Trạm Thu phí cầu Lường - Mẹt: Hiệu quả từ công nghệ thu phí "1 dừng"

Thứ 3, 23/11/2010 | 16:49:00 [(GMT +7)] A A

LSO-Công nghệ thu phí 1 dừng - sử dụng ấn chỉ mã vạch mà cánh lái xe vẫn gọi nôm na là “vé điện tử” được Trạm Thu phí cầu Lường - Mẹt triển khai từ ngày 1/8/2009. Sau hơn 1 năm áp dụng, công nghệ này đã phát huy hiệu quả rất thiết thực, góp phần không nhỏ vào con số trên 20 tỉ đồng thu nộp ngân sách mỗi năm của trạm. Công nghệ thu phí 1 dừng được coi như một bước cải cách lớn trong thu phí đường bộ. Trước đó, các trạm thu phí thủ công áp dụng công nghệ 2 dừng cho bán vé và soát vé đã chịu không ít phàn nàn của các tài xế, phản ánh của dư luận về sự rườm rà trong thu phí, dễ gây ùn tắc, nảy sinh tiêu cực, khó quản lý và đặc biệt là gần như bất lực trước hiện tượng quay vòng vé. Kể từ sau khi công nghệ thu phí bán tự động sử dụng vé giấy mã vạch được triển khai rộng rãi, những vấn đề trên đã cơ bản được giải quyết. Đây là một hệ thống các giải pháp...

LSO-Công nghệ thu phí 1 dừng – sử dụng ấn chỉ mã vạch mà cánh lái xe vẫn gọi nôm na là “vé điện tử” được Trạm Thu phí cầu Lường – Mẹt triển khai từ ngày 1/8/2009. Sau hơn 1 năm áp dụng, công nghệ này đã phát huy hiệu quả rất thiết thực, góp phần không nhỏ vào con số trên 20 tỉ đồng thu nộp ngân sách mỗi năm của trạm.

Công nghệ thu phí 1 dừng được coi như một bước cải cách lớn trong thu phí đường bộ. Trước đó, các trạm thu phí thủ công áp dụng công nghệ 2 dừng cho bán vé và soát vé đã chịu không ít phàn nàn của các tài xế, phản ánh của dư luận về sự rườm rà trong thu phí, dễ gây ùn tắc, nảy sinh tiêu cực, khó quản lý và đặc biệt là gần như bất lực trước hiện tượng quay vòng vé. Kể từ sau khi công nghệ thu phí bán tự động sử dụng vé giấy mã vạch được triển khai rộng rãi, những vấn đề trên đã cơ bản được giải quyết. Đây là một hệ thống các giải pháp đồng bộ được nghiên cứu, xử lý từ A đến Z, xe chỉ phải dừng 1 lần tại vị trí soát vé để mua vé lượt, sau khi vé được kiểm tra bằng thiết bị laze, nếu hợp lệ thì đèn xanh bật và barie tự động mở cho xe qua. Đối với xe sử dụng vé tháng, vé quý thì quy trình này còn đơn giản hơn, xe “gần như” không phải dừng tại trạm thu phí bởi khi xe đi vào làn, hệ thống camera sẽ tự động đọc và nhận diện BKS, nếu BKS nằm trong danh sách các xe đã mua vé tháng hoặc vé quý, barie sẽ tự động mở cho xe qua.

