Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự HNCC ASEAN lần thứ 25

Phát biểu ý kiến tại Phiên thảo luận toàn thể, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ về vấn đề Biển Ðông. Theo đó, tại HNCC tháng 5-2014, ASEAN đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp, làm gia tăng căng thẳng ở Biển Ðông và ảnh hưởng hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở khu vực. Ðến nay, tình hình Biển Ðông vẫn tiếp tục phức tạp, trong đó có việc bồi đắp quy mô lớn, làm thay đổi căn bản cấu trúc của nhiều đảo đá, bãi ngầm. Những việc làm này trái quy định của Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Ðông (DOC). Do đó, tại hội nghị này, ASEAN cần chủ động và có trách nhiệm hơn nữa trong việc duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; tiếp tục yêu cầu các bên liên quan tôn trọng và thực hiện đầy đủ mọi quy định của DOC, trước hết là Ðiều 5 của Tuyên bố này, thực hiện kiềm chế, không mở rộng hoặc gia tăng căng thẳng, không làm phức tạp thêm tình hình; không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực; giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật Biển 1982. Ðồng thời, ASEAN cần triển khai mạnh mẽ những nội dung đã thống nhất, nhất là việc ASEAN – Trung Quốc cần sớm cụ thể hóa các biện pháp và xây dựng cơ chế nhằm bảo đảm thực hiện đầy đủ DOC, nhất là Ðiều 5 của Tuyên bố; đi vào đàm phán thực chất nhằm sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Ðông (COC) có tính ràng buộc, cũng như sớm triển khai các biện pháp “thu hoạch sớm” song song với tiến trình đàm phán về COC.

Về các vấn đề quốc tế và khu vực, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng, hòa bình, hợp tác và phát triển tiếp tục là xu thế chủ đạo trong khu vực Ðông Á. Tuy nhiên, nguy cơ bất ổn, xung đột cục bộ ở một số khu vực tiếp tục gia tăng cùng với những thách thức an ninh phi truyền thống đang ảnh hưởng không nhỏ, gây quan ngại đối với hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực. Về vấn đề khủng bố và bạo lực gia tăng ở I-rắc và Xy-ri, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, cùng với cộng đồng quốc tế, Việt Nam lên án mạnh mẽ khủng bố dưới mọi hình thức. Việt Nam ủng hộ Nghị quyết số 2170 của Hội đồng Bảo an LHQ và mọi nỗ lực của cộng đồng quốc tế nhằm đấu tranh chống chủ nghĩa khủng bố và bạo lực cực đoan trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương LHQ. Việt Nam hoan nghênh Tuyên bố của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN ngày 26-9-2014 và ủng hộ việc HNCC Ðông Á lần này ra Tuyên bố chung lên án các tổ chức khủng bố gia tăng bạo lực hết sức tàn ác ở I-rắc và Xy-ri. Về dịch bệnh E-bô-la, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ, ASEAN cần ưu tiên các biện pháp hiệu quả để ngăn chặn dịch bệnh, tăng cường phối hợp với nhau, tranh thủ sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và những nước phát triển, nhất là trong các lĩnh vực hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực, trang bị y tế và thuốc phòng chống. Việt Nam ủng hộ các Nghị quyết vừa qua của LHQ và tán thành việc HNCC Ðông Á lần này ra Tuyên bố chung ứng phó khu vực với dịch bệnh E-bô-la.

