Tín dụng góp phần phát triển kinh tế đồng bằng sông Cửu Long

Ngân hàng xây dựng nông thôn mới

Theo ông Võ Minh Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN), những năm gần đây, tăng trưởng tín dụng khu vực ĐBSCL luôn cao hơn mức tăng trung bình của hệ thống. Đặc biệt, nhận thức được tầm quan trọng của nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống dân cư khu vực nông thôn, ĐBSCL với hơn 75% dân cư sống ở khu vực nông thôn, luôn được hệ thống ngân hàng xác định cần ưu tiên vốn để đầu tư phát triển.

Có thể nói rằng, chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới với những đóng góp tích cực của ngành ngân hàng đã góp phần phát triển kinh tế xã hội, cải thiện cơ sở hạ tầng, nâng cao thu nhập của người nông dân khu vực ĐBSCL.

Đến cuối năm 2013, bình quân 1.269 xã triển khai xây dựng nông thôn mới của khu vực đã đạt 9,23 tiêu chí/xã, tăng 3,19 tiêu chí so với năm 2011 (bình quân cả nước chỉ 8,36 tiêu chí), không còn xã nào trắng tiêu chí. Hạ tầng nông thôn đã có bước phát triển rõ rệt, thu nhập bình quân đầu người tăng hơn 10%, tỷ lệ hộ nghèo giảm 3%. Thu nhập bình quân đầu người năm 2013 của khu vực hơn 34,6 triệu đồng/năm, tăng hơn 2,3 triệu đồng so với năm 2012. Tỷ lệ hộ nghèo trong toàn vùng chiếm 7,24%, giảm 2% so với năm 2012 (bình quân chung của cả nước là 9,6%).

Thông qua các chương trình tín dụng ưu đãi và an sinh xã hội, ngành ngân hàng đã tích cực đồng hành cùng bà con nông thôn vùng ĐBSCL chung tay từng bước làm thay đổi diện mạo cho khu vực nông thôn. Tại đây, trong giai đoạn 2008 – 2012 ngành ngân hàng đã hỗ trợ an sinh xã hội, xóa đói, giảm nghèo bền vững gần 1.000 tỷ đồng. Riêng năm 2013 ngành ngân hàng đã hỗ trợ hơn 520 tỷ đồng để xây dựng nhà ở cho người nghèo, nâng cấp trang thiết bị y tế, giáo dục, xây dựng công trình công cộng…

Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội Nguyễn Văn Lý khẳng định, nhận thức Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ chính trị và có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, ngân hàng đã chỉ đạo các chi nhánh của mình bám sát mục tiêu, định hướng phát triển kinh tế xã hội tại địa phương, lồng ghép việc tổ chức triển khai chính sách tín dụng ưu đãi trên địa bàn với việc thực hiện mục tiêu Chương trình quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Theo đó, tại các tỉnh vùng ĐBSCL, Ngân hàng Chính sách xã hội đang thực hiện 13 chương trình tín dụng ưu đãi. Đến ngày 30-9, tổng dư nợ cho vay chương trình tại vùng là hơn 21.600 tỷ đồng, tăng so với thời điểm thành lập (năm 2003) là hơn 20.400 tỷ đồng và chiếm tỷ trọng 17,11% tổng dư nợ của toàn hệ thống.

Đẩy mạnh cho vay mô hình sản xuất mới

Theo số liệu từ NHNN, tính đến 30-9, tổng dư nợ các tổ chức tín dụng khu vực ĐBSCL đạt khoảng 331.546 nghìn tỷ đồng, tăng 8,49% so với cuối năm 2013, chiếm 9% tổng dư nợ toàn bộ nền kinh tế; trong đó, dư nợ ngắn hạn chiếm 70%, trung dài hạn chiếm 30%. Năm 2011, vốn huy động tại chỗ mới chỉ đáp ứng được 66,4% nhưng đến cuối 2013, tỷ lệ này được nâng lên 81,82%. Cùng đó, nợ xấu ở mức 3%/tổng dư nợ trong ba năm gần đây.

Một số thế mạnh đặc trưng của vùng được ngân hàng chú ý đẩy mạnh tín dụng như: thu mua lúa gạo 9 tháng đầu 2014 tăng 22,9%; cho vay nuôi trồng, chế biến xuất khẩu thủy sản tăng 9% so với cuối 2013. Nhờ đó, năm 2013, kim ngạch xuất khẩu vùng này đạt 10.573 triệu USD, bằng 94,6% kế hoạch năm và tăng 8% so với cuối 2012. Đặc biệt, 60% kim ngạch xuất khẩu thủy sản cả nước, 80% lượng gạo xuất khẩu và 50% kim ngạch xuất khâu rau quả cả nước nằm tại khu vực ĐBSCL.

