Tình trạng ly hôn ở nông thôn Bắc Giang gia tăng

Trẻ em là đối tượng dễ bị tổn thương nhất khi cha mẹ ly hôn. Yên Thế là huyện miền núi của tỉnh Bắc Giang, có 10 dân tộc anh em cùng sinh sống. Những năm gần đây, vùng quê giàu truyền thống này rộ lên phong trào xuất khẩu lao động, nhờ thế mà cuộc sống của một bộ phận người dân khá lên trông thấy. Tuy nhiên, cũng chính từ việc xuất khẩu lao động mà những hệ lụy kéo theo đã khiến những vùng quê nghèo không còn yên ả. Nhất là tình trạng ly hôn diễn ra nhiều chưa từng thấy.Chúng tôi tìm về Yên Thế trong cái nắng đầu hạ oi ả. Xã Canh Nậu, một xã vùng cao, có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống là một trong những nơi có nhiều trường hợp ly hôn trong huyện. Anh Nông Văn Tâm, ở xóm Chùa dường như vẫn chưa nguôi ngoai nỗi buồn bị vợ bỏ bức xúc kể: "Nó vừa về nước là làm đơn ra tòa án đòi ly hôn, nào tôi có biết ngô khoai gì đâu. Tôi tức ký giấy và cho nó mang cái xe máy...

Trẻ em là đối tượng dễ bị tổn thương nhất khi cha mẹ ly hôn.

Chúng tôi tìm về Yên Thế trong cái nắng đầu hạ oi ả. Xã Canh Nậu, một xã vùng cao, có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống là một trong những nơi có nhiều trường hợp ly hôn trong huyện. Anh Nông Văn Tâm, ở xóm Chùa dường như vẫn chưa nguôi ngoai nỗi buồn bị vợ bỏ bức xúc kể: “Nó vừa về nước là làm đơn ra tòa án đòi ly hôn, nào tôi có biết ngô khoai gì đâu. Tôi tức ký giấy và cho nó mang cái xe máy đi, nó cũng chẳng về nhà mẹ đẻ mà đi đâu không biết nữa”. Chỉ cháu nhỏ ngồi nghịch đất giữa ngôi nhà hai tầng trống huơ trống hoác, anh rấm rứt: “Nó bỏ lại cả đứa con và khoản nợ xây nhà còn chưa trả làm tôi phải gọi người tới bán nhà, bán đất để trả nợ. Hai bố con đành về bên nội ở nhờ vậy”. Trò chuyện với anh mới biết, thời gian đầu vợ anh chăm gửi tiền về cho chồng trả nợ, nuôi con. Còn thừa lại anh hăng hái vay mượn để cất ngôi nhà cho bằng bạn bằng bè. Chẳng ngờ hơn năm nay, vợ anh không gửi tiền về nữa do có tin anh dùng tiền ăn chơi, bồ bịch lăng nhăng. Rồi sự thể như đã nói ở trên. Đứa con gái nhỏ chưa biết sự vắng mặt bất thường của mẹ nó vẫn hồn nhiên chơi đùa.

Xóm Chay, xã Canh Nậu năm vừa qua có 17 trường hợp nữ lao động xuất khẩu thì có tới tám vụ ly hôn. Có vụ với lý do chẳng giống ai là “chồng ở bẩn, hôi hám không chịu được”, còn lại chủ yếu do bức xúc vì chồng ở nhà dùng tiền gửi về ăn chơi, quan hệ lăng nhăng. Tất cả những vụ có đơn ra tòa chưa có vụ nào được hòa giải thành công.

