Thực hiện Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 từ ngày 1/4/2024

- Ngày 14/7/2023, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê đã ký Quyết định số 629/QĐ-TCTK ban hành Phương án Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024. Đây là cuộc điều tra quan trọng, thuộc Chương trình điều tra thống kê quốc gia ban hành theo Quyết định số 03/2023/QĐ-TTg ngày 15/2/2023 của Thủ tướng Chính phủ, thực hiện giữa hai kỳ của Tổng điều tra dân số và nhà ở vào những năm có số tận cùng là 4 (tiến hành vào ngày 1/4).

Cuộc điều tra được thực hiện trên phạm vi cả nước tại 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, gồm tất cả các quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, (ngoại trừ 4 huyện đảo, gồm: Bạch Long Vỹ, thành phố Hải Phòng; Cồn Cỏ, tỉnh Quảng Trị; Hoàng Sa, thành phố Đà Nẵng; Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa).

Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 thực hiện với những mục đích sau: thu thập thông tin về dân số và nhà ở làm cơ sở để đánh giá tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2021 - 2025; xây dựng chính sách, lập kế hoạch dân số và nhà ở phục vụ lập Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2026 - 2030; giám sát thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững của Liên hợp quốc mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết. Cung cấp số liệu về quy mô dân số đến cấp huyện 5 năm sau Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019; làm cơ sở rà soát, hiệu chỉnh số liệu dân số hàng năm giai đoạn 2020 - 2024; cập nhật kho dữ liệu dân số và nhà ở do Tổng cục Thống kê quản lý.

Một trong những yêu cầu của cuộc điều tra là kết quả điều tra phải đáp ứng yêu cầu thông tin liên quan đến dân số của các chỉ tiêu thuộc Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia, Hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã (đối với các chỉ tiêu dân số phân tổ đến cấp tỉnh, cấp huyện); đáp ứng yêu cầu so sánh quốc tế.

Đối tượng điều tra của cuộc điều tra được xác định là hộ dân cư (bao gồm cả thông tin về nhà ở của hộ) và nhân khẩu thực tế thường trú của hộ dân cư (bao gồm cả những người thuộc lực lượng vũ trang, người có quốc tịch nước ngoài hiện đang ăn, ngủ tại hộ), không bao gồm những người đang sống trong khu vực quản lý riêng của quân đội và công an.

Đơn vị điều tra là hộ dân cư, gồm 1 người ăn riêng, ở riêng hoặc 1 nhóm người ở chung và ăn chung. Đối với hộ có từ 2 người trở lên, các thành viên trong hộ có thể có hoặc không có quan hệ ruột thịt, hôn nhân, nuôi dưỡng; có hoặc không có quỹ thu - chi chung.

Thời điểm điều tra là 0 giờ ngày 1/4/2024. Thời gian thu thập thông tin bắt đầu từ ngày 1/4/2024 đến ngày 30/4/2024.

Điều tra dân số giữa kỳ năm 2024 áp dụng phương pháp phỏng vấn trực tiếp. Điều tra viên sẽ đến từng hộ để hỏi người cung cấp thông tin và ghi đầy đủ các câu trả lời vào phiếu điều tra điện tử (CAPI) được thiết kế trên thiết bị di động thông minh (máy tính bảng, điện thoại di động). Một số trường hợp đặc biệt, đối với những đối tượng điều tra không thể tiếp cận trực tiếp hoặc tiếp cận nhiều lần không được, Cục trưởng Cục Thống kê quyết định lựa chọn phương pháp thu thập thông tin phù hợp bằng cách gửi mẫu phiếu giấy hoặc phiếu điện tử (CAPI hoặc Webform) để đối tượng điều tra tự cung cấp thông tin.

Điều tra dân số giữa kỳ năm 2024 sẽ thu thập thông tin về 7 nội dung chính sau: thông tin về nhân khẩu học của các thành viên hộ; thông tin về di cư; thông tin về giáo dục; thông tin về tình trạng hôn nhân; thông tin về lịch sử sinh của nữ từ 10 - 49 tuổi; thông tin về người chết của hộ; thông tin về nhà ở và điều kiện sống của hộ.

Kết quả điều tra được tổng hợp theo mẫu biểu phục vụ biên soạn các chỉ tiêu thống kê được phân công theo chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị. Chỉ tiêu về quy mô dân số được tổng hợp đến cấp huyện, các chỉ tiêu còn lại tổng hợp đến cấp tỉnh.

Kết quả điều tra nhằm phục vụ việc nghiên cứu, phân tích và dự báo quá trình phát triển dân số và nhà ở, cung cấp thông tin xây dựng cơ sở dữ liệu tổng hợp về dân số, đánh giá kết quả thực hiện các nghị quyết, kế hoạch về phát triển kinh tế - xã hội, cũng như các chỉ tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc; kết quả cũng cung cấp cho cấp uỷ, chính quyền các cấp làm cơ sở để xây dựng và hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội.

Để tổ chức điều tra, ở cấp trung ương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thành lập Tổ Công tác cấp trung ương bao gồm thành viên là lãnh đạo Tổng cục Thống kê, thủ trưởng các đơn vị liên quan của Tổng cục Thống kê; đại diện các bộ, ngành. Tổ Công tác cấp trung ương có trách nhiệm giúp Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê chỉ đạo thực hiện cuộc điều tra trên phạm vi cả nước. Ở cấp tỉnh, UBND tỉnh đã thành lập Tổ công tác cấp tỉnh gồm các cơ quan: Cục Thống kê, Công an tỉnh và các sở: Tư pháp, Xây dựng, Y tế, Lao động - Thương binh và Xã hội. Cục trưởng Cục Thống kê là Tổ trưởng Tổ công tác. Tổ công tác cấp tỉnh chịu sự điều hành trực tiếp của Tổ trưởng Tổ công tác và chịu sự giám sát của Tổ công tác cấp trung ương./.