Tự chủ tài chính trong các cơ sở y tế: Chủ động, hiệu quả

- Tự chủ tài chính trong các cơ sở y tế là việc chuyển đổi cơ chế bảo đảm tài chính 100% bằng ngân sách nhà nước sang cơ chế Nhà nước chỉ bảo đảm một phần kinh phí theo nhiệm vụ và phân hạng bệnh viện, làm cơ sở để các bệnh viện tiến tới thực hiện tự chủ toàn diện. Trong khi một số đơn vị trên cả nước như "thuyền mắc cạn" thì ngành y tế tỉnh đã nỗ lực khắc phục khó khăn, đảm bảo tiến độ tự chủ theo lộ trình.

Từ năm 2005 đến nay, thực hiện tự chủ tài chính là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được ngành y tế quan tâm triển khai thực hiện. Giai đoạn 2022 - 2026, ngành y tế tỉnh phấn đấu có 21 đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc thực hiện tự chủ tài chính, chia làm 3 nhóm: nhóm 1 (tự đảm bảo chi thường xuyên và chi đầu tư phát triển); nhóm 2 (tự đảm bảo chi thường xuyên 100%); nhóm 3 (tự đảm bảo chi thường xuyên từ 10% đến dưới 100%). 

  Nỗ lực gỡ khó

Cũng giống như các địa phương khác trên cả nước, trong quá trình triển khai thực hiện tự chủ tài chính, ngành y tế Lạng Sơn gặp nhiều khó khăn, chưa đảm bảo thu - chi do giá dịch vụ khám, chữa bệnh chưa kết cấu đủ chi phí; người đứng đầu đơn vị chưa quan tâm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, thu hút bệnh nhân, tăng nguồn thu…

Bác sĩ Hoàng Xuân Trường, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết: Để đạt lộ trình thực hiện tự chủ tài chính trong các năm và giai đoạn theo Nghị định số 60/2021/NĐ-CP, Sở Y tế đã yêu cầu người đứng đầu cơ sở khám, chữa bệnh xác định tự chủ tài chính là vấn đề ưu tiên, tập trung chỉ đạo quyết liệt.Trong đó, cùng với tiết kiệm chi, các đơn vị cần chú trọng khai thác các nguồn thu hoạt động sự nghiệp, tập trung nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh và các hoạt động sự nghiệp khác để thu hút người bệnh; phân công, bố trí cán bộ hợp lý, phù hợp với năng lực, vị trí việc làm. Trong quá trình triển khai, Sở Y tế và các phòng chuyên môn thường xuyên nắm bắt tiến độ, kịp thời kiểm tra, đôn đốc đối với các đơn vị có mức độ tự chủ đạt thấp so với chỉ tiêu đề ra.

Theo đó, những năm qua, các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh đã nghiên cứu, triển khai những kỹ thuật y khoa mới, tiên tiến, nâng cao hiệu quả, mức độ an toàn trong khám và điều trị như: ứng dụng kỹ thuật kết hợp dẫn lưu não thất; quản lý, điều trị bệnh xương khớp; kỹ thuật điều trị tán sỏi đường mật qua da bằng lazer; kỹ thuật sinh thiết u phổi dưới hướng dẫn của chụp cắt lớp vi tính... Qua đó, vừa nâng cao chất lượng khám chữa bệnh vừa giảm thời gian, chi phí cho bệnh nhân. Tính riêng trong năm 2023, các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh đã phát triển được 130 kỹ thuật mới.

Cùng đó, ngành y tế tỉnh đã triển khai các giải pháp phát triển nguồn nhân lực như: kiện toàn tổ chức, biên chế theo hướng tinh gọn, hiệu quả cao, phù hợp với quy định của Bộ Y tế, tỉnh, ngành và gắn liền với nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân trên địa bàn; chú trọng đào tạo, bồi dưỡng xây dựng đội ngũ thầy thuốc giỏi, có y đức, tâm huyết với nghề. Hằng năm số lượng bác sĩ được cử đi đào tạo sau đại học và nâng cao trình độ chuyên môn ở các cơ sở y tế năm sau nhiều hơn năm trước. Năm 2022, các đơn vị cử đi đào tạo sau đại học được 37 người, năm 2023 là 35 người, dự kiến năm 2024 là 49 người. Song song với trình độ chuyên môn, bản thân các y, bác sĩ, nhân viên bệnh viện cũng quan tâm cải tiến tinh thần, thái độ phục vụ người bệnh.

