Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS và THPT huyện Văn Quan: Quan tâm bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc

– Cùng với dạy học văn hóa, chăm sóc đời sống vật chất cho học sinh, Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS&THPT huyện Văn Quan còn chú trọng thực hiện bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, góp phần nâng cao ý thức cho học sinh trong việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc.

Trường Phổ thông dân tộc nội trú (DTNT) THCS&THPT huyện Văn Quan là trường liên cấp có 9 lớp với 270 học sinh, 100% là con em dân tộc Tày, Nùng thuộc các xã trên địa bàn huyện, các em tập trung ăn ở, sinh hoạt và học tập tại trường. Xác định đây là cái nôi nuôi dưỡng con em dân tộc thiểu số, Chi bộ, Ban Giám hiệu nhà trường đã có sự thống nhất cao trong việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc bằng nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa.

Thầy Phó Hiệu trưởng Trường phổ thông DTNT THCS&THPT huyện Văn Quan trực tiếp giảng dạy các làn điệu Then, đàn tính cho học sinh

Thầy giáo Phùng Văn Thời, Phó Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Trường đã đưa nội dung giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc vào các chương trình hoạt động ngoại khóa. Cụ thể, nhằm góp phần gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa kết tinh trong trang phục truyền thống của các dân tộc, vừa giúp các em học sinh yêu hơn văn hóa dân tộc mình, khi học sinh đến nhập học đầu cấp, trường đã quán triệt mỗi học sinh chuẩn bị một bộ trang phục truyền thống của dân tộc mình. Trường luôn khuyến khích học sinh mặc trang phục truyền thống vào thứ năm hằng tuần và những ngày kỷ niệm của ngành giáo dục, ngày lễ lớn của đất nước. Bên cạnh đó, để giáo dục cho các em các kỹ năng sống, giao tiếp, làm việc tập thể, giao lưu học hỏi về kiến thức, nhà trường còn tổ chức thi đấu các môn thể thao, các trò chơi dân tộc và các hoạt động văn nghệ mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, thu hút đông đảo học sinh tham gia.

Để giúp học sinh có điều kiện phát triển thêm các phẩm chất và năng lực cá nhân, tạo thêm sân chơi bổ ích cho học sinh, hơn thế nữa là mong muốn học sinh của trường sau này sẽ trở thành những hạt nhân trong phong trào văn hóa, văn nghệ ở các cơ quan, đơn vị, khu dân cư, những năm qua, nhà trường đã tổ chức truyền dạy hát then, gảy đàn tính, múa chầu cho học sinh. Đối tượng là các em yêu thích hát then, đàn tính, múa chầu. Theo đó, nhà trường đã trang bị khá đầy đủ nhạc cụ, đạo cụ phục vụ cho truyền dạy và biểu diễn. Việc truyền dạy cho học sinh tham gia các lớp này được tổ chức ít nhất 1 buổi (buổi chiều hoặc buổi tối)/ngày. Tính từ năm 2020 đến nay, trường đã tổ chức được 7 lớp dạy hát then, đàn tính, qua đó số học sinh biết đàn hát ít nhất 1 làn điệu (Pây tàng) là 208 em, chiếm trên 70% số học sinh toàn trường. Trong đó, có một số học sinh biết đàn hát 5 làn điệu, trong đó có cả làn điệu then Cao Bằng. Đến nay, nhà trường cũng đã tổ chức được 6 lớp truyền dạy múa chầu với gần 200 học sinh tham gia. Các em đã múa được các động tác cơ bản, trong dó có nhiều học sinh múa chầu thành thạo.

Em Hoàng Anh Thư, học sinh lớp 9A, Trường Phổ thông DTNT THCS & THPT huyện Văn Quan cho biết: Em rất vui và vinh dự khi được học những làn điệu dân ca của dân tộc mình và sẽ cố gắng học thật tốt các làn điệu dân ca. Mong muốn thời gian tới em cùng các bạn sẽ được học thêm nhiều điệu dân ca khác của dân tộc để có thể gìn giữ và quảng bá được văn hóa của dân tộc mình.

Để học sinh có sân chơi bổ ích, nhà trường còn thành lập CLB dân ca Hoa hồi xanh. CLB gồm các thành viên yêu thích và biết hát các làn điệu then, gảy đàn tính, múa chầu. Với sự hoạt động tích cực, CLB dân ca của nhà trường đã tham gia biểu diễn hát then tại nhiều chương trình do nhà trường và các cấp, ngành trong huyện tổ chức.

Có thể nói, việc thực hiện bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc của Trường phổ thông DTNT THCS&THPT huyện Văn Quan đã góp phần nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên, học sinh về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của việc bảo tồn các giá trị văn hóa dân tộc, qua đó giúp học sinh bồi đắp thêm tình yêu văn hóa của dân tộc mình. Từ đó, hướng tới mục tiêu đào tạo thế hệ học sinh phát triển toàn diện về trí tuệ, phẩm chất, kỹ năng, năng lực tư duy, sáng tạo, thi đua học tập, rèn luyện tốt, gắn bó hơn với mái trường.