Thi đua tạo động lực

Trước tiên nói về câu chuyện ở nước ngoài, khoảng đầu năm 2012, Ban chỉ đạo tỉnh về xây dựng nông thôn mới có cử đoàn đi tham quan học tập cách làm nông thôn mới ở Hàn Quốc. Lúc ấy Văn phòng Ban chỉ đạo (nay là Văn phòng điều phối) đã thảo luận những kinh nghiệm học tập được với cả tập văn bản khá dài. Rất nhiều kinh nghiệm hữu ích, nhưng trong đó rất đáng chú ý là việc phát động thi đua đi kèm với phần thưởng cho những khu vực làm tốt.

Tôi may mắn đặt được lịch phỏng vấn đồng chí Lê Thị Thanh Nhàn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Phó trưởng Ban chỉ đạo tỉnh về xây dựng nông thôn mới ngay sau khi đoàn đi tham quan học tập về. Câu chuyện thì dài, nhưng đại khái cách thi đua của Hàn Quốc là: năm 1971, Hàn Quốc hỗ trợ 36 nghìn ngôi làng, mỗi làng 300 bao xi măng. Năm sau, Chính phủ chọn một nửa số làng thực hiện tốt hơn, nâng mức hỗ trợ lên 500 bao xi măng và thêm 1 tấn thép. Chính quyền thực hiện việc đánh giá và xếp loại các làng thực hiện theo ba nhóm, nhóm tích cực nhất, nhóm trung bình và nhóm cơ bản. Nhóm thực hiện tốt nhất được thưởng khoản tiền khá lớn để tiếp tục đầu tư và như vậy hàng năm phong trào thi đua rất mạnh mẽ, làng nào cũng mong muốn nằm trong nhóm tích cực. Chính từ đó xây dựng nông thôn mới ở Hàn Quốc có sức lan tỏa rất mạnh mẽ. Đó cũng là nền tảng để xây dựng đất nước Hàn Quốc cường thịnh như hiện nay. Đối với xây dựng nông thôn mới trong cả nước, ngay từ năm 2011, Trung ương đã phát động phong trào thi đua chung sức xây dựng nông thôn mới rộng khắp. Trong hội nghị toàn quốc sơ kết 3 năm xây dựng nông thôn mới vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã khen thưởng các xã có nỗ lực cao trong xây dựng nông thôn mới, trong đó có nhân dân và cán bộ xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng. Những xã tiêu biểu đạt chuẩn nông thôn mới được thưởng công trình trị giá 1 tỷ đồng.

Hỗ trợ cây giống phát triển sản xuất cho nhân dân xã Tân Liên, huyện Cao Lộc

Mặc dù chưa có những hình thức như thưởng công trình, nhưng nhìn lại suốt từ những ngày đầu phát động phong trào Lạng Sơn chung sức cùng cả nước xây dựng nông thôn mới, Ban chỉ đạo tỉnh cũng đã có nhiều hình thức thưởng đối với các xã làm tốt. Hình thức thưởng ấy là bằng cơ chế, chính sách. Trong số 207 xã triển khai xây dựng nông thôn mới, tỉnh chỉ đạo các huyện lựa chọn các xã làm tốt nhất và cả tỉnh đã chọn ra 35 xã để tập trung chỉ đạo trong giai đoạn 2011-2015. Ngay sau đó mức hỗ trợ xây dựng nhà văn hóa thôn, sân chơi bãi tập cho các xã này đã được nâng lên. Các nguồn lực hỗ trợ cũng tập trung hơn vào các xã này. Cùng với đó, hàng năm Ban chỉ đạo tỉnh tiến hành rà soát, kiểm tra những xã nào chọn làm điểm mà thiếu tích cực sẽ điều chuyển nguồn lực cho xã có phong trào tốt hơn. Trong quá trình rà soát, Ban chỉ đạo đã lựa chọn ra xã Mai Pha và Chi Lăng (huyện Chi Lăng) và tháng 7 vừa qua lựa chọn thêm xã Tô Hiệu, huyện Bình Gia là những xã tiêu biểu, tích cực hơn cả, dồn lực để đưa các xã này về đích sớm. Có thể nhận thấy, ngoài cơ chế chính sách của tỉnh, thì nguồn lực của các tổ chức, doanh nghiệp đều được Ban chỉ đạo tỉnh định hướng hỗ trợ vào các xã tiêu biểu này. Ông Hoàng Đăng Phù, Chủ tịch UBND xã Tô Hiệu cho biết: với những cơ chế, chính sách ưu ái như vậy chúng tôi vừa cảm thấy tự hào, vừa cảm thấy trách nhiệm lớn lao hơn, phải phấn đấu ở mức cao hơn nữa. Tô Hiệu cũng đồng thời phát động thi đua giữa các thôn, thôn nào làm tốt thì ưu tiên phân bổ các nguồn lực trước, từ đó đã xuất hiện những điểm sáng tiêu biểu như thôn Phai Lay, Ngọc Trí, Cốc Gặt…

Ông Hoàng Văn Đoàn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Chánh Văn phòng điều phối cho biết: ngoài các cơ chế chính sách đặc thù cho những xã tiêu biểu, hiện nay Văn phòng đang khẩn trương tham mưu cho UBND tỉnh các hình thức khen thưởng cụ thể không chỉ đối với các xã, thôn mà đối với cả các đơn vị, các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp có nhiều thành tích đóng góp vào phong trào xây dựng nông thôn mới trên địa bàn.

Các bản dự thảo, tham mưu của văn phòng cũng đã cơ bản xong, chỉ còn chờ các cấp có thẩm quyền thẩm định và trình phê duyệt. Đây sẽ là động lực rất lớn để tạo sức lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới trong toàn tỉnh, đồng thời đây cũng được coi là “cú hích” tạo sức vươn cho các xã trong quá trình xây dựng nông thôn mới.