Xe lưu thông qua trạm thuận tiện hơn sau khi áp dụng công nghệ thu phí 1 dừng

Trạm thu phí cầu Lường – Mẹt là trạm thu phí khá lớn trên Quốc lộ 1A nằm ở cửa ngõ phía Nam Lạng Sơn, trung bình mỗi ngày có trên 4000 lượt phương tiện lưu thông qua trạm, tức là cứ mỗi giờ có gần 200 xe, mỗi phút có 3 xe lưu thông qua trạm, liên tục 24/7, cả năm không nghỉ. Chỉ tính từ đầu năm đến nay, đã có gần 1,3 triệu lượt phương tiện lưu thông qua 6 làn xe của trạm. Trước khi áp dụng công nghệ thu phí 1 dừng, đó quả là một khối lượng công việc khổng lồ đối với các cán bộ nơi đây. Nhân viên tại trạm thì mất nhiều công sức vào việc bán vé, soát vé, vào sổ thống kê… cánh lái xe thì mất thời gian chờ mua vé, dừng xe chờ kiểm tra, chờ bật barie… Kể từ ngày 1/8/2009, sau khi trạm áp dụng “vé điện tử”, những “phiền toái” như vậy cơ bản đã được giải quyết, xe chỉ phải dừng 1 lần duy nhất để mua và kiểm tra vé lượt, để camera đọc BKS xác nhận vé tháng, vé quý, mọi thứ còn lại đều do hệ thống công nghệ tự động giải quyết. Giờ đi qua trạm thu phí cầu Lường – Mẹt sẽ không còn nhìn thấy những bốt bán vé đặt rải rác cách đó cả mấy chục mét nữa, khối lượng công việc khổng lồ trước kia đã nhẹ đi rất nhiều lần.

Có mặt tại Trạm thu phí cầu Lường – Mẹt, được Đội trưởng Đội thu phí Tăng Quang Triều đưa đi tham quan một vòng các quy trình thu phí 1 dừng, chúng tôi mới thực sự thấy hết được những tiện ích mà công nghệ này mang lại. Anh cho biết: Sau hơn 1 năm khi áp dụng công nghệ thu phí 1 dừng, sử dụng ấn chỉ mã vạch, quy trình 1 dừng tại làn quản lý bằng máy tính kết nối với hệ thống tự động đã đem lại những con số rất khả quan, đến nay trên 85% lượt phương tiện lưu thông qua trạm được thu phí bằng “vé điện tử”, tiết kiệm được nhiều thời gian, chi phí xăng dầu cho phương tiện trong quá trình lưu thông, giảm thiểu ùn tắc tại trạm, giảm thiểu phiền hà cho người điều khiển phương tiện, tiết kiệm đựơc chi phí, đảm bảo an toàn cho nhân viên của trạm và chống được hiện tượng vé giả, quay vòng vé.

Sở dĩ công nghệ thu phí 1 dừng chống được việc làm vé giả, quay vòng vé gây nhiều bức xúc trước kia là bởi chỉ khi nào vé được khai báo trong cơ sở dữ liệu thì mới có giá trị sử dụng nên loại bỏ gần như hoàn toàn được việc làm vé giả. Khác với trước kia, việc bán vé và soát vé chia làm 2 công đoạn nên vé qua trạm mà không “xé cuống” sẽ dễ bị quay vòng, đồng thời việc kiểm tra được thực hiện bằng mắt thường nên khó phát hiện. Công nghệ 1 dừng cho phép gói gọn việc bán và soát vé trong 1 công đoạn nên khó có thể xảy ra trường hợp vé qua trạm mà “còn nguyên cuống”, và nếu có “để lọt” thì vé đã được kiểm tra bằng “mắt thần” tại trạm kiểm soát có “quay lại” cũng sẽ không được thiết bị chấp nhận, vé không hợp lệ – barie sẽ không mở. Nhân viên kiểm soát không thể can thiệp được vào quy trình này nên có thể hạn chế đến mức thấp nhất tiêu cực có thể xảy ra trong công tác thu phí.

Trao đổi với chúng tôi, anh Triều cho biết: Một trong những tiện ích nữa của công nghệ 1 dừng là việc có thể thực hiện công tác hậu kiểm ở bất kỳ thời điểm nào với nhiều cấp độ, từ số liệu thống kê tự động cập nhật, đến hình ảnh thực tế do thiết bị ghi hình lưu lại 24/24h. Và để chứng minh, anh in ngay cho chúng tôi một biểu thống kê xe qua làn từ thời điểm 6h ngày 1/1/2010 đến đúng thời điểm chúng tôi đang trao đổi là 12h ngày 12/11/2010, trong bảng kê có đầy đủ chi tiết số lượng từng loại vé đã bán ra, số lượt xe qua từ làn 1 đến làn 6, tổng số lượt xe, tổng số tiền đã thu được. Và đến thời điểm ấy, trạm đã thu nộp cho ngân sách trên 14 tỉ đồng, một con số làm chúng tôi thực sự bất ngờ.

