Tích cực xây dựng tổ chức công đoàn, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh

Trong nhiệm kỳ Đại hội XI Công đoàn Việt Nam, các cấp công đoàn đã tích cực xây dựng tổ chức, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh.

Hoàn thành chỉ tiêu phát triển đoàn viên trước thời hạn

Thực hiện Nghị quyết Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ XI, Chương trình phát triển đoàn viên giai đoạn 2013 – 2018 đã được các cấp công đoàn tập trung triển khai. Theo đó, Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn đã chọn năm 2016 là “Năm phát triển đoàn viên” kết quả đã tạo bước đột phá trong công tác phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở. Tính đến ngày 30/11/2017, cả nước đã có 10.051.052 đoàn viên sinh hoạt tại 126.313 công đoàn cơ sở; tăng hơn 2,1 triệu đoàn viên so với đầu nhiệm kỳ; hoàn thành chỉ tiêu Đại hội XI Công đoàn Việt Nam trước thời hạn. Trong đó, 44 công đoàn ngành, địa phương đã triển khai phát triển đoàn viên theo phương pháp mới với kết quả thành lập 1.010 công đoàn cơ sở, kết nạp 97.231 đoàn viên.

Chủ trương “Đổi mới thẻ đoàn viên và quản lý đoàn viên Công đoàn; xây dựng cơ chế, chính sách ưu tiên, ưu đãi cho đoàn viên” được đưa ra tại Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn (tháng 7/2016) sau hơn một năm triển khai xây dựng phần mềm và tổ chức thử nghiệm ở một số đơn vị, phần mềm quản lý đoàn viên đã chính thức đưa vào vận hành; tiến hành đổi thẻ đoàn viên mới có chức năng sử dụng ATM, gắn mã ID và mã Vpoint để thực hiện các ưu đãi giảm giá cho đoàn viên từ các đơn vị kinh doanh, dịch vụ trong và ngoài hệ thống công đoàn.

Công tác nâng cao chất lượng đoàn viên đang được từng bước triển khai đồng bộ với công tác quản lý đoàn viên, gắn việc tăng cường lợi ích cho đoàn viên với trách nhiệm của mỗi đoàn viên công đoàn.

Bàn giao phần mềm quản lý đoàn viên và giới thiệu mẫu thẻ đoàn viên mới

Sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn

Báo cáo của Ban Chấp hành Tổng LĐLĐ Việt Nam khóa XI trình Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ XII nêu rõ, công tác cán bộ công đoàn trong nhiệm kỳ XI đảm bảo nguyên tắc Đảng lãnh đạo trực tiếp công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ. Các cấp công đoàn đã cụ thể hóa các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về công tác cán bộ thành các đề án, kế hoạch, chương trình hành động… thực hiện xuyên suốt toàn hệ thống.

Công tác đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, điều động, bố trí sử dụng, quản lý, khen thưởng kỷ luật và thực hiện chế độ, chính sách cán bộ đảm bảo nguyên tắc tập trung dân chủ, công khai, minh bạch, khách quan, phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu.

Nhân sự đưa vào quy hoạch, luân chuyển điều động, bầu cử, bổ nhiệm… đều đảm bảo tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định của Đảng và của tổ chức công đoàn; công tác bổ nhiệm chức danh lãnh đạo, quản lý ở một số ban, đơn vị trực thuộc Tổng Liên đoàn gần đây được đổi mới thông qua thi tuyển theo đúng quy trình, quy định.

Thực hiện Chương trình “Nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của đội ngũ cán bộ công đoàn”, công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cán bộ công đoàn đã có những chuyển biến tích cực. Trong nhiệm kỳ, các cấp công đoàn đã tổ chức đào tạo, bồi dưỡng chuyên đề cho trên 1,2 triệu lượt cán bộ công đoàn các cấp. Trung tâm hội nghị và đào tạo cán bộ Công đoàn được thành lập bước đầu đã phát huy hiệu quả.

Công tác sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy tham mưu, giúp việc công đoàn các cấp được triển khai từng bước theo hướng tinh gọn, tăng cường hoạt động hướng về cơ sở. Toàn bộ 63/63 LĐLĐ địa phương hoàn thành việc sắp xếp lại 631 công đoàn giáo dục cấp huyện, 83 công đoàn ngành địa phương có dưới 2.000 đoàn viên; đề án vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức trong hệ thống công đoàn được tập trung triển khai làm cơ sở nâng cao hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của cán bộ công chức trong hệ thống công đoàn trong thời gian tới.

Công tác xây dựng công đoàn cơ sở vững mạnh có một số chuyển biến mới. Hằng năm, bình quân có trên 85% công đoàn cơ sở khu vực hành chính, sự nghiệp và doanh nghiệp khu vực nhà nước; 51% công đoàn cơ sở ở ngoài khu vực nhà nước; 54% công đoàn cơ sở doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được xếp loại vững mạnh, hoàn thành chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XI đề ra.

