Thiết bị cảnh báo cháy rừng: Ý tưởng sáng tạo, thiết thực

–Với mong muốn nâng cao hiệu quả công tác quản lý, giám sát và ứng phó khi có sự cố cháy rừng xảy ra, nhóm nghiên cứu gồm các em: Đàm Minh Khánh và Hoàng Tuấn Dũng, lớp 8A1, Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THCS&THPT huyện Cao Lộc đã nghiên cứu sản phẩm “Thiết bị cảnh báo cháy rừng”. Sản phẩm này đã xuất sắc vượt qua hơn 100 sản phẩm, ý tưởng dự thi và xuất sắc đoạt giải ba tại Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Lạng Sơn lần thứ 15 năm 2023.

Các thành viên trong nhóm nghiên cứu kiểm tra thiết bị cảnh báo cháy rừng

Hiện nay, trên địa bàn huyện Cao Lộc có trên 40.000 ha rừng, trong đó, rừng sản xuất chiếm trên 70% diện tích. Nguy cơ về cháy rừng tại địa bàn rất cao. Tuy nhiên, khi có cháy xảy ra, người dân thường hoảng loạn, lúng túng, không đủ bình tĩnh để xử lý tình huống, cùng đó, nhiều hộ chưa kịp thời báo cáo thông tin đến lực lượng chức năng nên quá trình dập tắt đám cháy còn chậm trễ. Từ những lý do trên, nhóm học sinh đã nghiên cứu, chế tạo “Thiết bị cảnh báo cháy rừng” với mục tiêu cảnh báo sớm và cảnh báo đúng vị trí đám cháy phục vụ công tác dập lửa cũng như điều tra nguyên nhân cháy rừng.

Em Đàm Minh Khánh, Trưởng nhóm nghiên cứu chia sẻ: Ý tưởng chế tạo “Thiết bị cảnh báo cháy rừng” đã được chúng em nhen nhóm, tìm hiểu từ cuối năm 2022, sau nhiều lần thử nghiệm thất bại đến cuối tháng 4/2023 thì hoàn thiện thiết bị. Sản phẩm gồm: bảng vi điều khiển Arduino Nano; Modulesim800L dùng để đút thẻ sim nhắn tin SMS; bộ cảm biến điện tử; pin năng lượng mặt trời và sim (kết nối mạng). Chúng em lựa chọn áp dụng công nghệ IoT (Internet of Things) thông qua thiết bị cảm biến để đem lại hiệu quả tối ưu nhất cho người sử dụng, thiết bị cảm biến cực nhạy sẽ giúp cảm nhận, thu thập thông tin cấu thành đám cháy từ môi trường xung quanh như: nhiệt độ, ánh sáng, áp suất… và chia sẻ dữ liệu nhanh chóng tới người sử dụng mà không cần sạc điện hay lắp đặt wifi.

Cách vận hành của thiết bị rất đơn giản, chỉ cần thiết bị được đặt ở nơi thoáng mát, nhiều ánh sáng và có độ cao từ 2 m trở lên. Sau khi khởi động nguồn, thiết bị sẽ cảm biến nhiệt độ và độ ẩm không khí, khi nhận thấy nhiệt độ tăng đột ngột, độ ẩm không khí hạ thấp thiết bị sẽ tự động gửi tín hiệu về vi điều khiển, kích hoạt module sim gửi tin nhắn cảnh báo về số điện thoại đã cài sẵn trên thiết bị. Từ đó, giúp người dân, cán bộ kiểm lâm khẩn trương thực hiện các biện pháp nghiệp vụ ứng cứu kịp thời.

Cô Hoàng Thị Hương Trà, giáo viên hướng dẫn nhóm nghiên cứu chia sẻ: Hiện nay, khi cháy rừng xảy ra, người dân không kịp thời thông báo nên lực lượng chức năng có mặt chỉ hạn chế được phần nào thiệt hại. Chính vì vậy, việc lắp đặt thiết bị cảnh báo cháy rừng là cần thiết, giúp lực lượng chức năng không chỉ làm tốt công tác giám sát, quản lý, kịp thời nắm bắt tình hình khi có sự cố cháy rừng xảy ra mà còn nhanh chóng có mặt ứng cứu, xử lý, hạn chế thấp nhất thiệt hại do hỏa hoạn gây ra. Thiết bị có trọng lượng khoảng 300g, dễ dàng lắp đặt và sử dụng, giá thành mỗi thiết bị chỉ khoảng 420.000 đồng/sản phẩm, nếu sản xuất ở quy mô lớn chi phí sẽ thấp hơn. Đặc biệt, thiết bị có thể hoạt động 24/24 giờ và chống thấm nước nên có thể sử dụng lâu dài. Sau khi hoàn thiện, thiết bị đã được một số người dân trên địa bàn huyện và thành phố Lạng Sơn đặt mua để lắp đặt tại khu vực rừng sản xuất của gia đình. Thời gian tới, tôi sẽ tiếp tục hướng dẫn các em nghiên cứu thử nghiệm và nâng cấp để thiết bị để có thể ứng dụng tại các cơ quan công sở.

Ông Hoàng Văn Giúp, thôn Nà Chuông, xã Mai Pha, thành phố Lạng Sơn cho biết: Sau khi được người quen giới thiệu, tôi đã đặt mua thử thiết bị cảnh báo cháy rừng của các cháu học sinh Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS&THPT huyện Cao Lộc để về sử dụng tại diện tích rừng thông của gia đình. Tôi thấy thiết bị rất hữu ích, nhỏ gọn, không cần kết nối Internet vẫn có thể gửi thông báo tới điện thoại. Vừa qua, nhờ có thiết bị với hệ thống cảm biến thông minh, nhận biết được được khói của mẩu thuốc lá cháy dở nên gia đình tôi đã kịp thời xử lý ngay nguy cơ gây cháy.

Việc nghiên cứu và tạo ra “Thiết bị cảnh báo cháy rừng” là rất cần thiết, góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng cháy chữa cháy rừng.

MAI LINH