Về Cộng đồng ASEAN và định hướng sau 2015, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, Việt Nam cam kết sẽ nỗ lực hơn nữa trong năm 2015 cùng các nước ASEAN hoàn thành tốt Lộ trình tiến tới Cộng đồng, như mục tiêu đã đề ra. Thủ tướng nhấn mạnh, ASEAN cần phát huy mạnh mẽ trách nhiệm trong việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, trong đó có an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không ở khu vực. ASEAN cần duy trì và thúc đẩy đoàn kết, thống nhất lập trường và chủ động có tiếng nói chung đối với những vấn đề ở khu vực; tăng cường nội lực, tiếp tục phát huy vai trò trung tâm để xây dựng một cấu trúc khu vực với các chuẩn mực ứng xử chung trên cơ sở luật pháp quốc tế và các giá trị, nguyên tắc, chuẩn mực của ASEAN. Bên cạnh đó, ASEAN cần đẩy mạnh các nỗ lực và hợp tác với các đối tác nhằm ngăn ngừa, ứng phó và xử lý hiệu quả các thách thức an ninh, nhất là thách thức an ninh phi truyền thống như thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, an ninh nguồn nước, an ninh hàng hải, khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia; coi đây là nhiệm vụ ưu tiên cao trong hợp tác ASEAN cũng như giữa ASEAN với các đối tác.

Kết thúc HNCC ASEAN 25, cùng với các nhà lãnh đạo ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã thông qua Tuyên bố Nây Pi Ðô về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2015 với các thành tố chính của Tầm nhìn làm cơ sở xây dựng định hướng phát triển Cộng đồng ASEAN trong giai đoạn 2016-2025; Tuyên bố ASEAN về Tăng cường năng lực Ban Thư ký ASEAN và nâng cao hiệu quả phối hợp các cơ quan ASEAN và Tuyên bố ASEAN về biến đổi khí hậu.

Trong dịp Hội nghị, các nhà lãnh đạo cũng chứng kiến việc công bố thành lập Viện Kinh tế xanh ASEAN, nhằm tăng cường chia sẻ kinh nghiệm, hợp tác về phát triển và môi trường.

★ Trước đó, cùng ngày, phát biểu ý kiến tại lễ khai mạc, Chủ tịch HNCC ASEAN, Tổng thống Mi-an-ma U.Thên Xên tái khẳng định đoàn kết và thống nhất là điều kiện tiên quyết và cơ sở để ASEAN xây dựng thành công Cộng đồng và phát triển vững mạnh, nâng cao vị thế và tiếng nói trong khu vực và trên thế giới. Nhấn mạnh hướng tới giai đoạn phát triển mới sau khi Cộng đồng ASEAN ra đời vào cuối năm 2015, Tổng thống U.Thên Xên cho rằng, ASEAN cần đề cao hơn văn hóa thực thi, tuân thủ các nguyên tắc và quy định của ASEAN, tăng cường liên kết và kết nối, duy trì đà tăng trưởng và phát triển kinh tế bền vững và đồng đều, đẩy mạnh xây dựng lòng tin, phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong các cơ chế hợp tác hiện có và cấu trúc khu vực đang định hình, vì hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực.

★ Sau lễ khai mạc, lãnh đạo các nước ASEAN dự Phiên toàn thể HNCC ASEAN 25, tập trung thảo luận về tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN và định hướng ASEAN sau năm 2015, thúc đẩy quan hệ với các đối tác cũng như trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Các nhà lãnh đạo nhất trí vào thời điểm quan trọng chuẩn bị sự ra đời của Cộng đồng ASEAN vào cuối năm 2015 và giai đoạn phát triển tiếp theo, hơn lúc nào hết, ASEAN cần duy trì đoàn kết, thống nhất, chủ động và tích cực phát huy vai trò, trách nhiệm và tiếng nói chung trong những vấn đề liên quan hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực. Về Lộ trình xây dựng Cộng đồng, các nhà lãnh đạo đánh giá cao kết quả đạt được với tỷ lệ triển khai hơn 80% và nhất trí sẽ tiếp tục quyết tâm và nỗ lực thực hiện đúng hạn và hiệu quả các biện pháp còn lại trong Lộ trình, trong đó sẽ ưu tiên các lĩnh vực kết nối, thu hẹp khoảng cách phát triển, phát triển kinh tế đồng đều, ứng phó các thách thức an ninh phi truyền thống như an ninh, an toàn hàng hải, biến đổi khí hậu, an ninh nguồn nước, dịch bệnh, thiên tai. Về định hướng phát triển sau năm 2015, trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới diễn biến nhanh chóng, các nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực, đẩy mạnh quan hệ hợp tác với các đối tác và nâng cao khả năng của ASEAN trong ứng phó và xử lý các thách thức đang nổi lên. Theo đó, ASEAN cần chủ động xây dựng một cấu trúc khu vực trên cơ sở luật lệ và các nguyên tắc và chuẩn mực ứng xử của ASEAN. Bên cạnh đó, các nước cũng nhấn mạnh sự cần thiết tăng cường hiệu quả hoạt động và phối hợp của bộ máy tổ chức nhằm đáp ứng tốt hơn các yêu cầu ngày càng cao của ASEAN trong giai đoạn sau 2015. Các nhà lãnh đạo trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm như tình hình bán đảo Triều Tiên, gia tăng bạo lực và khủng bố, dịch bệnh E-bô-la…