Trên 276 nghìn đoàn viên công đoàn ưu tú được kết nạp Đảng

Cùng với những kết quả trên, công tác tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh của các cấp công đoàn tiếp tục có những đổi mới tích cực. Qua đánh giá, nhiều nơi công đoàn chủ động tập hợp ý kiến đoàn viên, tích cực tham gia các hoạt động đối thoại, giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền.

Đáng chú ý, công tác bồi dưỡng, giới thiệu đoàn viên công đoàn ưu tú cho Đảng ở nhiều công đoàn cơ sở và công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở đã có những chuyển biến mới, nhất là ở các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế. 5 năm qua, các cấp công đoàn đã giới thiệu 387.380 đoàn viên ưu tú cho Đảng, trong đó đã có 276.192 đoàn viên công đoàn ưu tú được kết nạp Đảng.

Khắc phục những hạn chế trong công tác cán bộ

Nhìn lại 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ XI, Ban Chấp hành Tổng LĐLĐ Việt Nam đã thẳng thắn chỉ ra những hạn chế. Đó là việc nâng cao năng lực cán bộ công đoàn, nhất là đội ngũ cán bộ công đoàn cơ sở còn một số hạn chế. Chưa có chính sách tổng thể dành cho cán bộ chuyên trách công đoàn ở ngoài khu vực nhà nước. Một bộ phận cán bộ công đoàn khả năng ứng phó với những vấn đề thực tế phát sinh còn yếu, chưa chủ động đáp ứng những tâm tư, nguyện vọng chính đáng của đoàn viên, người lao động. Chất lượng cán bộ công đoàn cấp tham mưu chiến lược chưa được quan tâm đúng mức. Đội ngũ cán bộ công đoàn ở một số nơi đông nhưng chưa mạnh.

Bên cạnh đó, công tác quy hoạch cán bộ có lúc chưa gắn với đào tạo, luân chuyển cán bộ công đoàn. Việc tuyển dụng, đánh giá, xử lý kỷ luật cán bộ còn thiếu cơ chế và giải pháp cụ thể. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ còn nặng về lý thuyết, thiếu thực tiễn. Trong công tác cán bộ vẫn còn tình trạng đúng quy trình, quy định nhưng có lúc, có nơi chưa chọn được người đủ phẩm chất, năng lực, uy tín. Một số văn bản của tổ chức công đoàn về công tác cán bộ chậm được bổ sung, cập nhật cho phù hợp với các quy định của Đảng. Chưa hình thành đội ngũ chuyên gia trong một số lĩnh vực hoạt động công đoàn trọng yếu.

Mô hình tổ chức, bộ máy, biên chế cán bộ công đoàn ở một số nơi chưa theo kịp sự chuyển động của nền kinh tế và chủ trương tái cơ cấu, sắp xếp lại các doanh nghiệp nhà nước. Việc thực hiện nhiệm vụ của công đoàn các cấp còn có sự trùng lặp, chồng chéo; mối quan hệ phối hợp giữa công đoàn ngành và địa phương trong công tác hướng dẫn, quản lý, chỉ đạo hoạt động công đoàn cấp dưới chưa cụ thể, thiếu trọng tâm, trọng điểm. Biên chế cán bộ công đoàn chuyên trách chưa được bố trí khoa học, đáp ứng yêu cầu, mức độ phức tạp của quan hệ lao động…

Sẽ có nghị quyết về cán bộ công đoàn trong tình hình mới

Trên cơ sở khắc phục những hạn chế, trong nhiệm kỳ 5 năm tới, nhiệm vụ và giải pháp đặt ra đối với các cấp công đoàn đó là tập trung thực hiện tốt công tác đoàn viên từ việc phát triển đoàn viên mới, quản lý đoàn viên, nâng cao chất lượng đoàn viên và chăm lo lợi ích đoàn viên.

Theo đó, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ công đoàn chuyên nghiệp, bản lĩnh, trí tuệ, tâm huyết, trách nhiệm với công việc, vững vàng trước mọi khó khăn, thách thức. Theo đó, sẽ có nghị quyết về cán bộ công đoàn trong tình hình mới; quy định về tiêu chuẩn, chức danh cán bộ công đoàn các cấp. Từng bước hình thành đội ngũ cán bộ công đoàn cấp chiến lược trưởng thành qua thực tiễn hoạt động ở cấp dưới; có năng lực tham mưu và tổ chức thực hiện chủ trương, chính sách.