Không chỉ ở địa bàn những xã vùng cao, miền núi với chủ thể là người dân tộc thiểu số, ở các xã vùng thấp, tình trạng ly hôn của hộ gia đình có người đi lao động xuất khẩu cũng khá phổ biến. Nguyên nhân chủ yếu (nêu trong đơn xin ly hôn) do người chồng ở nhà không chịu làm ăn, dùng tiền ăn chơi, quan hệ lăng nhăng… Nhiều người ngậm đắng nuốt cay khi vợ đâm đơn ra tòa trong khi món nợ vay để nộp thế chấp cho vợ đi xuất khẩu lao động gần trăm triệu đồng còn chưa trả. Có người lại vay tiền mua xe máy, làm nhà hàng trăm triệu cũng ngậm ngùi gọi bán nhà, bán đất trả nợ. Khá giả, no đủ chưa thấy đâu, xuất khẩu lao động đã khiến nhiều hộ gia đình tan vỡ, mắc nợ chất chồng. Nhiều trường hợp chán nản bỏ lại con cho ông bà rồi đi làm ăn xa. Những đứa trẻ thiếu sự giáo dục của cả cha lẫn mẹ lớn lên tự nhiên như cây cỏ, rất dễ rơi vào cạm bẫy.

Tiếp chúng tôi ở trụ sở, Chánh án Tòa án nhân dân huyện Yên Thế Nguyễn Đức Tiếp lôi ra một tập danh sách dài dằng dặc những vụ ly hôn mà tòa đã xử với giọng đầy chán nản: “Bốn tháng đầu năm, chúng tôi vừa xử vừa hoãn gần 50 vụ. Những năm trước, trung bình hơn trăm vụ một năm nhưng năm 2011 đỉnh điểm lên tới gần 200 vụ. Mà lạ cái là toàn phụ nữ đến nộp đơn đòi ly hôn bằng được, nhiều cô còn vứt bỏ tất cả tài sản, thậm chí cả con cái cho chồng rồi xách túi đi biệt. Tôi làm việc ở tòa án hơn 30 năm nay, việc phụ nữ đâm đơn đòi bỏ chồng trước nay làm gì có đâu”.

Theo số liệu của Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội Yên Thế, trong năm năm gần đây, số lượng người đi xuất khẩu lao động trên địa bàn khoảng gần 10 nghìn lượt người. Số lao động này đã mang lại nguồn ngoại tệ đáng kể đối với các gia đình và địa phương. Rất nhiều người đi lao động xuất khẩu trở về đều có cuộc sống khá giả, no đủ hơn nếu chí thú làm ăn. Tuy nhiên, đã có không ít người bị cám dỗ vật chất làm cho sa ngã, hư hỏng khiến gia đình tan vỡ, cuộc sống không biết đến tương lai.

Trở lại với vấn nạn ly hôn trong các gia đình trẻ ở Yên Thế. Đó là hệ quả của phong trào xuất khẩu lao động rầm rộ trong khoảng chục năm trở lại đây. Nhưng rõ ràng đó không phải là nguyên nhân chính khiến tình trạng ly hôn ở vùng quê nghèo này gia tăng đột biến. Theo tìm hiểu của chúng tôi, hầu hết những trường hợp ly hôn đều là những gia đình trẻ, thậm chí chỉ vừa hết tuổi vị thành niên. Hầu hết những người này chưa ý thức được trách nhiệm đối với bản thân, gia đình và xã hội; số khác thậm chí lập gia đình do bố mẹ ép cưới. Chính vì vậy, chỉ cần một tác động xấu, dù là rất nhỏ, sự gắn kết gia đình vốn đã lỏng lẻo lập tức đổ vỡ.

Hệ lụy của vấn nạn ly hôn ở vùng quê nghèo Yên Thế, không chỉ làm mất đi những giá trị đạo đức truyền thống mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến thế hệ tương lai. Phải nhìn nhận việc giáo dục đạo đức lối sống, công tác hòa giải, phổ biến pháp luật chưa thật sự hiệu quả. Bên cạnh đó, là sự thiếu quan tâm của cơ quan chức năng, ban, ngành, đoàn thể địa phương đối với đời sống người dân, nhất là người lao động xuất khẩu sau khi về nước. Hàng trăm vụ ly hôn trong một năm chỉ ở một vùng quê nghèo, những con số đang tự nó gióng lên những hồi chuông cảnh báo đầy sức nặng.

Theo Nhandan