Thỏa thuận ngừng bắn ở Xy-ri liệu có thực thi?

Sáng 26-10 bắt đầu dịp lễ Hồi giáo Eid al-Adha kéo dài bốn ngày. Theo thỏa thuận giữa các bên tham chiến ở Xy-ri, tiếng súng sẽ tạm ngưng trong thời gian này. Như vậy, sau nhiều tháng xung đột đẫm máu, thế giới "nín thở" theo dõi liệu thỏa thuận ngừng bắn có thật sự được thực hiện để dọn đường cho những giải pháp tiếp theo đối với cuộc khủng hoảng Xy-ri, hay chỉ là những lời hứa suông.Có thể nói, chuyến công du Trung Đông vừa qua của Đặc phái viên chung LHQ và Liên đoàn A-rập (AL) L.Bra-hi-mi có chút thành công khi ông mang về một "thỏa thuận ngừng bắn" ngắn ngủi ở Xy-ri. Cho dù chỉ là một cam kết có hơi hướng dựa vào lòng tin tôn giáo, song việc các bên tham chiến ở Xy-ri tạm ngừng giao tranh cũng đem lại hy vọng cho những bước đi tiếp theo, nhằm ngăn chặn cuộc xung đột đẫm máu có nguy cơ lan rộng toàn khu vực. Tuy nhiên, điều dư luận quan tâm theo dõi là liệu thỏa thuận ngừng bắn có được tuân thủ hay không, bởi sự thiếu tin tưởng...

Có thể nói, chuyến công du Trung Đông vừa qua của Đặc phái viên chung LHQ và Liên đoàn A-rập (AL) L.Bra-hi-mi có chút thành công khi ông mang về một “thỏa thuận ngừng bắn” ngắn ngủi ở Xy-ri. Cho dù chỉ là một cam kết có hơi hướng dựa vào lòng tin tôn giáo, song việc các bên tham chiến ở Xy-ri tạm ngừng giao tranh cũng đem lại hy vọng cho những bước đi tiếp theo, nhằm ngăn chặn cuộc xung đột đẫm máu có nguy cơ lan rộng toàn khu vực. Tuy nhiên, điều dư luận quan tâm theo dõi là liệu thỏa thuận ngừng bắn có được tuân thủ hay không, bởi sự thiếu tin tưởng vốn có giữa các bên tham chiến ở Xy-ri sẽ cho một tiên liệu xấu. Dù cả quân đội Xy-ri cũng như lực lượng chống đối Quân đội Xy-ri tự do (FSA) đều lần lượt tuyên bố ngừng các hoạt động quân sự, song cả hai bên vẫn đặt các điều kiện kèm theo. Trong khi đó, một số nhóm cực đoan khác như Ansar al-Islam, Mặt trận al-Nusra tuyên bố không thực thi thỏa thuận ngừng bắn.

Trong bối cảnh “chảo lửa” xung đột ở Xy-ri sôi sùng sục, Hội đồng Bảo an LHQ hy vọng thỏa thuận ngừng bắn nhân dịp lễ Eid al-Adha có thể là bước đi đầu tiên hướng tới chấm dứt bạo lực lâu dài. Bộ Ngoại giao Nga coi việc ngừng bạo lực ở Xy-ri là một ưu tiên hàng đầu để giải quyết cuộc khủng hoảng. Mỹ cũng hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn và hy vọng thỏa thuận này sẽ tạo không gian rộng hơn cho các nỗ lực tìm kiếm một tiến trình chuyển giao chính trị tại Xy-ri.

Diễn biến căng thẳng trên chiến trường Xy-ri khiến dư luận chưa thể lạc quan về một thỏa thuận ngừng bắn bền vững. Thực tế cho thấy, một thỏa thuận ngừng bắn hồi tháng 4 vừa qua từng bị đổ vỡ ngay sau khi vừa mới bắt đầu. Trong khi đó, các cuộc xung đột ở Xy-ri ngày càng tiếp diễn nghiêm trọng. Không lâu, trước khi quân đội Xy-ri và lực lượng chống đối nhất trí ngừng bắn, các cuộc giao tranh khốc liệt diễn ra giữa quân đội chính phủ và lực lượng nổi dậy tại mặt trận A-lép-pô, miền bắc nước này. FSA đang chiếm ưu thế trong cuộc chiến quyết liệt giành quyền kiểm soát thành phố thương mại chiến lược. Quân nổi dậy thậm chí khẳng định đã kiểm soát một nửa thành phố này. Tổ chức Giám sát nhân quyền Xy-ri (SOHR) cho biết, lực lượng chống đối lần đầu tiến vào quận A-sơ-ra-phi-y-ét của người Cuốc. Đây là tuyến đường chiến lược nối giữa miền trung và miền bắc A-lép-pô.

Sở dĩ phe đối lập Xy-ri có những “bước tiến” trong các cuộc chiến với quân đội chính phủ là bởi lực lượng này tiếp tục nhận được sự “tiếp sức” mạnh mẽ từ bên ngoài. Nga cáo buộc Mỹ “điều phối” cung cấp vũ khí cho lực lượng đối lập ở Xy-ri. Mát-xcơ-va vạch trần rằng, Oa-sinh-tơn biết rõ việc vận chuyển nhiều loại vũ khí khác nhau cho các nhóm vũ trang bất hợp pháp hoạt động tại Mỹ và cung cấp các hỗ trợ hậu cần cho những vận chuyển đó. Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga N.Ma-ca-rốp mới đây còn xác nhận, lực lượng đối lập ở Xy-ri đã có trong tay tên lửa xách tay đất đối không, trong đó có cả tên lửa Stinger của Mỹ. Nga cáo buộc, việc cung cấp vũ khí nguy hiểm như vậy sẽ giống như việc “vũ trang cho những kẻ khủng bố quốc tế”. I-ran cũng chỉ trích Mỹ lợi dụng cuộc khủng hoảng Xy-ri để tiến hành những nỗ lực nhằm thay đổi cán cân quyền lực tại khu vực Trung Đông, đồng thời cho rằng Oa-sinh-tơn bấy lâu nay ngấm ngầm nhiều âm mưu, trong đó có cả sự can dự vào Xy-ri.

Cuộc khủng hoảng kéo dài 19 tháng qua ở Xy-ri với những diễn biến rối ren và phức tạp khiến dư luận chưa vội mừng trước một lệnh ngừng bắn mong manh. Theo các nhà phân tích, tiếng súng chỉ có thể chấm dứt hoàn toàn ở Xy-ri bằng một giải pháp hòa bình thông qua thương lượng và không có bất kỳ “bàn tay” can thiệp nào từ bên ngoài.

Theo Nhandan