Trước tình hình Biển Ðông tiếp tục diễn biến phức tạp, lãnh đạo các nước tiếp tục bày tỏ quan ngại sâu sắc, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Ðông; nhấn mạnh việc tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về Luật Biển 1982, giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, thực hiện đầy đủ và hiệu quả các quy định trong DOC, đặc biệt là Ðiều 5 của Tuyên bố, thực hiện kiềm chế, và không làm phức tạp thêm, mở rộng hay làm gia tăng căng thẳng, đẩy mạnh thương lượng thực chất ASEAN – Trung Quốc để sớm đạt được COC.

★ Sáng cùng ngày, nhân dịp dự HNCC ASEAN lần thứ 25 và các Hội nghị liên quan, tại thủ đô Nây Pi Ðô của Mi-an-ma, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có cuộc gặp Tổng Thư ký LHQ Ban Ki Mun.

Tại cuộc gặp, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao vai trò và những đóng góp rất quan trọng của LHQ và cá nhân Ngài Tổng Thư ký trong việc xử lý các vấn đề toàn cầu, thúc đẩy hòa bình, an ninh và phát triển trên thế giới. Thủ tướng khẳng định, thực hiện chủ trương chủ động hội nhập quốc tế, Việt Nam đã và sẽ tham gia làm thành viên có trách nhiệm của nhiều cơ quan quan trọng của LHQ, đồng thời tích cực đóng góp vào việc xây dựng các chiến lược, chương trình hành động của LHQ. Trên tinh thần đó, Việt Nam sẽ tiếp tục tham gia tích cực vào việc thảo luận xây dựng các Mục tiêu phát triển bền vững của LHQ sau năm 2015 và lồng ghép các mục tiêu này vào các chương trình, mục tiêu kinh tế – xã hội quốc gia; đồng thời tham gia tích cực vào quá trình thương lượng trong khuôn khổ công ước khung về biến đổi khí hậu của LHQ để đạt được thỏa thuận pháp lý toàn cầu mới vào năm 2015. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, Việt Nam mong muốn tiếp tục nhận được tư vấn chính sách và tài trợ thiết thực của LHQ trong các lĩnh vực, nhất là giảm nghèo bền vững, phòng, chống HIV/AIDS và biến đổi khí hậu; ủng hộ Việt Nam ứng cử làm thành viên ECOSOC nhiệm kỳ 2016-2018 và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ nhiệm kỳ 2020-2021.

Tổng Thư ký LHQ Ban Ki Mun đánh giá cao kết quả thực hiện các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ của Việt Nam, đưa Việt Nam trở thành một trong những nước có nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất trong khu vực. Ngài Ban Ki Mun cảm ơn Việt Nam đã ủng hộ sáng kiến Một LHQ; đánh giá cao việc Việt Nam tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ. Tổng Thư ký chúc mừng Việt Nam được bầu làm Ủy viên Hội đồng Nhân quyền LHQ và đã có những đóng góp tích vào việc thảo luận xây dựng các Mục tiêu phát triển bền vững của LHQ sau năm 2015; bày tỏ mong muốn sớm sang thăm Việt Nam để thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác giữa LHQ và Việt Nam.