Chủ tịch công đoàn cơ sở giỏi được tuyên dương – Ảnh: Minh Châu

Đội ngũ cán bộ công đoàn chuyên nghiệp cấp tỉnh trong 5 lĩnh vực cơ bản (bảo vệ quyền lợi hợp pháp; an toàn lao động; phát triển đoàn viên và xây dựng công đoàn vững mạnh; tài chính; kiểm tra) cũng được xây dựng. Đội ngũ cán bộ công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở cũng phải có đủ năng lực hỗ trợ cán bộ công đoàn cơ sở trong việc thương lượng tập thể, đối thoại, tư vấn pháp luật, giải quyết tranh chấp lao động, phát triển đoàn viên. Bố trí cán bộ công đoàn chuyên trách ở công đoàn cơ sở ngoài khu vực nhà nước có đông đoàn viên công đoàn.

Các cấp công đoàn thực hiện quy hoạch cán bộ theo hướng động và mở, đảm bảo tính liên thông, gắn quy hoạch với đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, ưu tiên quy hoạch cán bộ trải qua thực tiễn phong trào công nhân và hoạt động công đoàn. Tăng cường luân chuyển cán bộ công đoàn, chú trọng nguồn cán bộ trẻ, cán bộ nữ có triển vọng, được rèn luyện thực tiễn để giới thiệu bầu cử, bổ nhiệm vào các chức vụ lãnh đạo quản lý theo yêu cầu.

Tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công đoàn theo chức danh, gắn lý thuyết với thực hành, bổ sung các kỹ năng xử lý tình huống nảy sinh trong thực tiễn. Đa dạng hoá các hình thức đào tạo, bồi dưỡng, tạo điều kiện để cán bộ, đoàn viên công đoàn có thể tiếp cận các chương trình đào tạo một cách thuận lợi, dễ dàng.

Có kế hoạch tuyển dụng, sử dụng, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ công đoàn một cách khoa học, hiệu quả. Đổi mới phương thức nhận xét, đánh giá và bố trí, sử dụng cán bộ theo hướng khoa học, công khai, dân chủ minh bạch, khách quan; lấy kết quả hoàn thành nhiệm vụ được giao làm thước đo chính để đánh giá phẩm chất, năng lực cán bộ; việc đánh giá phải toàn diện cả đức và tài, chú trọng về phẩm chất chính trị và năng lực trí tuệ; xây dựng cơ chế đánh giá, nhận xét, kết hợp với khen thưởng, động viên cán bộ công đoàn trong quá trình thực thi nhiệm vụ.

Thực hiện bố trí, sử dụng cán bộ đúng người, đúng việc, đúng sở trường nhằm phát huy hết khả năng, nhiệt huyết của cán bộ. Thực hiện nghiêm lộ trình tinh giản biên chế theo chủ trương, nghị quyết của Đảng. Có chính sách thu hút sinh viên tốt nghiệp loại giỏi trở lên, đúng chuyên ngành đào tạo về công tác ở cơ quan công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở.

Nghiên cứu, sắp xếp, hoàn thiện mô hình tổ chức, bộ máy, chức năng, nhiệm vụ của công đoàn các cấp theo hướng rõ nhiệm vụ, rõ quyền hạn của mỗi cấp công đoàn, đảm bảo tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; nghiên cứu, hoàn thiện mô hình tổ chức công đoàn ngành trung ương; công đoàn cấp trên trực tiếp cơ.

Đồng thời, thực hiện thí điểm mô hình tổ chức công đoàn trong các tập đoàn kinh tế tư nhân, tổng công ty nhà nước thoái vốn, các doanh nghiệp có cùng chủ sử dụng lao động; mô hình công đoàn cơ sở ghép nhiều doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị theo ngành, nghề trên cùng địa bàn; mô hình tập hợp người lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam.

Xác định danh mục vị trí việc làm, yêu cầu công việc, tổng biên chế, chức danh, chức vụ, ngạch công chức, viên chức trong các cơ quan công đoàn các cấp, các đơn vị sự nghiệp công đoàn để có cơ sở sắp xếp bố trí cán bộ hợp lý nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng công việc. Sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công đoàn theo hướng tinh gọn, nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng cường tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm.

Các cấp công đoàn tăng cường chủ động phối hợp với các cơ quan, ngành chức năng, các tổ chức chính trị – xã hội thực hiện vai trò giám sát, phản biện xã hội. Tăng cường giới thiệu kết nạp Đảng theo Điều lệ Đảng đối với cán bộ công đoàn xuất sắc, đoàn viên công đoàn ưu tú, chú trọng phát hiện, bồi dưỡng đoàn viên tiên tiến, nòng cốt trong các doanh nghiệp, đơn vị ngoài khu vực nhà nước. Ban hành quy định về tiêu chuẩn, quy trình, trách nhiệm của Ban Chấp hành công đoàn cơ sở trong việc đảm bảo, giới thiệu, bồi dưỡng đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp./.