Từng bước xóa bỏ hủ tục trong hôn nhân ở xã Ái Quốc

– Nhiều năm qua, xã Ái Quốc được xem là “điểm nóng” của huyện Lộc Bình về tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Để đẩy lùi tình trạng này, từ năm 2021 đến nay, các cấp, ngành trên địa bàn huyện đã thực hiện nhiều giải pháp hiệu quả.

Cán bộ xã Ái Quốc tuyên truyền, vận động người dân trên địa bàn chấp hành nghiêm Luật Hôn nhân và Gia đình

Những ngày qua, gia đình ông Dương Kim Ngân, thôn Lài Han, xã Ái Quốc dự định tổ chức đám cưới cho con gái (16 tuổi) vào ngày 3/10/2023, cỗ bàn đã được đặt, cùng với việc thuê dịch vụ cưới hỏi, các thiệp mời cũng đã được phát… Tuy nhiên, sau khi được chính quyền xã tuyên truyền, vận động và giải thích về mặt trái của việc tảo hôn, gia đình đã quyết định dừng việc tổ chức đám cưới.

Gia đình ông Ngân là hộ thứ 2 trên địa bàn xã Ái Quốc được tuyên truyền, vận động dừng việc tổ chức đám cưới trong năm nay. Được biết, từ năm 2021 trở về trước, trên địa bàn xã có 15 cặp vợ chồng kết hôn cận huyết thống và khoảng 10 cặp tảo hôn… Tuy nhiên, trong 2 năm trở lại đây, tình trạng hôn nhân cận huyết thống đã không còn, mặc dù vẫn còn tình trạng tảo hôn song đã giảm đáng kể so với giai đoạn trước, riêng năm 2023 chỉ còn 1 trường hợp tảo hôn.

Ông Đặng Văn Quang, Chủ tịch UBND xã Ái Quốc cho biết: Xã có 9 thôn với 2.119 nhân khẩu, trong đó có tới 96,63% người Dao. Là xã đặc biệt khó khăn, cái đói, nghèo, lạc hậu là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết. Để chấm dứt tình trạng này, những năm gần đây, UBND xã đã chỉ đạo các tổ chức, bộ phận liên quan trong xã và các thôn đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, thuyết phục bà con chấp hành nghiêm các quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình.

Đầu năm 2021, UBND xã Ái Quốc thành lập Ban Chỉ đạo cấp xã triển khai thực hiện việc giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, đồng thời chỉ đạo thành lập ban vận động ở các thôn. Đến nay, 9/9 thôn của xã đã thành lập ban vận động và hoạt động có hiệu quả.

Ông Triệu Tiến Lương, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Đoàn Kết cho biết: Ban vận động chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống của thôn Đoàn Kết có 8 thành viên gồm bí thư chi bộ, trưởng thôn và chi hội trưởng các chi hội đoàn thể, có nhiệm vụ tuyên truyền, vận động, phân tích để người dân hiểu rõ hậu quả của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Bên cạnh đó, thôn tổ chức lấy ý kiến của người dân góp ý vào hương ước và quy định liên quan đến tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống ở thôn. Nhờ đó, các hộ dân trên địa bàn đều chấp hành nghiêm các quy định đề ra. Từ năm 2021 đến nay, thôn không còn trường hợp hôn nhân cận huyết, trong năm nay chúng tôi đã vận động thành công việc dừng 1 đám cưới tảo hôn.

Anh Đặng Văn Quang, người dân thôn Đoàn Kết cho biết: Gia đình tôi có 4 người con trong đó có 2 con đang ở tuổi vị thành niên. Trước đây, theo phong tục của người Dao là chúng tôi thường dựng vợ gả chồng từ 14 – 15 tuổi, nhưng hiện nay được thôn, xã tuyên truyền, chúng tôi thấy việc kết hôn sớm không đảm bảo về sức khoẻ và tinh thần, nên chúng tôi đều giáo dục con cái phấn đấu học tập và chỉ kết hôn khi đủ tuổi theo quy định.

Nhận thức của người dân được nâng lên cũng góp phần tác động tích cực đến việc xây dựng đời sống văn hoá trên địa bàn, minh chứng là hết năm 2022, toàn xã Ái Quốc có 9/9 thôn đạt danh hiệu văn hoá, 372/481 hộ đạt danh hiệu gia đình văn hoá, chiếm trên 77%, tăng 2% so với năm 2021.

Bà Tạ Thị Thu Hương, Trưởng Phòng Lao động, Thương binh, Xã hội – Dân tộc huyện Lộc Bình cho biết: Nhằm thực hiện tốt Kế hoạch số 12 ngày 13/01/2021 của UBND tỉnh về thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2021 – 2025” trên địa bàn tỉnh, chúng tôi đã tham mưu UBND huyện lựa chọn xã Ái Quốc để xây dựng mô hình điểm thực hiện đề án. Hằng năm, chúng tôi đã tổ chức 1 – 2 cuộc tuyên truyền, tập huấn cho đại diện lãnh đạo xã, cán bộ, công chức cấp xã, trưởng thôn bản, chi hội trưởng các đoàn thể. Đồng thời, thường xuyên đôn đốc, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát công tác thực hiện đề án trên địa bàn. Qua đó, bước đầu đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Với những kết quả đạt được, chúng tôi tiếp tục xây dựng, củng cố, nhân rộng mô hình ra một số địa bàn vùng đồng bào dân tộc thiểu số khác trong thời gian tới.