Về tình hình Biển Ðông, Tổng Thư ký LHQ Ban Ki Mun khẳng định, quan điểm của LHQ là các tranh chấp về chủ quyền trên Biển Ðông cần được giải quyết trên cơ sở đối thoại, các bên không có hành động gây căng thẳng; hy vọng các hội nghị ở khu vực sẽ là cơ hội để các bên liên quan giải quyết vấn đề trên cơ sở cách tiếp cận hướng tới tương lai và LHQ sẵn sàng hỗ trợ và ủng hộ trong vấn đề này.

★ Chiều 12-11, diễn ra các HNCC ASEAN với từng đối tác gồm Ấn Độ, Nhật Bản, LHQ và HNCC kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ đối tác đối thoại ASEAN – Ô-xtrây-li-a. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu Đoàn Việt Nam tham dự và có các bài phát biểu quan trọng tại các hội nghị.

Lãnh đạo các nước trao đổi và thảo luận nhiều vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, trong đó có vấn đề Biển Đông. Trao đổi về vấn đề này, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông là lợi ích chung của các nước trong và ngoài khu vực; đánh giá cao lập trường và sự ủng hộ tích cực của các đối tác đối với lập trường và nguyên tắc chung của ASEAN về vấn đề này. Trước tình hình Biển Đông tiếp tục diễn biến phức tạp, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề xuất, cần mạnh mẽ yêu cầu các bên liên quan nghiêm túc tuân thủ luật pháp quốc tế, UNCLOS; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; không mở rộng hoặc gia tăng căng thẳng, không làm phức tạp thêm tình hình; thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, trước hết là Điều 5 về thực hiện kiềm chế, và sớm đạt được COC có tính ràng buộc ở Biển Đông.

★ Phát biểu ý kiến tại HNCC ASEAN -Ấn Độ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị Ấn Độ tiếp tục hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng, thu hẹp khoảng cách phát triển, nâng cao năng lực ứng phó những thách thức toàn cầu, nhất là trong hợp tác và phát triển bền vững tại tiểu vùng Mê Công. Bên cạnh đó, hai bên cần tích cực khai thác hiệu quả thỏa thuận về Khu vực Mậu dịch tự do toàn diện giữa ASEAN và Ấn Độ, trong đó có các Hiệp định về hàng hóa, dịch vụ và đầu tư; thúc đẩy hoạt động của Trung tâm ASEAN – Ấn Độ và Trung tâm Thương mại Đầu tư ASEAN – Ấn Độ; phấn đấu đưa quan hệ thương mại đạt 100 tỷ USD vào năm 2015; phối hợp cùng các đối tác đàm phán Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP); tiếp tục tăng cường kết nối giữa ASEAN – Ấn Độ cả về đường bộ, đường không, đường biển và kỹ thuật số… Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề xuất tăng cường tham vấn, đối thoại ASEAN – Ấn Độ ở các cấp về các lĩnh vực mà hai bên quan tâm, kể cả đối thoại quốc phòng-an ninh, trong các diễn đàn do ASEAN khởi xướng.

Tại Hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN và Thủ tướng Ấn Độ N.Mô-đi hoan nghênh và đánh giá cao kết quả hợp tác giữa hai bên trong thời gian qua, đặc biệt việc nâng quan hệ ASEAN – Ấn Độ lên Đối tác chiến lược. Ấn Độ khẳng định coi trọng và mong muốn tiếp tục tăng cường hơn nữa quan hệ với ASEAN, coi quan hệ đối thoại ASEAN – Ấn Độ là một trụ cột chính trong chiến lược “Hành động Phương Đông” của Ấn Độ. Hai bên hài lòng ghi nhận những tiến bộ đạt được trong triển khai Kế hoạch hành động ASEAN – Ấn Độ (2010-2015), theo đó nhất trí đẩy mạnh hợp tác trên các lĩnh vực ưu tiên chung của hai bên như chống khủng bố, tăng cường hợp tác hàng hải, công nghệ thông tin và viễn thông, kết nối, giáo dục, du lịch, văn hóa, thu hẹp khoảng cách phát triển, năng lượng, lương thực, quản lý thiên tai.

