Tổng thống đắc cử Mỹ với cam kết ngăn chặn chiến tranh

Sau khi ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 2024, dư luận không khỏi quan tâm tới chính sách đối ngoại của Mỹ trong nhiệm kỳ 2 của ông đối với các "hồ sơ nóng" trên thế giới, nhất là các cuộc xung đột hiện nay.

Phát biểu trước những người ủng hộ tại bang Florida khi tuyên bố giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay, ông Trump khẳng định sẽ ngăn chặn chiến tranh: "Tôi sẽ không khơi mào các cuộc chiến tranh. Tôi sẽ ngăn chặn các cuộc chiến tranh. Trong suốt 4 năm nhiệm kỳ, chúng ta đã không có chiến tranh, ngoại trừ việc chúng ta đánh bại tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng".

Theo kênh tin tức NDTV, mặc dù ông Trump không nêu cụ thể, song các chuyên gia địa chính trị cho rằng xung đột tại Ukraine và Trung Đông sẽ là những ưu tiên khi ông Trump tiếp quản Nhà Trắng sắp tới.

Trên thực tế, trong giai đoạn tranh cử, ông Trump từng tuyên bố nếu đắc cử nhiệm kỳ 2, ông có thể mang lại hòa bình cho Ukraine "trong vòng 24 giờ". Truyền thông phương Tây ngày 11-11 loan tin, sau khi được xướng tên là người chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vừa qua, ông Trump đã có cuộc trao đổi riêng qua điện thoại với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Theo đó, ông Trump kêu gọi không leo thang xung đột tại Ukraine, nhấn mạnh về "sự hiện diện quân sự quy mô lớn của Mỹ ở châu Âu", đồng thời bày tỏ mong muốn có thêm các cuộc trao đổi để thảo luận "việc giải quyết sớm xung đột tại Ukraine". Tuy nhiên, theo TASS, Điện Kremlin đã phủ nhận thông tin về cuộc trao đổi nói trên.

Trong một phát biểu công khai chúc mừng ông Trump đắc cử, Reuters cho biết, Tổng thống Putin đánh giá những phát biểu mà ông Trump đưa ra trong giai đoạn tranh cử về chấm dứt xung đột tại Ukraine và khôi phục mối quan hệ với Nga là "đáng chú ý". Tổng thống Putin khẳng định sẵn sàng nối lại liên lạc nếu chính quyền Trump mong muốn và sẵn sàng đàm phán với ông Trump. Tuyên bố Nga nhận thấy "tín hiệu tích cực" từ lập trường của ông Trump về vấn đề Ukraine, song phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho rằng "chỉ có thời gian mới làm rõ" liệu ông chủ Nhà Trắng tương lai có hành động thật sự không.

Về phần mình, chúc mừng "chiến thắng ấn tượng" của ông Trump, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hy vọng nhiệm kỳ của ông Trump sẽ "mang hòa bình đến gần hơn" với Ukraine. Tổng thống Zelensky cho biết trong cuộc trao đổi riêng qua điện thoại với ông Trump, hai bên đã nhất trí duy trì đối thoại chặt chẽ và thúc đẩy hợp tác.

Trong suốt chiến dịch tranh cử, ông Trump cũng nhiều lần cam kết tái lập hòa bình tại Trung Đông khi tình hình khu vực vẫn nóng rực. Ông kêu gọi "kết thúc mọi chuyện và quay lại với nền hòa bình", "ngừng gây thêm thương vong" tại dải Gaza, "ngăn chặn những khổ đau và sự tàn phá" ở Lebanon. Anadolu Agency dẫn lời Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas cho biết trong cuộc điện thoại chúc mừng ông Trump, Tổng thống đắc cử Mỹ đã cam kết chấm dứt xung đột tại dải Gaza và hợp tác với Palestine cũng như các bên liên quan để "thúc đẩy hòa bình trong khu vực". Trong khi đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố gần đây đã 3 lần trao đổi qua điện thoại với Tổng thống đắc cử Mỹ, nhấn mạnh "màn trở lại Nhà Trắng lịch sử" của ông Trump mở ra một cam kết mạnh mẽ đối với "liên minh vĩ đại" giữa hai nước.

Cho đến nay, ông Trump và đội ngũ của mình vẫn chưa công bố tầm nhìn hay chiến lược cụ thể để hiện thực hóa các cam kết tranh cử liên quan tới các cuộc xung đột tại Ukraine và Trung Đông. PTI cho biết, ông Steven Cheung, người phụ trách truyền thông của ông Trump, tuyên bố "không bình luận" về các cuộc gọi điện thoại riêng của Tổng thống đắc cử Mỹ với các nhà lãnh đạo thế giới. RT cho rằng ông Trump chưa thể thực hiện các cam kết tranh cử, nhất là về phương diện đối ngoại, ít nhất là cho đến khi chính thức nhậm chức vào ngày 20-1-2025 bởi chủ nhân Nhà Trắng hiện tại vẫn là đương kim Tổng thống Joe Biden. Giới phân tích cũng lưu ý rằng vẫn chưa rõ lập trường "nước Mỹ trước tiên" sẽ ảnh hưởng thế nào đến các quyết sách liên quan của chính quyền Trump trong nhiệm kỳ sắp tới.