Tra lại hình ảnh phương tiện đã lưu thông qua làn từ hệ thống máy chủ

Ở cấp độ sâu hơn, anh Triều đưa chúng tôi lên tham quan phòng điều khiển, mọi thứ đều tự động, chỉ duy nhất có 1 nhân viên trực máy, anh cho biết: qua hệ thống camera, chúng tôi có thể gọi lại hình ảnh của tất cả các phương tiện đã lưu thông qua làn trong từng thời điểm khác nhau để kiểm tra. Tất cả dữ liệu đều được chuyển thẳng về lưu giữ tại hệ thống máy chủ, không thể có bất cứ một sự can thiệp nào làm thay đổi được hình ảnh, dữ liệu đã được lưu lại. Và như để chứng minh, sau vài cái nhấp chuột, chúng tôi đã được xem lại hình ảnh của các xe đã lưu thông qua trạm lúc 8h ngày 12/8/ 2010. Mọi thứ rất rõ ràng, công khai và minh bạch.

Do đặc thù công việc là không bao giờ có ngày nghỉ, 82 cán bộ, nhân viên của trạm được chia thành 3 ca/ngày, trực 24/24, nhiều người trong số họ ở các tỉnh khác về công tác nên “coi trạm là nhà luôn”. Công việc bận nên cũng ít khi được về thăm gia đình, có người nhà tỉnh không quá xa mà hoạ hoằn lắm một năm mới về được một đôi lần. Những “câu chuyện bên lề” trạm thu phí thì rất nhiều, anh em tham gia truy bắt tội phạm, chặn xe gây tai nạn bỏ chạy… và đôi khi các anh cũng bị một số lái xe “cù nhầy” không chịu mua vé, cố tình dừng xe gây ách tắc, rồi doạ chém, doạ giết, xe chở hàng lậu chạy vào làn dành cho xe máy với tốc độ cao gây nguy hiểm… nhưng khi trao đổi với cá cán bộ của trạm, cái khó khăn nhất của các anh không phải là những chuyện bên lề ấy, cái khó là làm sao để làm chủ được công nghệ trong khi trình độ cán bộ còn nhiều bất cập, cần được đào tạo nâng cao. Vì công nghệ có hiện đại đến đâu cũng cần con người, làm chủ được công nghệ, công việc của các anh sẽ giảm áp lực đi rất nhiều.

Từ khi có “vé điện tử”, chúng tôi tiết kiệm được khá nhiều thời gian khi qua Trạm thu phí cầu Lường, hàng năm trở lại đây, trạm gần như không bị ùn tắc do xe xếp hàng chờ mua vé và soát vé nữa.” Anh Nguyễn Minh Sơn, lái xe Ford tuyến Lạng Sơn – Hà Nội khẳng định. Lời khen ấy của giới tài xế dành cho trạm cũng là lời khẳng định về sự hiệu quả của việc áp dụng công nghệ thu phí 1 dừng – Một công nghệ mang nhiều tiện ích, góp phần đảm bảo lưu thông thuận lợi, tăng thu ngân sách, hạn chế tối đa tiêu cực trong công tác thu phí cầu đường bộ.

Cứ mỗi 10.000 đồng tiền thu phí, Trạm thu phí cầu Lường – Mẹt nộp ngân sách huyện Hữu Lũng 8.000 đồng, 2000 nộp về đơn vị chủ quản Công ty CP Quản lý và Xây dựng công trình giao thông 236. Trung bình 1 năm, trạm thu nộp cho ngân sách địa phương trên 20 tỉ đồng, một con số gấp đôi tổng thu ngân sách nhà nước hàng năm của một số huyện trong tỉnh.

Trúc Lam