★ Tại Hội nghị cấp cao ASEAN – Nhật Bản, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị hai bên tích cực triển khai và gia tăng các nguồn lực thực hiện các thỏa thuận và chương trình hợp tác đã có, nhất là việc thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược ASEAN – Nhật Bản. Việt Nam mong muốn Nhật Bản tập trung hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng vào năm 2015 và những năm tiếp theo, ưu tiên những lĩnh vực quan trọng như kết nối, xóa đói, giảm nghèo, thu hẹp khoảng cách phát triển, hợp tác tiểu vùng Mê Công và an ninh, an toàn hàng hải. Bên cạnh đó, tăng cường hơn nữa hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư thông qua đẩy mạnh việc thực hiện Lộ trình chiến lược về hợp tác kinh tế 10 năm ASEAN – Nhật Bản và sớm thông qua hai chương về Thương mại Dịch vụ và Đầu tư trong Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện ASEAN – Nhật Bản (AJCEP)… hướng tới mục tiêu tăng gấp đôi các dòng thương mại và đầu tư vào năm 2022, cùng nhau phối hợp để sớm hoàn tất đàm phán RCEP. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, Việt Nam hoan nghênh các đóng góp tích cực của Nhật Bản đối với các mục tiêu chung vì hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển ở khu vực, trong đó có sáng kiến về “chủ nghĩa hòa bình tích cực”. Đồng thời, Việt Nam ủng hộ việc thông qua “Tuyên bố chung ASEAN – Nhật Bản về phòng chống khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia” tại hội nghị, cũng như việc tổ chức “Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng không chính thức ASEAN – Nhật Bản” sắp tới.

Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN và Thủ tướng Nhật Bản S.A-bê chia sẻ tầm quan trọng của quan hệ đối tác ASEAN – Nhật Bản với những kết quả hợp tác tích cực thời gian qua, nhất là sau HNCC kỷ niệm 40 năm quan hệ ASEAN -Nhật Bản năm 2013 và quyết tâm tiếp tục triển khai những kết quả của hội nghị này. Các nhà lãnh đạo ASEAN và Nhật Bản tái khẳng định cam kết triển khai hiệu quả Tuyên bố chung về Hợp tác ứng phó các thách thức khu vực và toàn cầu nhằm tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như an ninh và hợp tác biển, thực hiện các Mục tiêu thiên niên kỷ, biến đổi khí hậu, hỗ trợ nhân đạo và giảm nhẹ thiên tai, quản lý nguồn nước và bảo vệ môi trường.

★ Tại Hội nghị cấp cao ASEAN-LHQ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị LHQ tiếp tục hợp tác sâu rộng hơn với ASEAN trong việc xây dựng Cộng đồng ASEAN; trợ giúp ASEAN thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững, xóa đói giảm nghèo, phổ cập giáo dục, bình đẳng giới, chống HIV/AIDS và bệnh dịch…; đồng thời tăng cường trợ giúp ASEAN thực hiện Kế hoạch tổng thể về Kết nối ASEAN (MPAC) và Sáng kiến liên kết ASEAN (IAI), cũng như tăng cường hỗ trợ hợp tác tiểu vùng, trong đó có tiểu vùng Mê Công… Thủ tướng cũng đề xuất việc tăng cường hợp tác ASEAN-LHQ vì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, trong đó có an ninh, an toàn và tự do hàng hải. ASEAN và các nước thành viên sẽ tiếp tục phát huy vai trò và đóng góp của mình trong các nỗ lực chung của LHQ, trong đó có việc tham gia vào các hoạt động gìn giữ hòa bình phù hợp khả năng của từng nước. Trên tinh thần đó, Việt Nam đã bắt đầu tham gia vào các hoạt động này.

Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN và Tổng Thư ký LHQ Ban Ki Mun nhất trí thúc đẩy hợp tác sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực và tiếp tục tăng cường phối hợp giữa các cơ quan của hai tổ chức trong xây dựng Chương trình nghị sự phát triển của LHQ sau năm 2015 và Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2015. Hai bên khẳng định quyết tâm tăng cường hợp tác trong chia sẻ thông tin và xây dựng năng lực hợp tác biển, ngăn chặn xung đột, gìn giữ hòa bình, thúc đẩy nhân quyền, chống buôn bán người; nhất trí tiếp tục hợp tác về kết nối, công nghệ xanh và phát triển bền vững, an ninh năng lượng và lương thực, phát triển tiểu vùng sông Mê Công, phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ, thu hẹp khoảng cách phát triển và thực hiện các Mục tiêu thiên niên kỷ (MDG), phổ cập giáo dục, bình đẳng giới, xóa đói giảm nghèo…; tiếp tục ứng phó các thách thức toàn cầu đang nổi lên, trong đó có chống khủng bố, biến đổi khí hậu, môi trường, các bệnh truyền nhiễm, đói nghèo, bảo đảm an ninh năng lượng và lương thực, an ninh nguồn nước. Hội nghị đã thông qua Kế hoạch làm việc ASEAN-LHQ đến năm 2015, trong đó đặt ra những ưu tiên hợp tác giữa hai bên trên tất cả các trụ cột của quan hệ toàn diện ASEAN-LHQ.

★ Tại HNCC kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ đối tác đối thoại ASEAN-Ô-xtrâyli-a, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị Ô-xtrây-li-a tiếp tục hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng ASEAN. Theo đó, hai bên cần gia tăng các nguồn lực, triển khai hiệu quả các cam kết, thỏa thuận và chương trình hợp tác hiện có, cụ thể là Kế hoạch hành động giai đoạn 2015-2019, thu hẹp khoảng cách phát triển, tăng cường kết nối, thúc đẩy hợp tác và hội nhập sâu rộng hơn trong khu vực. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, ASEAN mong tiếp tục nhận được sự ủng hộ và hỗ trợ từ Ô-xtrây-li-a thực hiện Kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN.

Tại Hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN và Thủ tướng Ô-xtrây-li-a T.Áp-bót khẳng định, hội nghị là dấu ấn lịch sử của quan hệ hai bên và là động lực mạnh mẽ thúc đẩy quan hệ hai bên lên một tầm cao mới. Theo đó, các nhà lãnh đạo hai bên nhất trí sẽ nâng quan hệ ASEAN – Ô-xtrây-li-a lên tầm quan hệ đối tác chiến lược. Các nhà lãnh đạo ASEAN và Ô-xtrây-li-a đánh giá cao quan hệ hợp tác hai bên, thể hiện sinh động trên mọi mặt hợp tác, từ chính trị – an ninh đến kinh tế và văn hóa – xã hội, với nhiều thành tựu to lớn trong 40 năm qua. ASEAN đánh giá cao Ô-xtrây-li-a tiếp tục dành nhiều chương trình hỗ trợ lớn cho ASEAN như Chương trình Hợp tác phát triển; đề xuất Kế hoạch Cô-lôm-bô mới với cam kết 100 triệu USD nhằm tăng cường giao lưu nhân dân và giáo dục; mở rộng Chương trình hỗ trợ Hợp tác kinh tế thực hiện Hiệp định Khu vực mậu dịch tự do ASEAN – Ô-xtrây-li-a – Niu Di-lân (AANZFTA) giai đoạn 2015-2019; và tiếp tục dành nhiều hỗ trợ ASEAN trong ứng phó và quản lý thiên tai, phòng chống dịch bệnh sốt rét. Hai bên nhất trí cần phát huy những thành tựu và kết quả đạt được trong 40 năm qua; tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ đối tác đối thoại và hợp tác theo hướng thực chất, hiệu quả hơn; triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động giai đoạn 2015-2019. Kết thúc hội nghị, các nhà lãnh đạo ra Tuyên bố chung về kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ đối tác đối thoại ASEAN – Ô-xtrây-li-a.

★ Chiều 12-11, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có cuộc gặp chính thức với Thủ tướng LB Nga Đ.Mét-vê-đép, trao đổi những biện pháp thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương.

