Thủy điện Sông Tranh 2: An dân là mục tiêu số một

Người dân tháo chạy khỏi nhà vì hoảng sợ bởi động đất ở Sông Tranh 2. – Trong một ngày rưỡi thảo luận về tình hình phát triển kinh tế xã hội, một số đại biểu đã đề cập đến vấn đề an toàn của đập thủy điện Sông Tranh 2 và cho rằng trong trường hợp đặc biệt, cần có chính sách riêng cho thủy điện này để an dân. Và sáng nay, 31-10, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng cho rằng, lấy an toàn cho người dân làm mục tiêu số một.Phát biểu vào sáng 30-10, đại biểu Hà Minh Huệ (Bình Thuận) cho rằng, Chính phủ cần nhanh nhạy hơn nữa trong giải quyết vấn đề kinh tế-xã hội nổi cộm, tác động trực tiếp đến đời sống hàng ngày của nhân dân. Trong hàng loạt những vụ việc được đại biểu Hà Minh Huệ đưa ra làm thí dụ có vụ Tiên Lãng, Văn Giang được giải quyết rất chậm, không đến nơi, đến chốn, tình trạng xe máy, ô tô tự cháy, tự nổ. Và gần đây nhất là hiện tượng động đất liên tục, công trình thủy điện sông Tranh 2 không có...

Người dân tháo chạy khỏi nhà vì hoảng sợ bởi động đất ở Sông Tranh 2.

Phát biểu vào sáng 30-10, đại biểu Hà Minh Huệ (Bình Thuận) cho rằng, Chính phủ cần nhanh nhạy hơn nữa trong giải quyết vấn đề kinh tế-xã hội nổi cộm, tác động trực tiếp đến đời sống hàng ngày của nhân dân. Trong hàng loạt những vụ việc được đại biểu Hà Minh Huệ đưa ra làm thí dụ có vụ Tiên Lãng, Văn Giang được giải quyết rất chậm, không đến nơi, đến chốn, tình trạng xe máy, ô tô tự cháy, tự nổ. Và gần đây nhất là hiện tượng động đất liên tục, công trình thủy điện sông Tranh 2 không có sự can thiệp giải quyết kịp thời công tác thẩm quyền.

“Những bức xúc đó cần có tiếng nói kịp thời của lãnh đạo Nhà nước, kể cả sự vào cuộc của Quốc hội”, đại biểu Huệ nói.

Theo đại biểu Lê Phước Thanh (Quảng Nam), kỳ vọng ban đầu ở Quảng Nam khi kêu gọi các nhà đầu tư xây dựng công trình thủy điện Sông Tranh 2 là có điều kiện giảm nghèo cho huyện Bắc Trà My. Nhưng sau khi tích nước thì động đất xảy ra. Báo cáo của các nhà khoa học cho biết trước đó có động đất nhưng thực sự ra cường độ động đất lúc đó chưa mạnh. Đến nay sau khi tích nước nó dẫn đến động đất quá lớn.

Đặc biệt trong thời gian gần đây, bình quân cứ năm ngày có một trận động đất và trận động đất gần đây nhất là 4,6 độ richte.

Theo đại biểu Lê Phước Thanh, mặc dù chính quyền đã có những biện pháp tích cực nhất để vận động nhân dân, nhưng người dân vẫn hoang mang sau trận động đất 4,6 độ rich te vừa qua. Nhiều người không ngủ được, thậm chí phải bỏ nơi cư trú đó để đi nơi khác.

Đại biểu Thanh đề nghị Quốc hội, Chính phủ cần quan tâm đặc biệt để tiếp tục nghiên cứu tốt hơn về dự báo khả năng xảy ra động đất và ảnh hưởng của nó đối với đời sống dân cư, bởi vì phía hạ lưu của thủy điện này có hơn 100 nghìn dân sinh sống, nếu động đất xảy ra vỡ đập là hết sức nguy hại. Theo ông, phải có chính sách đối với đồng bào khu vực này, hỗ trợ những người bị thiệt hại do thủy điện Sông Tranh 2, bởi vì động đất này là do sự kích thích, tác động của thủy điện. Trong trường hợp đặc biệt, ông cho rằng nên có chính sách riêng cho thủy điện này để an dân tốt hơn.

Động đất Sông Tranh 2 vượt tiêu chuẩn thiết kế

Sáng nay, 31-10, trong phần phát biểu của mình, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cho biết Sông Tranh 2 là một dự án thủy điện nằm trong hệ thống bậc thang Vu Gia – Thu Bồn, có công suất là 190MW, có hai tổ máy 95MW và khoảng 700 triệu KW/giờ/năm.

Dự án đã được khởi công từ tháng 3-2006 và tích nước giai đoạn 1 là cuối năm 2010, tích nước giai đoạn 2 là cuối năm 2011. Dự án sau khi tích nước đã đưa vào vận hành đã xuất hiện hai vấn đề.

Thứ nhất là xuất hiện thấm ở công trình đập. Lượng thấm từ 30-80 lít/giây, đã vượt mức tiêu chuẩn cho phép.

Thứ hai là xuất hiện động đất. Động đất này sau này được xác định là động đất kích thích do tác động của hồ chứa. Từ tháng 11-2011 đến nay có 66 đợt động đất kích thích, trong đó có hai lần có động đất đạt 4,2 độ richte và một lần trong ngày 22-10 gần đây lên đến mức động đất cao nhất là 4,6 độ richte trên tiêu chuẩn thiết kế là 5,5 độ richte và tiêu chuẩn tính kiểm tra của đập là 6 độ richte.

Phó Thủ tướng cũng cho biết, Ủy ban Khoa học, công nghệ, môi trường của Quốc hội đã thực hiện Báo cáo giám sát về thủy điện Sông Tranh 2.