Mặc dù có sự tăng trưởng như vậy, nhưng theo ông Võ Minh Tuấn, hoạt động tín dụng ngân hàng phục vụ phát triển kinh tế – xã hội khu vực ĐBSCL vẫn còn gặp nhiều khó khăn vướng mắc. Đơn cử như công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch để phát triển bền vững trong nông nghiệp còn hạn chế, bao gồm cả quy hoạch nuôi trồng, chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu các sản phẩm chủ lực của Việt Nam. Người dân vẫn còn giữ thói quen sản xuất theo kiểu truyền thống tự phát, nhỏ lẻ. Chuỗi liên kết trong sản xuất – chế biến – tiêu thụ sản phẩm còn lỏng lẻo và chưa có các “kênh” phân phối hiệu quả cho các sản phẩm nông nghiệp Việt Nam…

Chính vì vậy, nhằm phát huy hết tiềm năng, lợi thế của khu vực ĐBSCL, trong thời gian tới ngành ngân hàng tiếp tục đẩy mạnh đầu tư tín dụng vào các tỉnh ĐBSCL. Trong đó, xác định nông nghiệp nông dân nông thôn nói chung và lĩnh vực nuôi, trồng chế biến xuất khẩu lúa gạo, thủy sản, và trái cây nói riêng vẫn là những lĩnh vực được ưu tiên và ngành ngân hàng sẽ tập trung vốn để đầu tư. Ngoài ra, tập trung triển khai các chương trình tín dụng của Chính phủ để hỗ trợ cho lĩnh vực lúa gạo, thủy sản của khu vực ĐBSCL, như các chương trình về tạm trữ lúa gạo, chương trình cho vay thí điểm theo mô hình liên kết, ứng dụng công nghệ cao, phục vụ xuất khẩu trong sản xuất nông nghiệp…

Bên cạnh đó, một trong những giải pháp nhằm đẩy mạnh dòng vốn lưu thông trong khu vực được các ngân hàng gần đây triển khai đó là tăng cường tìm kiếm những mô hình làm ăn kinh tế hiệu quả, những chuỗi sản xuất liên kết khép kín từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm,… để cho vay.

Trong buổi làm việc mới đây với một số doanh nghiệp (DN) hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả tại tỉnh Sóc Trăng, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình đã chia sẻ: Nếu DN nào có dự án khả thi thì không bao giờ sợ thiếu vốn, kể cả vốn ngắn hạn lẫn vốn trung và dài hạn.

Bà Trần Thị Thanh Nga, Tổng giám đốc Công ty TNHH thương mại và dịch vụ Thành Tín (Sóc Trăng) cho biết, là một trong những DN sản xuất lúa gạo lớn nhất tỉnh với tổng vốn đầu tư khoảng 400 tỷ đồng, được trang bị lắp đặt dây chuyền chế biến sản xuất khép kín, hiện đại nên Công ty được nhiều ngân hàng tạo điều kiện tiếp cận vốn.

“Nhờ nguồn vốn vay ngân hàng nên công có thêm nguồn vốn mua lúa cho nông dân. Tuy nhiên có một vấn đề là hiện tại dù ngân hàng đã cho vay tín chấp nhưng mức vay còn rất nhỏ. Về phía công ty, tài sản gì thế chấp được chúng tôi đã thế chấp để vay. Nên tôi đề xuất nếu có thể được, đề nghị Thống đốc và các ngân hàng xem xét cho tăng hạn mức vay tín chấp lên” – bà Nga kiến nghị.

Trước kiến nghị này, sau khi trực tiếp thị sát cơ ngơi nhà máy sản xuất, Thống đốc Nguyễn Văn Bình đã ngay lập tức đề nghị ngân hàng BIDV làm đầu mối thu xếp vốn cho Công ty, làm sao cho đúng tinh thần nếu DN có dự án khả thi thì ngân hàng sẵn sàng hỗ trợ. Đồng thời, lưu ý các ngân hàng thay vì chỉ chú trọng vào kiểm soát tài sản cho vay vốn, ngân hàng nên tăng cường kiểm soát dòng tiền để cho vay tín chấp.

“Hiện nay nhu cầu về vốn là rất lớn, đặc biệt là tín chấp. Nếu là mô hình tốt, sản xuất có hiệu quả thì ngân hàng mạnh dạn cho vay tín chấp” – Thống đốc bày tỏ quan điểm.