hóa và học nghề để học sinh nắm và có lựa chọn phù hợp cho tương lai.

Cùng với công tác tuyên truyền, tư vấn, một số đơn vị còn phối hợp với trường THCS cho học sinh trải nghiệm thực tế với môi trường giáo dục, điều kiện học tập tại cơ sở GDNN, qua đó giúp các em có suy nghĩ tích cực hơn về hướng nghiệp, học nghề. Ông Lê Quang Hồng, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghề Lạng Sơn cho biết: Hằng năm, nhà trường đều xây dựng kế hoạch phối hợp với các trường THCS, THPT trên địa bàn tỉnh thực hiện công tác phân luồng GDNN như: đi tuyên truyền, tư vấn tại các trường trên địa bàn tỉnh; phối hợp với các trường tổ chức cho học sinh, phụ huynh tham quan cơ sở vật chất của nhà trường. Đầu tháng 4/2023 vừa qua, nhà trường đã phối hợp với Trường THCS Hoàng Đồng, thành phố Lạng Sơn tổ chức cho 97 học sinh lớp 9 tham quan, trải nghiệm môi trường học tập của Trường Cao đẳng nghề Lạng Sơn. Cùng với hoạt động tham quan, nhà trường cũng tư vấn, hướng dẫn trực tiếp cho các em học sinh có nhu cầu, nguyện vọng xét tuyển vào trường trong năm học 2023 – 2024.

Em Dương Bảo Trâm, lớp 9A2, Trường THCS Hoàng Đồng, thành phố Lạng Sơn chia sẻ: Được đi tham quan Trường Cao đẳng Nghề Lạng Sơn em thấy rất vui, bổ ích. Tại đây, em được tham quan thực tế các khoa, ngành nghề đào tạo tại trường như: sửa chữa ô tô, điện – điện tử, sửa chữa máy nông nghiệp – điện nông thôn, tin học, cắt may, nấu ăn… nghe các thầy, cô phổ biến các nội dung tư vấn giáo dục hướng nghiệp, các chế độ chính sách cho học sinh khi theo học tại nhà trường, là cơ sở để em lựa chọn nghề nghiệp sau này.

Nhờ tiếp cận mô hình đào tạo nghề thực tế, căn cứ vào lực học, điều kiện gia đình, nhiều học sinh đã có định hướng cụ thể, rõ ràng về nghề nghiệp tương lai ngay khi đang học THCS.

Đa dạng ngành nghề, hình thức tuyển sinh

Ngoài công tác tuyên truyền, những năm qua, để thu hút học sinh, các cơ sở GDNN trên địa bàn tỉnh đã linh hoạt trong công tác đào tạo, chú trọng hướng nghiệp và liên kết giữa nhà trường với các doanh nghiệp như: Công ty TNHH MTV Xe điện DK Việt Nhật; Công ty TNHH Bảo Long;… Cùng đó, các cơ sở GDNN xây dựng chương trình đào tạo phù hợp, đáp ứng nhu cầu thị trường lao động để học viên sau khi ra trường có việc làm, với các ngành nghề chính đang được các công ty tuyển dụng quan tâm như: may mặc, điện, điện tử, cơ khí; cùng một số ngành nghề được xã hội quan tâm như làm đẹp, ẩm thực, du lịch… (Theo thống kê tại các cơ sở GDNN có khoảng 60 – 70% học viên ra trường tìm được việc làm phù hợp với ngành, nghề được đào tạo). Đồng thời, để thu hút học sinh đến đăng ký học và tạo việc làm sau khi ra trường, các cơ sở GDNN đã chủ động đặt hàng, phối hợp với các doanh nghiệp, các công ty lớn trong và ngoài tỉnh hỗ trợ đào tạo nghề và thực hiện nhiều chính sách ưu đãi đối với người học.

Học sinh tham quan trưng bày trang thiết bị dạy nghề của Trường Cao đẳng Nghề Lạng Sơn

Cô giáo Nguyễn Thị Hương, Phó Giám đốc Trung tâm GDNN – GDTX huyện Cao Lộc cho biết: Hiện tại, để thu hút học sinh vào học, trung tâm đã liên kết với các trường trung cấp, cao đẳng trong và ngoài tỉnh mở các mã ngành phù hợp cho học sinh, trong đó có các ngành được nhiều học sinh lựa chọn như: tiếng Trung, du lịch, nấu ăn, làm đẹp, may mặc… Qua khảo sát sau khi tốt nghiệp, có trên 60% học sinh ra trường có việc làm phù hợp, số còn lại lựa chọn học lên tiếp các bậc học và ngành nghề khác. Trên cơ sở các ngành nghề hiện có, trung tâm dự tính năm học 2023 – 2024 sẽ tuyển sinh khoảng 8 lớp với 300 học sinh ở các trường THCS trên địa bàn huyện Cao Lộc và thành phố Lạng Sơn.

Bên cạnh đa dạng lĩnh vực, ngành nghề đào tạo theo nhu cầu xã hội, các cơ sở GDNN còn linh hoạt trong tổ chức tuyển sinh. Được biết, trong 5 năm trở lại đây (từ năm học 2018 – 2019 đến 2022 – 2023), tỷ lệ học sinh sau khi tốt nghiệp THCS đăng ký vào học tại các trường nghề đạt trung bình khoảng 15% số học sinh sau khi tốt nghiệp THCS (tăng hơn 5%) so với giai đoạn trước. Có được điều đó là bởi thời gian qua nhiều trường xây dựng chương trình tuyển sinh thông qua các kênh truyền thông mạng xã hội như: zalo, facebook…; tổ chức ngày hội tuyển sinh nhằm thu hút học sinh học nghề. Qua đó, giúp học sinh có cách nhìn mới về GDNN, đáp ứng nhu cầu về lao động của các doanh nghiệp.

Theo tìm hiểu, trong 5 năm trở lại đây, mỗi năm có từ 10.000 đến hơn 11.000 học sinh khối lớp 9 THCS, nhưng số lượng tuyển sinh vào lớp 10 của các trường THPT hằng năm chỉ đạt hơn 8.000 học sinh, số còn lại các em được học tập, đào tạo ở các trung tâm GDTX, GDNN… Năm học 2022 – 2023, toàn tỉnh có hơn 11.200 học sinh khối lớp 9 THCS, vì vậy, để đảm bảo công tác phân luồng và tạo cơ hội học tập cho học sinh sau tốt nghiệp THCS sắp tới, các cơ sở GDNN và trường phổ thông đã và đang tích cực triển khai công tác tư vấn, hướng nghiệp, tuyển sinh, từng bước thay đổi tư duy, tâm lý của học sinh và gia đình trong vấn đề học tại các cơ sở GDNN như hiện nay.

HOÀNG TÙNG - THANH HUYỀN