Thừa Thiên Huế tổ chức lễ hội truyền thống điện Huệ Nam

Ngày 4/4, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế, Trung tâm Festival Huế phối hợp với Ban Bảo trợ điện Huệ Nam (còn gọi điện Hòn Chén) tổ chức Lễ hội điện Huệ Nam năm 2022, với sự tham dự của hơn 400 thanh đồng, đạo hữu theo đạo Mẫu cùng đông đảo người dân địa phương, du khách.

Sau hơn 50 năm (kể từ năm 1971), Ban tổ chức Lễ hội điện Huệ Nam (còn gọi điện Hòn Chén) đã tái hiện lại lễ rước-cung nghinh Thánh Mẫu bằng đường bộ từ Thánh đường Thiên Tiên Thánh giáo (352 Chi Lăng) lên Nghinh Lương Đình (thành phố Huế), trước khi xuống thuyền di chuyển lên điện Huệ Nam.

Đây là lần đầu tiên 1 lễ hội truyền thống, đa sắc màu tâm linh theo tín ngưỡng thờ Mẫu được tái hiện và xây dựng thành 1 carnival dân gian độc đáo, có quy mô lớn tại Festival Huế 2022.

Nét đặc sắc nhất của Lễ hội điện Huệ Nam là hoạt động rước Thánh Mẫu với sự tham gia của hàng chục chiếc thuyền rồng trên sông Hương, bên trong đặt long kiệu Thánh Mẫu và hòm sắc vua phong, cùng các vật thờ cúng như tán, tàn, cờ, quạt; có đội hầu bóng, những người phục dịch và đông đảo khách hành hương đi theo…

Đặc biệt, điểm mới trong chương trình lễ hội năm nay là Trung tâm Festival Huế phối hợp với Ban Bảo trợ điện Huệ Nam tổ chức lễ rước Thánh Mẫu bằng đường bộ nhằm tái hiện, xây dựng 1 carnival dân gian độc đáo, có quy mô lớn, phô diễn nét độc đáo của những trang phục cổ xưa đầy màu sắc, kết hợp với các hình thức diễn xướng, vũ điệu đặc trưng của tín ngưỡng thờ Mẫu.

Ngay từ sáng sớm, hàng trăm thanh đồng, đạo hữu cùng người dân và du khách thập phương có mặt tại Thánh đường Thiên Tiên Thánh giáo để tham gia nghi lễ cung nghinh Thánh Mẫu. Ngay sau lễ cáo, Ban tổ chức đã tiến hành nghi lễ cung nghinh bằng đường bộ đi qua các tuyến đường trung tâm thành phố Huế.

Đoàn cung nghênh bắt đầu từ Thiên Tiên Thánh giáo (352 Chi Lăng) dọc theo tuyến Chi Lăng lên đường Trần Hưng Đạo, tiếp nối đến Lê Duẩn trước khi đến di tích Nghi Lương Đình với chiều dài gần 3km. Cùng với các hương án, đông đảo các thanh đồng, đạo hữu trong trang phục truyền thống cùng với cờ, phướn tạo nên 1 đám rước đa màu sắc nhưng vẫn giữ được không khí trang nghiêm, thành kính.

Tại di tích Nghinh Lương Đình, Ban tổ chức cùng Đoàn cung nghênh đã làm lễ cáo yết cầu an trước khi nghênh giá xuống các thuyền rồng để ngược theo dòng sông Hương lên thượng nguồn đến điện Huệ Nam thuộc xã Hương Thọ (thành phố Huế). Nét độc đáo của lễ hội truyền thống điện Huệ Nam là hoạt động rước Thánh Mẫu bằng hàng loạt thuyền trên sông Hương.

Hoạt động rước Thánh trên sông Hương có sự tham gia của hàng chục chiếc thuyền rồng, bên trong đặt long kiệu Thánh Mẫu và hòm sắc vua phong, cùng các vật thờ cúng như tán, tàn, cờ, quạt. Đoàn thuyền có sự tham gia của đông đảo các thanh đồng, đạo hữu, những người phục dịch và du khách hành hương theo các thuyền lên điện Huệ Nam.

Tại điện Huệ Nam, sau khi sắp xếp nghi lễ và khai hội, Lễ hội tiếp tục diễn ra nghi lễ quan trọng khác như lễ Chánh Tế, cầu nguyện Quốc thái dân an và lễ Hoàn tạ… đến 14 giờ cùng ngày rồi kết thúc. Đoàn thuyền rồng sau đó sẽ quay đầu trở về thành phố Huế.

Tiến sĩ Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hoá và Thể thao, Trưởng Ban tổ chức Lễ hội điện Huệ Nam năm 2022 cho biết, theo lệ thường lễ hội sẽ được tổ chức vào ngày mồng 2 và 3/3 âm lịch. Tuy nhiên, do diễn biến phức tạp của thời tiết mưa lũ bất thường trái mùa những ngày qua, theo yêu cầu của lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế và Ban chỉ huy Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh nên Ban tổ chức lễ hội điện Huệ Nam năm nay đã quyết định lùi lại 2 ngày, tức ngày mồng 4/3 âm lịch (4/4/2022).

Theo ông Hải, ban đầu, lễ hội dự tính diễn ra 2 ngày nhưng do tình hình mưa gió có khả năng trở lại nên Ban tổ chức đã quyết định các hoạt động, nghi lễ trong lễ hội sẽ được tổ chức gói gọn trong 1 ngày so với kế hoạch ban đầu. Việc này đã được Ban bảo trợ điện Huệ Nam cùng đông đảo các thanh đồng, đạo hữu nhất trí. Quá trình tổ chức lễ hội đặt yếu tố an toàn lên hàng đầu.

Lễ hội điện Huệ Nam (hay còn gọi là Lễ hội điện Hòn Chén) là lễ hội dân gian truyền thống mang yếu tố văn hóa tâm linh thờ phụng Thánh Mẫu Thiên Y A Na của 1 bộ phận dân cư xứ Huế nói riêng và cả nước nói chung, được tổ chức vào tháng 3 và tháng 7 âm lịch hàng năm tại ngôi điện nằm trên núi Ngọc Trản bên bờ sông Hương, nơi thờ Thiên Y A Na Thánh Mẫu. Lễ hội được xem như là một festival về văn hóa dân gian trên sông Hương.

Ngoài các lễ chính, còn các lễ phóng sinh, phóng đăng, với các làn điệu chầu văn xứ Huế…, thu hút nhiều thuyền ngược dòng sông Hương, với lượng du khách rất đông đến từ các tỉnh trong cả nước về với lễ hội.