Tổng Bí thư Tô Lâm: Dự kiến sắp xếp đơn vị hành chính còn 34 tỉnh, thành, khoảng 5.000 đơn vị hành chính cấp xã

Chiều 28/3, tại buổi gặp mặt cán bộ lão thành cách mạng, người có công, gia đình chính sách tiêu biểu khu vực miền Trung – Tây Nguyên, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có những chia sẻ liên quan đến việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính.

Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), chiều 28/3, tại thành phố Đà Nẵng, Tổng Bí thư Tô Lâm đã gặp mặt cán bộ lão thành cách mạng, người có công, gia đình chính sách tiêu biểu khu vực miền Trung -Tây Nguyên.

Cùng tham dự cuộc gặp mặt có các đồng chí: Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương; Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an; Nguyễn Khoa Điềm, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Trưởng ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương; Nguyễn Văn Chi, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương; Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng; Nguyễn Khắc Định, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội.

Các đồng chí: Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư tỉnh ủy, thành ủy qua các thời kỳ trên địa bàn miền Trung-Tây Nguyên; đại diện các ban, bộ, ngành Trung ương; cán bộ lão thành cách mạng, Bà Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, cựu thanh niên xung phong, gia đình chính sách tiêu biểu tại 13 tỉnh, thành phố miền Trung-Tây Nguyên tham dự.

Tại cuộc gặp mặt, sau khi lắng nghe các cán bộ lão thành, người có công với cách mạng chia sẻ những ý kiến tâm huyết, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm gửi lời thăm hỏi ân cần, lời chúc mừng tốt đẹp và mong muốn các đồng chí tiếp tục dành sự quan tâm, đóng góp ý kiến tâm huyết, trí tuệ cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng ta, nhân dân ta và cho địa phương nơi đang cư trú, sinh sống.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, suốt 50 năm qua, trong những ngày tháng 5 lịch sử này, chúng ta đều ôn lại lịch sử oanh liệt, hào hùng của công cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước, sự lãnh đạo tài tình của Đảng, sự vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh, sự anh dũng, kiên cường, bất khuất, sự hy sinh to lớn của toàn dân tộc vì mục tiêu thống nhất non sông đất nước. Thế hệ hôm nay và mai sau vẫn tiếp tục tri ân, tạc ghi công lao trời biển của Đảng, của Bác, của hàng triệu các chiến sĩ, các anh hùng liệt sĩ, các tầng lớp nhân dân đã hiến dâng cuộc sống, hiến dâng sức khỏe cho một Việt Nam độc lập, tự do, thống nhất, giàu mạnh; không bao giờ quên sự ủng hộ, giúp đỡ của anh em, bạn bè và nhân dân tiến bộ trên toàn thế giới.

Tổng Bí thư nêu rõ, kể từ sau Hội nghị Trung ương 10 khóa XIII (9/2024) đến nay, dưới sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, trực tiếp là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Đảng ta thực sự thống nhất về ý chí và hành động, tất cả vì mục tiêu chung của Đảng, của đất nước, của dân tộc. Với khát vọng lớn, tầm nhìn xa, tư duy đổi mới, sát thực tiễn, Trung ương đã đưa ra nhiều quyết sách mang tính cách mạng, đột phá, tạo nền tảng để phát triển đất nước trong Kỷ nguyên mới với mục tiêu cao nhất là nâng cao đời sống của người dân, thỏa mãn ngày một tốt hơn nhu cầu vật chất và tinh thần của nhân dân.

Tổ chức lại không gian phát triển kinh tế-xã hội

Tổng Bí thư cho biết, về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, trên cơ sở tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị được thực hiện mạnh mẽ, triệt để, khoa học, nhân văn, làm từ trên xuống dưới với phương châm "Trung ương làm gương, địa phương hưởng ứng".

Bộ Chính trị đang xây dựng nội dung để trình Trung ương "Đề án sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã"; "Đề án sắp xếp lại các tổ chức chính trị-xã hội, các hội quần chúng được Đảng- Nhà nước giao nhiệm vụ về trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam"; "Chủ trương sửa đổi Hiến pháp 2013"... và sau đó là xin ý kiến nhân dân.

