Tổ chức Ðoàn luôn đồng hành, hỗ trợ thanh niên

Phóng viên (PV): Thưa đồng chí Võ Văn Thưởng, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã có 80 năm lớn mạnh và trưởng thành, ghi những dấu ấn quan trọng trong lịch sử hào hùng của dân tộc, hun đúc nên truyền thống vẻ vang và những bài học kinh nghiệm. Đồng chí hãy cho biết những truyền thống và bài học kinh nghiệm nổi bật nhất?

Đồng chí Võ Văn Thưởng: Theo tôi, đó là lòng tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, vào thành công của sự nghiệp xây dựng CNXH; biết kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang của các thế hệ cha anh, không ngừng đổi mới để xây dựng Đoàn thật sự vững mạnh về chính trị, tổ chức và hành động. Kiên trì thực hiện chức năng trường học XHCN của tuổi trẻ; xác định nội dung phong trào hành động cách mạng bám sát đòi hỏi của thực tiễn cuộc sống, đáp ứng đúng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, phù hợp với lợi ích chính đáng, hợp pháp và khao khát cao đẹp của thanh niên. Đổi mới phương thức, đa dạng hóa biện pháp giáo dục thanh, thiếu nhi, trong đó chú trọng thông qua các phong trào hành động cách mạng để giúp tuổi trẻ hiểu, nhận thức và quyết tâm hành động vì mục tiêu lý tưởng cách mạng của Đảng, của Đoàn. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh luôn chủ động nghiên cứu tình hình thanh niên, định hướng giá trị và tư tưởng cho thanh niên; quan tâm chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của thanh thiếu nhi; chủ động tham mưu với Đảng, Nhà nước cơ chế, chính sách để phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên; tạo điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển toàn diện của tuổi trẻ. Chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ có đức, có tài, tâm huyết và gắn bó với thanh niên; sáng tạo, xung kích, dám dấn thân, sẵn sàng đảm nhận việc mới, đi đến những nơi gian khó.

PV: Trong thời kỳ mới của đất nước, cùng với quá trình hội nhập quốc tế sâu, rộng, tổ chức đoàn và đoàn viên, thanh niên đang đối diện với những khó khăn, hạn chế và thách thức về lý tưởng sống; về chất lượng tổ chức đoàn, nhất là ở cơ sở; về phương thức hoạt động và tiếp cận thanh niên của Đoàn… Đề nghị đồng chí cho biết ý kiến về những vấn đề này?

Đồng chí Võ Văn Thưởng: Cần thẳng thắn nhìn nhận thế này, những năm gần đây các phong trào của Đoàn phát triển mạnh mẽ, tạo sức hút và dấu ấn tích cực nhưng chưa đồng đều, một số địa bàn như xóm, ấp, khu vực kinh tế ngoài quốc doanh còn mờ nhạt. Đó là điều hạn chế chưa khắc phục được. Tuy nhiên, cần khẳng định rằng, trong thời gian qua, nhiều chương trình, phong trào, cuộc vận động do Đoàn khởi xướng sát với thực tiễn, phù hợp với tâm lý lứa tuổi thanh niên nên đã được đông đảo ĐVTN tham gia; đồng thời nhận được sự quan tâm sâu sắc của các cấp ủy Đảng, chính quyền và xã hội. Vì vậy, các phong trào dễ đi vào cuộc sống và mang lại hiệu quả nhất định. Những nghiên cứu, khảo sát gần đây trong thanh niên ở các đối tượng khác nhau cho thấy rằng thanh niên đã biết đến và tham gia nhiều vào các hoạt động của Đoàn.

Mặc dù vậy, ở mỗi cấp đều bộc lộ những hạn chế nhất định, nhưng rõ và dễ thấy nhất là ở cơ sở. Có những làng, xã không còn hoặc cũng chỉ có vài thanh niên, bởi với xu hướng đô thị hóa, thanh niên di chuyển mạnh về các đô thị, các thành phố lớn. Vấn đề đặt ra là phải đào tạo, bồi dưỡng và xây dựng đội ngũ cán bộ cơ sở một cách mạnh mẽ mới có thể triển khai đồng bộ các chương trình hành động, phong trào của Đoàn đến từng địa bàn cơ sở.

Về công tác giáo dục lý tưởng trong giai đoạn hiện nay, có những khó khăn nhất định. Có nhiều lý do, thứ nhất do sự cách biệt tương đối rõ ràng về kinh tế, điều kiện học tập, làm việc, hưởng thụ giữa các đối tượng thanh niên dẫn tới sự cách biệt trong suy nghĩ, nhận thức của thanh niên khác nhau. Thứ hai, thanh niên có cơ hội tiếp cận với quá nhiều thông tin, thậm chí là các thông tin trái chiều. Với lượng thông tin nhiều chiều như vậy, tùy thuộc vào nhận thức, trình độ, tình cảm và suy nghĩ của mỗi người, họ có sự tiếp nhận và chuyển biến thành hành động khác nhau. Thứ ba, trong điều kiện thông tin đa chiều thì những kênh truyền thông chính thức của hệ thống chính trị nói chung, của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nói riêng chưa thật sự tìm được đường đi một cách hiệu quả để đến với các đối tượng thanh niên. Các thống kê cho thấy số bạn trẻ đọc những tờ báo có uy tín của Đoàn cũng như vào các trang web chính thống từ trung ương đến các tỉnh, thành phố vẫn ít hơn số bạn trẻ vào các mạng xã hội, blog và các diễn đàn tự do trên in-tơ-nét. Điều đó đặt ra những thách thức với Đoàn trong giáo dục chính trị tư tưởng đối với thanh niên trong giai đoạn hiện nay.