Tại cuộc gặp, hai bên vui mừng nhận thấy thời gian qua, quan hệ hợp tác hữu nghị và truyền thống giữa hai nước đã có những bước phát triển mạnh mẽ trên tất cả các kênh, các cấp và lĩnh vực. Hai Thủ tướng trao đổi sâu rộng về các biện pháp thúc đẩy mạnh mẽ hơn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, quốc phòng – an ninh, giáo dục đào tạo, năng lượng, khoa học, công nghệ. Hai Thủ tướng nhất trí đưa kim ngạch thương mại hai chiều đạt 10 tỷ USD trong thời gian tới. Hai bên nhất trí sẽ chỉ đạo các bộ, ngành tích cực hoàn thiện các thỏa thuận dự kiến sẽ ký kết trong chuyến thăm chính thức LB Nga của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, bảo đảm chuyến thăm thành công tốt đẹp và đạt kết quả thực chất. Hai Thủ tướng cũng trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng Mét-vê-đép chia sẻ quan điểm của Việt Nam và ASEAN về việc giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế và luôn mong muốn tình hình Biển Đông ổn định.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị hai bên cùng nỗ lực đưa quan hệ phát triển ngày càng thiết thực, hiệu quả theo tinh thần Đối tác Chiến lược toàn diện; khẩn trương hoàn tất các hiệp định quan trọng để ký kết trong thời gian tới; tạo điều kiện thuận lợi cho nhau để sớm kết thúc đàm phán Hiệp định Thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và Liên minh Hải quan Nga – Bê-la-rút – Ca-dắc-xtan. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trân trọng mời Thủ tướng Đ.Mét-vê-đép sớm thăm Việt Nam để hai bên tiếp tục trao đổi cụ thể các biện pháp làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện.

Thủ tướng Đ.Mét-vê-đép khẳng định, Việt Nam là đối tác quan trọng chiến lược của Nga tại khu vực; vui mừng về việc Việt Nam sẽ là đối tác đầu tiên ký FTA với Liên minh Hải quan theo lộ trình hai bên đã thỏa thuận, mở ra giai đoạn mới cho sự phát triển quan hệ giữa hai nước về kinh tế, đầu tư, thương mại và khoa học kỹ thuật. Thủ tướng Đ.Mét-vê-đép cho biết, Nga sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Nga, nhất là hàng nông, thủy sản; đánh giá Việt Nam là một điểm đến ngày càng hấp dẫn đối với du khách Nga với dự kiến trong năm 2014 sẽ có 400 nghìn lượt khách du lịch Nga đến Việt Nam.

★ Cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có cuộc gặp chính thức với Thủ tướng Ô-xtrây-li-a T.Áp-bót.

Tại cuộc gặp, hai Thủ tướng vui mừng nhận thấy quan hệ hai nước đang phát triển mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực, nhất là về thương mại, giáo dục đào tạo, giao lưu nhân dân; khẳng định hai bên còn nhiều tiềm năng để tăng cường hợp tác song phương đem lại kết quả thiết thực. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị Ô-xtrâyli-a tạo thuận lợi cho hàng xuất khẩu của Việt Nam, tăng số lượng học bổng cho sinh viên Việt Nam sang học tập tại Ô-xtrây-li-a; đánh giá cao việc Ô-xtrây-li-a duy trì Viện trợ phát triển chính thức (ODA) cho Việt Nam, mong muốn Ô-xtrây-li-a tiếp tục hỗ trợ Việt Nam phát triển kinh tế – xã hội bền vững và ứng phó biến đổi khí hậu. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị sớm thông qua Chương trình hành động giữa hai nước cho giai đoạn tới.

Về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng T.Ápbót khẳng định quan điểm của Ô-xtrây-li-a và ủng hộ mạnh mẽ lập trường của ASEAN và Việt Nam về việc giải quyết các tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không tại Biển Đông.