Lấy bảo đảm an toàn cho người dân làm mục tiêu số một

Để khắc phục vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu Hội đồng Nghiệm thu Nhà nước, Bộ Khoa học – Công nghệ, Bộ Công thương và Viện Vật lý địa cầu cùng với chủ đầu tư và UBND tỉnh Quảng Nam thực hiện kiểm tra trên công trường và đưa ra các giải pháp.

Đến tháng 8 vừa qua việc chống thấm đã được nghiệm thu. Kết quả cho thấy, chống thấm của 10 khe nhiệt chính đã giảm từ 26 lít/giây xuống 0,02 lít/giây, đã giảm được 99,9%, đạt vượt tiêu chuẩn cho phép. Các vị trí thấm khác của 20 khe nhiệt khác cộng với nền thì cũng đạt giảm 86%, như vậy đã đạt chuẩn cho phép về chống thấm.

Về động đất, Hội đồng Nghiệm thu Nhà nước đã thuê công ty tư vấn của Thụy Sĩ đánh giá về ổn định đập trên các tiêu chí: thiết kế đập, ổn định đập, an toàn về quan trắc đập và khả năng gây động đất hồ chứa.

Theo Phó Thủ tướng, báo cáo đánh giá của tư vấn nước ngoài cho rằng đập được thiết kế bảo đảm về tiêu chuẩn và có dự phòng về ổn định đập cũng như chống động đất. Theo thiết kế, với động đất là 5,5 độ richte thì gia tốc nền của nó thiết kế là 150cm/s2 và động đất lớn nhất vừa qua là 4,6 độ richte thì gia tốc nền đạt 108cm/s2. Kiểm tra ổn định đập thì gia tốc nền này kiểm tra lên đến 250cm/s2, như vậy về mặt ổn định đập đến hiện nay cho thấy không có dấu hiệu mất an toàn của đập cũng như về hồ chứa.

Tuy vậy, trên cơ sở báo cáo của Hội đồng nghiệm thu nhà nước cũng như của các cơ quan có liên quan như Bộ Khoa học – Công nghệ, Viện Vật lý địa cầu, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo “lấy bảo đảm an toàn cho người dân vùng hạ du làm mục tiêu số một”, cho nên đã quyết định không tích nước hồ chứa của mùa lũ năm nay và giao cho Hội đồng nghiệm thu nhà nước cùng với các Bộ Khoa học – Công nghệ, Viện Vật lý địa cầu, Bộ Công thương, Bộ Xây dựng tổ chức một đoàn công tác để vào kiểm tra cũng như theo dõi đánh giá đập trong suốt thời gian mùa lũ năm nay.

Việc chống thấm tuy đã đạt kết quả, nhưng cũng cần phải được tiếp tục theo dõi đánh giá, về động đất kích thích. Thủ tướng cũng đã giao cho Bộ Khoa học – Công nghệ, Viện Vật lý địa cầu thuê chuyên gia nước ngoài đánh giá toàn bộ về ổn định của hồ chứa, về tình trạng địa chất của hồ chứa cũng như ổn định an toàn đập.

Trong thời gian vừa qua, các bộ, ngành cũng đã triển khai nghiêm túc kết luận của Thủ tướng Chính phủ và cũng đã có những báo cáo đánh giá về tình trạng của đập và hồ chứa, cho đến nay chưa có những dấu hiệu gây mất an toàn của hồ chứa và đập.

Theo Phó Thủ tướng, sẽ tiếp tục theo dõi hồ chứa cũng như đập của Sông Tranh 2 trong mùa lũ năm nay. Thủ tướng cũng có chỉ đạo xây dựng phương án phòng, chống lụt bão cũng như đang triển khai xây dựng phương án phòng, chống vỡ đập. Việc này sẽ được khẩn trương thực hiện và khi chuẩn bị xong phương án này sẽ xây dựng các phương án để diễn tập sự cố khi vỡ đập để bảo đảm an toàn trong trường hợp xấu nhất xảy ra.

Đối với việc quan trắc đập, Thủ tướng đã giao cho các cơ quan bảo đảm lắp năm trạm về đo địa chấn cũng như lắp đầy đủ các thiết bị quan trắc đập để có điều kiện theo dõi và đánh giá về ổn định và an toàn đập trong thời gian tới.

Còn về công tác thống kê, đền bù, Chính phủ đã giao cho chủ đầu tư cũng như các bộ cùng Ủy ban nhân dân địa phương thống kê hơn 1.000 nhà của người dân bị ảnh hưởng, bị tác động bị nứt thì sẽ có các giải pháp chủ đầu tư để đền bù, hỗ trợ cho người dân trong thời gian tới.

Về những vướng mắc trong khâu đền bù tái định cư đối với 1.000 hộ dân, 5.000 khẩu bị tác động khi thực hiện dự án này, chủ đầu tư và UBND địa phương cũng đang có các giải pháp để khắc phục về vấn đề thiếu đất sản xuất, vấn đề bảo đảm xây dựng các đường nội bộ khu tái định cư, khắc phục các nhà tái định cư còn chưa bảo đảm chất lượng, cũng như cung cấp nước cho các khu tái định cư.

Về vấn đề tuyên truyền, Phó Thủ tướng cho biết, thời gian qua, các bộ cũng như UBND Quảng Nam đã phối hợp hỗ trợ hướng dẫn các phương án ứng phó khi có động đất kích thích xảy ra, giúp người dân vừa có thể ứng phó được một cách an toàn khi có động đất xảy ra, nhưng vừa bảo đảm được cuộc sống sản xuất, sinh hoạt bình thường.

Theo Nhandan