Thúc đẩy phát triển bền vững ngành công nghệ đất hiếm Việt Nam

Phát biểu khai mạc hội thảo, Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết, đất hiếm là nguyên liệu không thể thiếu trong nhiều ngành công nghệ cao như: Thông tin – viễn thông, y tế, năng lượng, giao thông – vận tải, quân sự… Mặc dù giá trị giao dịch của đất hiếm trên thế giới hiện nay chỉ dưới 10 tỷ USD một năm nhưng đây lại là nguyên liệu chiến lược, không thể thay thế đối với nhiều quốc gia, nhất là các quốc gia phát triển.

Ý thức được tầm quan trọng của đất hiếm, Đảng và Nhà nước ta đã chú ý, thăm dò, đánh giá trữ lượng từ hơn 40 năm nay. Tuy vậy, đến nay Việt Nam vẫn chưa khai thác và chế biến được mỏ đất hiếm nào. Nguyên nhân chính là do thị trường tiêu thụ, hiện Việt Nam chưa có công nghệ khai thác, chế biến đất hiếm, đây lại là lĩnh vực các nước giữ độc quyền, không chuyển giao công nghệ.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt phát biểu tại Hội thảo khoa học “Đất hiếm Việt Nam: Thực trạng công nghệ khai thác, chế biến và triển vọng”.

Chia sẻ tình hình nghiên cứu về đất hiếm tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, PGS, TS Hoàng Anh Sơn, Phó viện trưởng Viện Khoa học vật liệu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) cho hay, đối với lĩnh vực đất hiếm, Viện Khoa học vật liệu nghiên cứu là một trong những đơn vị nghiên cứu đầu tiên trong cả nước.

Những nghiên cứu định hướng khai thác chế biến, ứng dụng khoáng sản đất hiếm đã được Nhà nước đầu tư qua các chương trình khoa học công nghệ và từ các chương trình của Viện Hàn lâm đã đạt được những kết quả khả quan như: Phân chia, làm sạch nguyên tố đất hiếm; ứng dụng đất hiếm làm vật liệu xúc tác; chế tạo nam châm đất hiếm NdFeB; sản phẩm phân bón lá đa vi lượng chứa các nguyên tố đất hiếm…

Tuy nhiên, hiện nay, ngành công nghệ đất hiếm vẫn chưa phát triển như mong muốn, nguyên nhân do đầu tư cho khoa học công nghệ vào lĩnh vực này chưa đủ và không tập trung; lĩnh vực ứng dụng đất hiếm chưa tìm được vị trí xứng đáng trong nền kinh tế thị trường.

Các nhà khoa học tham dự hội thảo.

Để thúc đẩy sự phát triển bền vững ngành công nghệ đất hiếm Việt Nam, PGS, TS Hoàng Anh Sơn đề xuất, trong thời gian tới, Nhà nước cần đặc biệt chú trọng đến chế biến đất hiếm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, hàm lượng tổng oxit đất hiếm tối thiểu 95%; phân chia, làm sạch các oxit đất hiếm riêng rẽ phục vụ nghiên cứu và sản xuất, góp phần bảo vệ tài nguyên, môi trường; chế biến sâu đến kim loại

Phát biểu tại hội thảo, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, các ý kiến đóng góp, trao đổi tại hội thảo sẽ được nghiên cứu tổng hợp, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; qua đó đề xuất một số giải pháp khoa học và công nghệ phục vụ khai thác, chế biến đất hiếm Việt Nam một cách hợp lý, hiệu quả, phù hợp với định hướng phát triển đất hiếm của Đảng và Nhà nước.

Điển hình là việc tăng cường tiềm lực cho các tổ chức nghiên cứu trong nước; nghiên cứu làm rõ thêm về trữ lượng và thành phần các nguyên tố đất hiếm trong các mỏ; nghiên cứu hoàn thiện công nghệ khai thác, chế biến sâu đất hiếm phù hợp với quặng Việt Nam; đảm bảo môi trường trong hoạt động khai thác, chế biến;…

Nguồn: https://www.qdnd.vn/giao-duc-khoa-hoc/tin-tuc/thuc-day-phat-trien-ben-vung-nganh-cong-nghe-dat-hiem-viet-nam-747630