Tôi cho rằng, khẳng định giáo dục lý tưởng cho thanh niên, thực hiện chức năng trường học xã hội chủ nghĩa là việc cực kỳ quan trọng mà Đoàn phải kiên trì thực hiện. Đoàn hỗ trợ và khuyến khích những trang mạng xã hội có nội dung tốt mang ý nghĩa giáo dục; thay đổi công tác truyền thông, làm bạn với giới trẻ. Với chức năng là tiếng nói của Đoàn, là diễn đàn của thanh niên, những tờ báo của Đoàn phải tạo ra nhiều bài, mục hấp dẫn thanh niên. Nhưng quan trọng nhất là tổ chức và đưa thanh niên tham gia các hoạt động cách mạng bởi giáo dục thông qua hành động là giáo dục lý tưởng tối ưu và hiệu quả cao nhất. Vì chỉ khi thanh niên nhập cuộc, 'tắm' mình trong thực tiễn sinh động của đời sống xã hội, trở thành thành viên tích cực trong cộng đồng thì thanh niên mới có điều kiện nhận thức, hiểu biết, có tình cảm và quyết tâm để hành động. Và đó cũng chính là thước đo hiệu quả nhất trong giáo dục lý tưởng cho thanh niên.

PV: Có thể nói, chưa bao giờ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và tuổi trẻ Việt Nam được quan tâm, chăm lo và tạo điều kiện để phát huy mạnh mẽ nhất vai trò xung kích, sáng tạo của mình như hiện nay. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cần làm gì để xứng đáng với sự quan tâm, chăm lo đó?

Đồng chí Võ Văn Thưởng: Thực tiễn cho thấy, trong giới trẻ hiện nay, bên cạnh bộ phận tiên tiến, giàu lòng yêu nước, biết tiếp nối truyền thống hào hùng của dân tộc, của Đảng, tình nguyện vì cộng đồng, sống có trách nhiệm với gia đình, xã hội, có kiến thức, sức khỏe, kỹ năng, có tư duy năng động và hành động sáng tạo, có ý chí vươn lên trong học tập, lao động, công tác, lập thân, lập nghiệp, làm giàu chính đáng, vẫn còn một bộ phận thanh niên sống thiếu lý tưởng, giảm sút niềm tin, thiếu ý thức chấp hành pháp luật, dễ bị kích động, lôi kéo tham gia các hoạt động trái pháp luật, sống thực dụng, quá coi trọng vật chất, thiếu trách nhiệm với bản thân và xã hội. Một bộ phận thanh niên, nhất là thanh niên nông thôn, thanh niên dân tộc thiểu số có trình độ học vấn còn thấp; nhiều thanh niên thiếu kiến thức, kỹ năng trong lao động và hội nhập quốc tế. Tính độc lập, chủ động, sáng tạo, năng lực thực hành sau đào tạo của thanh niên còn yếu, chưa đáp ứng được yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Để tuổi trẻ phát huy được vai trò xung kích, sáng tạo trong sự nghiệp đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước, đòi hỏi mỗi thanh niên phải nỗ lực để vươn lên và cũng rất cần sự quan tâm, chăm lo của toàn xã hội. Về phần mình, chúng tôi cho rằng, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cần đổi mới công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, truyền thống, lý tưởng, đạo đức và lối sống cho phù hợp với đặc điểm của từng đối tượng thanh niên. Tiếp tục thực hiện thật tốt cuộc vận động 'Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác' và chương trình 'Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam vì dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh'. Tăng cường định hướng giá trị, phát huy tính tự giác và khả năng sáng tạo của thanh niên trong tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống; hướng dẫn cho thanh niên tự nghiên cứu, tự học tập để có năng lực nhận biết và chủ động đấu tranh chống lại các luận điệu sai trái của các thế lực thù địch; xây dựng và nhân rộng nhiều cá nhân, tập thể thanh niên tiên tiến.

Đoàn TNCS Hồ Chí Minh sẽ tổ chức có hiệu quả phong trào 'Bốn đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp', góp phần hỗ trợ thanh niên phát triển trong học tập, nghiên cứu khoa học, việc làm, vui chơi giải trí, chuẩn bị những kỹ năng xã hội cần thiết.

Đẩy mạnh thực hiện phong trào 'Năm xung kích phát triển kinh tế – xã hội và bảo vệ Tổ quốc' rộng khắp trong tuổi trẻ cả nước, để phát huy mạnh mẽ vai trò xung kích của thanh niên trong lao động sáng tạo, sản xuất kinh doanh, góp phần tích cực vào nâng cao chất lượng hàng hóa và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế; góp phần tích cực trong cải cách hành chính, giữ vững quốc phòng an ninh, trật tự an toàn xã hội, thực hiện an sinh xã hội; tổ chức thực hiện hiệu quả các công trình, phần việc thanh niên, trong đó có các đảo thanh niên, làng thanh niên lập nghiệp.

Đặc biệt coi trọng nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở Đoàn và chất lượng đội ngũ cán bộ, thường xuyên giới thiệu cho Đảng những đoàn viên ưu tú có chất lượng, những cán bộ Đoàn tâm huyết, có đạo đức và gắn bó với quần chúng, có trí tuệ và năng lực tổ chức hoạt động thực tiễn, dám nghĩ, dám làm, dám dấn thân vào những khó khăn để bổ sung nguồn sinh lực mới cho Đảng.

PV: Xin cảm ơn đồng chí.