★ Tối 12-11 diễn ra HNCC Mê Công -Nhật Bản lần thứ sáu với sự tham dự của lãnh đạo các nước Việt Nam, Cam-puchia, Lào, Mi-an-ma, Thái-lan và Nhật Bản. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu Đoàn Việt Nam tham dự và có những đề xuất quan trọng nhằm thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác phát triển bền vững khu vực sông Mê Công.

Phát biểu ý kiến tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, cần nhìn vấn đề kết nối khu vực ở tầm rộng hơn, không chỉ dừng ở kết nối giữa các nước Mê Công hay trong ASEAN, mà hướng đến kết nối liên khu vực giữa tiểu vùng Mê Công với các khu vực khác, giúp các nước Mê Công tham gia ngày càng sâu hơn và ở các tầng nấc cao hơn trong các chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị Chính phủ Nhật Bản hỗ trợ nghiên cứu khả thi việc hình thành các tuyến đường mới, theo mô hình vận tải đa phương thức, kết nối Hành lang Kinh tế phía nam và Hành lang Kinh tế đông – tây với tiểu lục địa Ấn Độ và khu vực Nam Á. Nhấn mạnh việc phát triển kinh tế cần bảo đảm tính bền vững của môi trường, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đề nghị Chính phủ Nhật Bản tăng cường hỗ trợ cho Ủy hội sông Mê Công, đặc biệt trong triển khai nghiên cứu về quản lý và phát triển bền vững nguồn nước sông Mê Công, trong đó đánh giá tác động của xây dựng đập thủy điện trên dòng chính sông Mê Công. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng, bên cạnh hợp tác ở cấp Chính phủ, hợp tác Mê Công – Nhật Bản cần thúc đẩy hợp tác giữa các doanh nghiệp và địa phương của Nhật Bản với doanh nghiệp và địa phương các nước Mê Công. Trước mắt, có thể tập trung vào một số lĩnh vực tiềm năng như nông nghiệp, thủy sản,… Nhân dịp này, Thủ tướng cảm ơn Chính phủ Nhật Bản về những hỗ trợ quý báu đối với khu vực thời gian qua, khẳng định sự coi trọng và cam kết của Việt Nam đối với hợp tác Mê Công – Nhật Bản vì sự phát triển bền vững, hòa bình, ổn định và thịnh vượng của khu vực.

Hội nghị ghi nhận những kết quả quan trọng đạt được trong triển khai Chương trình hành động Mê Công – Nhật Bản trong giai đoạn 2012 – 2015 trên cả ba trụ cột hợp tác của Chiến lược Tô-ki-ô, đánh giá cao sự hỗ trợ của Nhật Bản dành cho các nước Mê Công. Về phương hướng hợp tác thời gian tới, các nhà lãnh đạo nhất trí: tăng cường kết nối khu vực Mê Công phục vụ xây dựng Cộng đồng ASEAN năm 2015, trong đó chú trọng phát triển các hành lang kinh tế và các tuyến đường mới gắn kết tiểu vùng Mê Công với tiểu lục địa Ấn Độ; xây dựng “Tầm nhìn phát triển công nghiệp Mê Công” nhằm thúc đẩy hình thành các chuỗi giá trị khu vực và tạo thuận lợi cho các hoạt động kinh doanh giữa tiểu vùng Mê Công và Nhật Bản; hợp tác phát triển bền vững tiểu vùng Mê Công thông qua thúc đẩy tăng trưởng các-bon thấp, chú trọng tính bền vững về môi trường và xã hội trong phát triển hạ tầng cơ sở, xây dựng năng lực ứng phó biến đổi khí hậu và bảo tồn điều kiện tự nhiên của tiểu vùng Mê Công.

Các nhà lãnh đạo tái khẳng định tầm quan trọng sống còn của việc quản lý và phát triển bền vững nguồn nước sông Mê Công, cam kết tăng cường hợp tác với các tổ chức địa phương và quốc tế, nhất là Ủy hội sông Mê Công trong lĩnh vực này.

Hội nghị đã ra Tuyên bố chung và nhất trí sẽ tổ chức HNCC Mê Công – Nhật Bản lần thứ bảy vào tháng 7-2015 tại Nhật Bản.