Thước đo nông thôn mới

Mô hình sản xuất hiệu quả của nông dân xã Đại Đồng (Tràng Định) từ nguồn vốn hỗ trợ chương trình nông thôn mới

Từ năm 2012, xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng đã thường xuyên khảo sát sự hài lòng của người dân về quá trình xây dựng nông thôn mới thông qua các buổi họp thôn. Ông Trần Minh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Chi Lăng cho biết: Ban chỉ đạo, Ban quản lý xây dựng nông thôn mới của xã thành lập các tổ công tác, trực tiếp lãnh đạo xã làm tổ trưởng đến họp với các thôn.

Trong các cuộc họp, người dân nói lên tâm tư, nguyện vọng của mình, hài lòng với cái gì và những gì chưa hài lòng. Chẳng hạn có ý kiến chưa hài lòng về vệ sinh môi trường và đường thôn còn nhỏ hẹp. Ngay lập tức tổ công tác lên phương án, xây dựng kế hoạch, bàn công khai trước nhân dân. Anh Triệu Văn Bay, thôn Làng Ngũa chia sẻ: kế hoạch, phương án của tổ công tác đưa ra như “gãi đúng chỗ ngứa”, dân đồng thuận ngay, tôi chưa hài lòng về vệ sinh môi trường, thì chính gia đình tôi phải gương mẫu đi đầu ngăn nắp từ nhà ra ngõ và cùng tham gia làm vệ sinh môi trường trong thôn.

Năm 2014, qua khảo sát, có tới trên 95% người dân xã Chi Lăng hài lòng; và những ý kiến chưa hài lòng chính là cơ sở để Chi Lăng xây dựng, triển khai hoàn thiện các tiêu chí như hiện nay. Phó Chủ tịch UBND xã Trần Minh Tuấn khẳng định: khảo sát sự hài lòng của người dân là yếu tố rất quan trọng để xây dựng nông thôn mới, từ khảo sát có thể nắm được người dân đang cần gì, qua đó có kế hoạch, giải pháp và huy động chính những người chưa hài lòng cùng vào cuộc. Đó chính là nông thôn mới thực chất, do nhân dân xây dựng và phục vụ lợi ích của nhân dân.

Nghe câu chuyện của xã Chi Lăng, ông Dương Đình Đường, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Sơn, huyện Bắc Sơn tâm đắc: đây quả thực là kinh nghiệm hay, đơn giản mà chúng tôi có thể áp dụng. Khảo sát sự hài lòng của người dân như thế chính là đặt vai trò của người dân vào trung tâm, là chủ thể trong xây dựng nông thôn mới.

Ông Dương Văn Thanh, Bí thư Đảng ủy xã Hữu Vĩnh, huyện Bắc Sơn cũng cùng chung quan điểm: cách làm như vậy là quá hay, Hữu Vĩnh có thể áp dụng; người dân chưa hài lòng, thì nhà nước sẽ định hướng, xây dựng kế hoạch, hỗ trợ… người dân chung sức làm để đạt được sự hài lòng đó.

Khảo sát sự hài lòng của người dân không quy định trong tài liệu hướng dẫn nào về xây dựng nông thôn mới, nhưng đây thực sự là kinh nghiệm rất hữu ích của xã nông thôn mới Chi Lăng. Người dân hài lòng, đồng thuận mới có thể xây dựng thành công nông thôn mới và nông thôn mới cũng chỉ thực chất khi người dân sinh sống trong đó hài lòng.

Cho đến nay, ngoài xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng, hầu hết các xã trên địa bàn tỉnh chưa khảo sát mức độ hài lòng của người dân trong xây dựng nông thôn mới. Đa phần mới chỉ dừng lại ở họp thôn, phổ biến kế hoạch… Cũng bởi vậy nên mức độ huy động nhân dân cùng tham gia vẫn còn hạn chế phần nào.

Trong các cuộc kiểm tra về xây dựng nông thôn mới vừa qua, bà Lê Thị Thanh Nhàn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Phó trưởng Ban chỉ đạo tỉnh về xây dựng nông thôn mới đã lưu ý các xã về việc khảo sát mức độ hài lòng của người dân trong quá trình xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt là đối với các xã phấn đấu về đích trong năm 2015, cần phải có sự năng động, sáng tạo hơn nữa trong việc tạo đồng thuận, huy động sức dân. Suy cho cùng sự hài lòng của người dân chính là một trong những kênh quan trọng để đánh giá hiệu quả của nông thôn mới. Nếu tập trung nguồn lực cho một xã để đảm bảo các tiêu chí trong bộ tiêu chí Quốc gia, nhưng người dân ở đó không hài lòng, thì xã đó chưa phải là nông thôn mới thực chất.