Mặt khác, để tăng nguồn thu, các bệnh viện đã rà soát, sửa đổi, bổ sung các nhiệm vụ có khả năng triển khai và phù hợp với năng lực của đơn vị mình. Cụ thể, Bệnh viện Đa khoa tỉnh; trung tâm y tế các huyện Hữu Lũng, Bắc Sơn đã xây dựng các đề án xã hội hóa trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, đa dạng hóa các nguồn thu. Tiêu biểu như Đề án sử dụng tài sản công vào mục đích cho thuê; Đề án sử dụng tài sản công vào mục đích kinh doanh triển khai phẫu thuật, thủ thuật theo yêu cầu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh...

  100% cơ sở y tế đạt mức độ tự chủ

Với những giải pháp quyết liệt đó, hằng năm, 100% đơn vị sự nghiệp công lập ngành y tế đều đạt mức độ tự chủ được giao. Đến hết năm 2023, toàn tỉnh duy trì 1 đơn vị sự nghiệp tự chủ nhóm 1 tại Trung tâm Kiểm dịch Y tế quốc tế với mức độ tự chủ 260%; 2 đơn vị tự chủ nhóm 2 gồm: Bệnh viện Đa khoa tỉnh và Trung tâm Y tế Bắc Sơn; 18 đơn vị tự chủ nhóm 3. Với kết quả này, ngành y tế đã hoàn thành 100% chỉ tiêu về tự chủ tài chính được UBND tỉnh phê duyệt. Nhờ tự chủ, các đơn vị đã phát huy tính năng động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc và bảo vệ sức khỏe Nhân dân...

Đến Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh một ngày đầu tháng 4/2024, chúng tôi cảm nhận được không gian thoáng đãng, hiện đại; phòng làm việc, phòng khám, sảnh chờ đều được các cán bộ, y, bác sỹ sắp xếp ngăn nắp; thái độ làm việc, tiếp đón của đội ngũ cán bộ thân thiện, lịch sự… Tất cả tạo nên phong cách làm việc chuyên nghiệp, giúp cho người dân có cảm giác thoải mái khi đến khám, chữa bệnh.

Bác sĩ Triệu Quang Phú, Giám đốc Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh cho biết: Bệnh viện luôn xác định nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đầu tư, sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật hiện đại là vấn đề có tính then chốt trong vận hành, nâng cao hiệu quả cơ chế tự chủ về tài chính. Do đó, vừa tiết kiệm chi, chúng tôi vừa ưu tiên nâng cấp cơ sở hạ tầng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ y bác sĩ; tăng cường đầu tư trang thiết bị hiện đại, nghiên cứu và ứng dụng các đề tài sáng kiến vào thực tiễn công tác. Cùng đó, các khoa phòng thực hiện xây dựng môi trường bệnh viện xanh, sạch, đẹp, hướng đến sự hài lòng của bệnh nhân. Nhờ đó trong năm 2023, bệnh viện đã tự chủ đạt 96%, tăng 8,5% so với năm 2022.

Không chỉ có các bệnh viện tuyến tỉnh mà các trung tâm y tế tuyến huyện khi thực hiện tự chủ đã có những thay đổi, chuyển biến tích cực từ tác phong làm việc, thái độ phục vụ đến chất lượng các dịch vụ y tế.

Bác sĩ Đặng Minh Kim, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm y tế huyện Bắc Sơn chia sẻ: Trung tâm Y tế huyện là bệnh viện hạng II có 230 giường thực kê, 19 khoa, phòng chức năng. Để tự chủ hiệu quả, chúng tôi luôn xác định lấy người bệnh làm trung tâm và tích cực, chủ động nâng cao chất lượng chuyên môn, đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật trong chẩn đoán, cấp cứu, điều trị bệnh nhằm thu hút bệnh nhân từ đó tăng nguồn thu cho đơn vị. Trong năm 2023, đơn vị đã phát triển được 5 kỹ thuật mới, duy trì thực hiện danh mục kỹ thuật với trên 30% danh mục kỹ thuật đúng tuyến của bệnh viện hạng II và trên 80% danh mục bệnh viện hạng III. Đến nay bệnh viện tự chủ đạt 100%.

Với mục tiêu thực hiện tự chủ tài chính theo lộ trình, Sở Y tế sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị duy trì và thực hiện các giải pháp để thực  hiện tốt công tác này.