Trên con đường gia nhập BRICS của Saudi Arabia

Quốc gia Trung Đông cũng bày tỏ ý định gia nhập Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS), hiện bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi. Động thái này của Riyadh có thể đem lại những tác động quan trọng đối với khu vực và toàn cầu, không giới hạn trong lĩnh vực kinh tế.

Một trong những lợi ích tiềm năng của việc Riyadh gia nhập BRICS là gia tăng cơ hội thương mại nội khối. BRICS chiếm 40% dân số thế giới, gần 30% GDP toàn cầu. Nếu có thêm Saudi Arabia, một mặt sẽ làm tăng đáng kể quy mô và ảnh hưởng của BRICS, mặt khác, giúp Riyadh tiếp cận với một mạng lưới các đối tác kinh tế hùng mạnh. Với nguồn tài nguyên dầu mỏ và khí đốt tự nhiên dồi dào, Saudi Arabia có thể trở thành nhân tố chính trong thương mại năng lượng của BRICS, trong bối cảnh khối này thống trị mức tiêu thụ dầu và khí đốt toàn cầu, lần lượt là 30% và 22% thị phần thế giới. Ngoài ra, trở thành thành viên BRICS, Riyadh sẽ có cơ hội đa dạng hóa quan hệ thương mại ngoài các đối tác truyền thống ở phương Tây, từ đó thiết lập các thị trường mới và tăng cường ổn định kinh tế.

Là nước xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất thế giới, sự liên kết của Saudi Arabia với BRICS sẽ định hình lại địa chính trị năng lượng và có khả năng thách thức sự thống trị của các thị trường dầu mỏ phương Tây. Với việc các quốc gia BRICS chiếm tỷ trọng đáng kể lượng tiêu thụ dầu toàn cầu, kết nạp Saudi Arabia giúp củng cố vị thế của BRICS như một người chơi chính trong thị trường năng lượng. Mối quan hệ đối tác chiến lược này có thể dẫn đến tăng cường hợp tác năng lượng, liên doanh trong khai thác và sản xuất dầu, thiết lập các cơ chế thương mại năng lượng thay thế, cuối cùng, thúc đẩy an ninh năng lượng và khả năng phục hồi cao hơn cho tất cả quốc gia thành viên.

Bộ trưởng Ngoại giao của BRICS cùng đại diện các quốc gia châu Phi và Nam bán cầu trong một hội nghị ở Cape Town (Nam Phi), ngày 2-6. Ảnh: Reuters

Một lợi ích kinh tế khác của việc gia nhập BRICS là làm gia tăng cơ hội đầu tư. BRICS đã thành lập Ngân hàng Phát triển mới (NDB) với số vốn 100 tỷ USD để cạnh tranh với Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và sự góp mặt của Saudi Arabia sẽ bổ sung nguồn lực đáng kể cho NDB. Quốc gia giàu có này sở hữu khối lượng dự trữ vàng và ngoại hối-theo thống kê của Ngân hàng Trung ương Saudi Arabia-lên tới 693 tỷ USD vào cuối năm 2022. Nhờ đó, Riyadh là một nhân tố quan trọng trên thị trường tài chính và đầu tư toàn cầu. “Trái tim của thế giới Arab và Hồi giáo, cường quốc đầu tư, trung tâm kết nối ba châu lục”, như Modern Diplomacy mô tả, vị trí chiến lược và tăng trưởng công nghiệp mạnh mẽ của Saudi Arabia đủ để khiến quốc gia này trở thành một điểm đến hấp dẫn cho đầu tư nước ngoài trong khối BRICS.

Việc Saudi Arabia tiếp cận Trung Quốc và Ấn Độ, hai trong số những thị trường lớn nhất thế giới, sẽ tạo điều kiện thúc đẩy xuất khẩu và tăng cường quan hệ đối tác kinh tế. Tận dụng khả năng đổi mới công nghệ và sản xuất của các thành viên BRICS, đặc biệt là Trung Quốc, giúp thúc đẩy tăng trưởng của Riyadh trong các lĩnh vực này. Ngành du lịch-được thúc đẩy bởi di sản văn hóa và tài nguyên thiên nhiên phong phú của Saudi Arabia-cũng sẽ được hưởng lợi từ tư cách thành viên BRICS khi Riyadh trở nên hấp dẫn và dễ tiếp cận hơn đối với nhiều du khách, từ đó tạo thêm nhiều cơ hội việc làm.

Về khả năng tương thích văn hóa, Saudi Arabia dường như có nền văn hóa khá phù hợp với các quốc gia BRICS khi cùng chia sẻ các giá trị xã hội, văn hóa và tôn giáo truyền thống. Đó là cơ sở tạo nền tảng cho các mối quan hệ và hợp tác mạnh mẽ hơn trong khối. Ngoài ra, các kết nối thương mại lịch sử của Saudi Arabia với Trung Quốc và Ấn Độ giúp củng cố hơn nữa mối quan hệ của Riyadh với BRICS, thúc đẩy sự tương tác giữa cộng đồng với cộng đồng, cũng như giao lưu và trao đổi văn hóa.

Tuy nhiên, việc gia nhập BRICS của Riyadh cũng tiềm ẩn rủi ro và thách thức. Một trong số đó là khả năng gia tăng cạnh tranh địa chính trị giữa phương Tây và khối quyền lực phương Đông do BRICS dẫn đầu. Khi nền kinh tế toàn cầu ngày càng trở nên chia rẽ, Saudi Arabia có thể đóng vai trò then chốt để giảm bớt những rạn nứt giữa các khối với tư cách là một đồng minh chung.

Tựu trung lại, việc gia nhập BRICS của Riyadh mang đến cơ hội đôi bên cùng có lợi, giúp Saudi Arabia đẩy nhanh quá trình đa dạng hóa và phát triển kinh tế quốc gia, giảm phụ thuộc vào các nước phương Tây. Quyết định gần đây của Saudi Arabia nhằm tăng cường mối quan hệ với Iran-do Trung Quốc làm trung gian-là dấu hiệu của sự thay đổi kiến tạo ở Trung Đông, đặt nền móng cho hy vọng về một nền hòa bình và thịnh vượng trong khu vực và hơn thế nữa.

Nguồn:https://www.qdnd.vn/quoc-te/binh-luan/tren-con-duong-gia-nhap-brics-cua-saudi-arabia-732028