Trung tâm Phòng, chống bệnh xã hội: Nỗ lực mang lại ánh sáng cho người nghèo

Thứ 4, 30/11/2011 | 09:25:00 [(GMT +7)] A A

LSO-Theo thống kê, nếu tỷ lệ người mắc các bệnh về mắt chiếm 0,6% dân số cả nước, thì ở Lạng Sơn là 0,5%; như vậy mỗi năm ở tỉnh ta có từ 400-450 bệnh nhân mắc các bệnh về mắt.Một ca mổ đục thủy tinh thể cho bệnh nhân của trung tâmVới nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt già nua, bà Đường Thị Tít, 73 tuổi, thôn Khun Slam, xã Hoàng Việt (Văn Lãng) nói “Cám ơn các thầy thuốc lắm lắm, đã 5 năm nay, mắt tôi mỗi ngày một mờ đi, đến nỗi không phân biệt được đâu là miếng rau, đâu là miếng thịt để mà ăn. Nay được các bác sĩ điều trị, tôi đã nhìn rất rõ”. Bác sĩ điều trị cho biết, bà bị đục thủy tinh thể, mộng độ 4, chỉ bằng các giải phẫu nhỏ, điều trị trong ít ngày là có thể về sinh hoạt bình thường.Là căn bệnh mang tính xã hội, bệnh về mắt không phân biệt giàu nghèo, thành phần dân cư, lứa tuổi, song để điều trị kịp thời thì lại là vấn đề khác. Những gia đình có điều kiện thường đưa đi khám...

LSO-Theo thống kê, nếu tỷ lệ người mắc các bệnh về mắt chiếm 0,6% dân số cả nước, thì ở Lạng Sơn là 0,5%; như vậy mỗi năm ở tỉnh ta có từ 400-450 bệnh nhân mắc các bệnh về mắt.

Một ca mổ đục thủy tinh thể cho bệnh nhân của trung tâm

Với nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt già nua, bà Đường Thị Tít, 73 tuổi, thôn Khun Slam, xã Hoàng Việt (Văn Lãng) nói “Cám ơn các thầy thuốc lắm lắm, đã 5 năm nay, mắt tôi mỗi ngày một mờ đi, đến nỗi không phân biệt được đâu là miếng rau, đâu là miếng thịt để mà ăn. Nay được các bác sĩ điều trị, tôi đã nhìn rất rõ”. Bác sĩ điều trị cho biết, bà bị đục thủy tinh thể, mộng độ 4, chỉ bằng các giải phẫu nhỏ, điều trị trong ít ngày là có thể về sinh hoạt bình thường.

Là căn bệnh mang tính xã hội, bệnh về mắt không phân biệt giàu nghèo, thành phần dân cư, lứa tuổi, song để điều trị kịp thời thì lại là vấn đề khác. Những gia đình có điều kiện thường đưa đi khám và điều trị ở những bệnh viện trung ương khá tốn kém; đối với những gia đình nghèo thì cứ lần lữa và cho rằng “đó là bệnh của người già”, nên khi đưa người đi khám thường ở thể trạng nặng. Trong những năm qua, công tác phòng chống mù lòa tiếp tục được quan tâm.

Cùng với việc đẩy mạnh truyền thông giáo dục sức khỏe về chăm sóc mắt và phòng chống mù lòa, các Trung tâm y tế các huyện, thành phố đã tiến hành khám sàng lọc ban đầu trung bình 4 lần/ năm; sau đó, các cán bộ của Trung tâm phòng, chống bệnh xã hội lại về khám sàng lọc lần 2, phân loại các bệnh nhân bị đục thủy tinh thể, mộng, quặm, các dạng viêm nhiễm để có lời khuyên cần thiết. Không chỉ làm tốt công tác chỉ đạo tuyến, khám sàng lọc tại cơ sở, mà Trung tâm Phòng chống bệnh xã hội còn nâng cao năng lực trong khám và điều trị về mắt. Với 4 bác sĩ chuyên khoa mắt, giỏi về chuyên môn, trang thiết bị y tế đầy đủ, áp dụng phương pháp PHACO tiên tiến trong đục thủy tinh thể, trong 10 tháng của năm 2011, trung tâm đã tiến hành phẫu thuật mộng trên 200 ca, đục thủy tinh thể trên 340 ca. Do phần lớn bệnh nhân thuộc diện hộ nghèo, được hưởng chính sách BHYT nên số tiền cùng chi trả không quá cao.

Bác sĩ Bế Thành Trung, Giám đốc Trung tâm nói rằng, nhân dân ta có câu “Giàu 2 con mắt, khó 2 bàn tay” để nói lên tầm quan trọng của mắt. Sống trong môi trường trong lành ở vùng cao, tỷ lệ người dân Lạng Sơn mắc các bệnh về mắt thấp hơn các tỉnh khu vực đồng bằng. Song các chấn thương về mắt lại phổ biến hơn, nhất là khi làm nương rẫy, về mùa gặt. Mặt khác, tuy quy mô gia đình nhiều thế hệ khá phổ biến, con cháu có điều kiện chăm sóc bố mẹ, ông bà nhiều hơn; nhưng sự lệ thuộc của người cao tuổi vào con cháu khiến cho các cụ không có điều kiện đi khám và điều trị các bệnh về mắt một cách kịp thời với đủ lý do mà con cháu đưa ra như “người già mắt kém là chuyện thường tình”, hoặc do điều kiện kinh tế eo hẹp mà không đưa đi khám và điều trị kịp thời.

Nhân dịp này, bác sĩ cũng khuyến cáo rằng, những người có các bệnh về nội tiết như tăng huyết áp, xương khớp mãn tính, tiểu đường, bệnh gút… đều dẫn đến “nguy cơ cao” các bệnh về mắt. Đối với học sinh, nguy cơ bệnh về mắt thường là một quá trình, do để sách, màn vi tính quá gần, do thiếu ánh sáng, hoặc bố trí ánh sáng không hợp lý tại nơi học tập. Lại có những trường hợp tai nạn về mắt như trường hợp ở huyện Bắc Sơn: hai học sinh đùa nhau, vô ý chọc đầu bút bi vào mắt gây chảy máu độ nhãn, tổn thương nghiêm trọng. Trong thời gian này, người dân đang thu hoạch rộ vụ mùa, thời tiết hanh khô khiến lá lúa, rơm rạ, “đuôi thóc” giòn dễ bay vào mắt, nhất là khi gặt và tuốt lúa. Vì vậy, bà con nông dân nên đeo kính để bảo vệ mắt.

Ở tỉnh ta, Ban chỉ đạo phòng chống mù lòa cấp tỉnh đã được kiện toàn và đi vào hoạt động. Song ban chỉ đạo các huyện, thành phố ít hoạt động, nên sự chỉ đạo về công tác truyền thông giáo dục sức khỏe về chăm sóc mắt và phòng chống mù lòa vẫn còn hạn chế. Trong việc khám và điều trị, người dân, nhất là người cao tuổi còn ít thông tin về nơi khám và điều trị mắt, nên thường dùng các bài thuốc dân gian chưa được kiểm định. Nhiều trường hợp đã xảy ra những biến chứng đáng tiếc.

Minh Hồng