Các nội dung trên nhằm mục đích tổ chức lại không gian phát triển kinh tế-xã hội để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế-xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng với tầm nhìn đến năm 2045-2050 và xa hơn nữa.

Theo Tổng Bí thư, dự kiến cơ cấu lại bộ máy tổ chức hành chính 3 cấp gồm: cấp trung ương, cấp tỉnh, thành phố và cấp xã, phường.

Theo dự kiến, tính toán ban đầu sẽ có khoảng 34 tỉnh, thành phố trên cơ sở sắp xếp lại 63 tỉnh, thành phố hiện nay; không tổ chức hoạt động hành chính cấp huyện; và tổ chức khoảng 5.000 đơn vị hành chính cấp xã, phường.

"Cơ cấu tổ chức này hướng đến mục tiêu chính quyền, cán bộ gần dân hơn, sát dân hơn, phục vụ nhân dân tốt hơn.

Chính quyền phải chủ động tiếp cận được với người dân, thay vì nhân dân phải tới chính quyền. Từ đó tạo ra không gian phát triển kinh tế - xã hội từng khu vực, vùng để đất nước ta sớm được phồn vinh. Đời sống nhân dân không ngừng được nâng cao", Tổng Bí thư nói.

Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, qua tham khảo trên thế giới thì có khoảng 80% các nước có mô hình chính quyền 3 cấp. Trong quá trình tổ chức mô hình 3 cấp sẽ có những vấn đề rất mới trong tư duy, chỉ đạo, thực hiện.

Bởi khi thực hiện theo mô hình 3 cấp thì phải nghiên cứu, sắp xếp lại. Ở trung ương làm gì? Ở cấp tỉnh làm gì? Chính quyền cấp xã làm gì?.

Với mô hình chính quyền 3 cấp sẽ phân rõ vai trò của từng cấp. Ví dụ như ở trung ương sẽ tập trung các chiến lược quốc gia, đối ngoại, quốc phòng, an ninh. Tỉnh thì triển khai các vấn đề này cụ thể ở địa phương.

Cấp xã là cấp quan trọng nhất vì đây là nơi gần dân nhất. Đồng thời là nơi tổ chức triển khai tất cả các chủ trương, nghị quyết của Đảng và Nhà nước.

"Nếu nghị quyết không được triển khai tới chi bộ, tới nhân dân thì có lẽ tất cả chỉ là trên giấy", Tổng Bí thư nói.

Theo Tổng Bí thư, với mô hình chính quyền 3 cấp thì cấp xã là cấp quan trọng nhất, rất khác so với hiện nay. Theo Tổng Bí thư, với mô hình 4 cấp như hiện nay thì cấp xã chủ yếu giải quyết các công việc hành chính mà không được phân cấp, phân quyền để lo về kinh tế, xã hội, y tế, giáo dục, mà những việc này giao cho huyện, tỉnh lo.

Do vậy những yêu cầu đặt ra ở cấp xã trong mô hình mới sẽ rất lớn, khi cấp xã sẽ giải quyết được hầu hết các thủ tục của dân.

"Bây giờ chúng ta phải làm ngược lại quy trình ấy. Cán bộ xã ở cơ sở phải nắm bắt được tất cả tâm tư nguyện vọng của nhân dân.

Phải biết được người dân đang mong muốn gì? Khó khăn về cái gì? Cần giúp đỡ cái gì? Những nội dung này xã phải giải quyết, chứ làm sao tỉnh đến được", Tổng Bí thư nhấn mạnh vai trò của cấp xã trong mô hình mới.

Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực vẫn được triển khai quyết liệt, đồng bộ

Tổng Bí thư chia sẻ, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực vẫn được triển khai quyết liệt, đồng bộ, toàn diện, bài bản, đi vào chiều sâu, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Trung ương Đảng còn bổ sung nội hàm phòng, chống lãng phí, tạo ra sức răn đe, cảnh tỉnh rất lớn và nhiệm vụ đó tiếp tục được tiến hành kiên quyết, kiên trì trong thời gian tới. Bộ Chính trị, Ban Bí thư bổ sung chức năng, nhiệm vụ phòng, chống lãng phí cho Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực với trọng tâm là chỉ đạo phòng, chống lãng phí trong quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công. Tuy nhiên, lãng phí trong xã hội, trong nhân dân cũng rất lớn, cần có biện pháp ngăn chặn, để tiết kiệm.

Tổng Bí thư lưu ý, quá trình tổ chức Đại hội Đảng các cấp, cơ cấu lại hệ thống hành chính, sắp xếp tổ chức cán bộ, di dời trụ sở cơ quan, không tổ chức cấp huyện, tổ chức lại cấp xã... sẽ không loại trừ tình trạng "đục nước béo cò", "tranh tối tranh sáng" để tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Do vậy ngoài trách nhiệm chính yếu của hệ thống chính trị, của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, còn cần có sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa của nhân dân trong công cuộc phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Tổng Bí thư cho biết, Đại hội XIV của Đảng sẽ diễn ra trong quý 1/2026. Đây sẽ được coi là Đại hội đánh dấu khởi điểm Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt vì một đất nước Việt Nam giàu mạnh, hùng cường, phồn vinh, thịnh vượng. Công tác chuẩn bị các Văn kiện trình Đại hội đều đã được xây dựng trên tinh thần ngắn gọn, súc tích, dễ nhớ, dễ hiểu, dễ thực hiện, thể hiện rõ tính cách mạng, tính mục đích, tính định hướng và tính hiện thực.

Chăm lo và nâng cao đời sống nhân dân

Chia sẻ một số định hướng phát triển trong thời gian tới, Tổng Bí thư nhấn mạnh, trước hết đất nước cần ổn định để phát triển. Trong bối cảnh cuộc cách mạng lần thứ tư hiện nay, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia không chỉ xu hướng tất yếu, mà còn là yêu cầu cấp thiết để Việt Nam thu hẹp khoảng cách phát triển với khu vực và thế giới, mở ra cơ hội cải thiện năng suất lao động, tạo điều kiện để đổi mới sáng tạo và nâng cao chất lượng cuộc sống cho mọi tầng lớp nhân dân. Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; và các cơ quan chức năng ban hành sớm văn bản hướng dẫn để các quy định mới đi vào thực tiễn.

Về kinh tế, năm 2025 phấn đấu tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 8% trở lên và hai con số trong giai đoạn 2026 – 2030. Trước yêu cầu đó, cần phải quán triệt lại định hướng quan điểm và nhận thức trong cả hệ thống chính trị về vai trò của kinh tế tư nhân như là động lực tăng trưởng quan trọng hàng đầu của đất nước; đồng thời thực hiện mục tiêu chăm lo và nâng cao đời sống nhân dân.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, lịch sử đã cho thấy tương lai thuộc về những dân tộc biết ấp ủ khát vọng lớn và chung tay hành động vì lợi ích chung. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã đoàn kết thống nhất, chung sức đồng lòng, đạt được nhiều kỳ tích trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; nhất định sẽ kế thừa, phát huy cao độ truyền thống cha ông, tiếp tục nỗ lực phấn đấu đạt được những kỳ tích mới trong tương lai.

Tổng Bí thư khẳng định, trong thành tựu chung của đất nước, các đồng chí lão thành cách mạng, các tướng lĩnh, sĩ quan, Anh hùng Lực lượng vũ trang, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, đặc biệt là sự hy sinh to lớn, vĩ đại của các chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân đã làm non sông đất nước vang khúc khải hoàn, trường tồn và phát triển.

Tổng Bí thư mong muốn với nhiệt huyết, trách nhiệm, tùy theo điều kiện của mỗi người, tiếp tục có những đóng góp đối với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng, nhân dân và dân tộc ta./.