Thể thao thành tích cao: Chú trọng tuyển chọn vận động viên trẻ

– Để góp phần nâng cao chất lượng thể thao thành tích cao, Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu Thể dục thể thao (HL&TĐ TDTT) tỉnh ngày càng chú trọng hơn đến công tác tuyển chọn vận động viên (VĐV), đặc biệt là các VĐV trẻ. Nhờ đó, góp phần nâng cao hiệu quả đào tạo, thành tích thi đấu của các VĐV.

Hiện nay, Trung tâm HL&TĐ TDTT tỉnh đang tổ chức huấn luyện và đào đạo cho trên 100 VĐV các môn thể thao thế mạnh của địa phương như: wushu, karate, kickboxing, cử tạ, điền kinh,… Ông Nguyễn Chí Toàn, Giám đốc Trung tâm HL&TĐ TDTT tỉnh cho biết: Công tác tuyển chọn VĐV đóng vai trò rất quan trọng bởi đây là yếu tố đầu tiên quyết định hiệu quả của công tác đào tạo. Với mục tiêu trẻ hóa lực lượng VĐV để đào tạo sớm, tạo tiền đề nâng cao chất lượng, thành tích thi đấu của các VĐV, từ năm 2014 đến nay, chúng tôi đã tăng cường phối hợp với các trường học khối trung học cơ sở trên địa bàn tỉnh thực hiện công tác sơ tuyển tại các trường, ưu tiên các học sinh nằm trong độ tuổi đào tạo phù hợp nhất là từ 12 đến 15 tuổi.

Các VĐV trẻ tập luyện tại Trung tâm HL&TĐ TDTT tỉnh

Từ năm 2014 đến nay, trung tâm đã thực hiện gần 20 đợt sơ tuyển tại các trường trung học cơ sở vào thời điểm chuẩn bị kỳ nghỉ hè (tháng 4, tháng 5) và đầu năm học mới (tháng 9); trên 50 lượt tuyển VĐV qua các giải thể thao phong trào, hội khỏe Phù Đổng các cấp, Đại hội TDTT ngành giáo dục và qua sự giới thiệu của giáo viên bộ môn giáo dục thể chất tại các trường. Nhờ đó, tuyển chọn được gần 200 VĐV trẻ (từ 12-15 tuổi), góp phần trẻ hóa lực lượng VĐV. Nếu như năm 2014, tỷ lệ VĐV trẻ so với tổng số VĐV được đào tạo tại trung tâm là khoảng 50% thì đến nay đã tăng lên khoảng 80%.

Bên cạnh đó, không chỉ sử dụng các bài kiểm tra cơ bản như: chiều cao, cân nặng, bật xa, chạy cự ly ngắn…, từ năm 2014 đến nay, các bài kiểm tra được huấn luyện viên (HLV) thực hiện bài bản, kỹ lưỡng và mở rộng hơn. HLV Hoàng Minh Tuân, Trung tâm HL&TĐ TDTT tỉnh cho biết: Không chỉ thường xuyên cập nhật các tiêu chuẩn mới trong các bài kiểm tra, tôi còn sử dụng kinh nghiệm, giác quan để đánh giá, phát hiện tố chất và nhận định ngay VĐV phù hợp với bộ môn nào để nếu có thể sẽ linh hoạt thực hiện kiểm tra thêm các bài kiểm tra đặc thù của môn đó. Với việc tuyển chọn kỹ lưỡng từ “đầu vào”, cơ bản các VĐV sau khi được đào tạo chính thức đều đáp ứng được yêu cầu.

Sau khi vượt qua các bài kiểm tra, các VĐV sẽ được tập thử (khoảng 10 đến 15 ngày) tại trung tâm để các HLV một lần nữa đánh giá chính xác tố chất, năng khiếu của VĐV trước khi tuyển chọn chính thức. Từ sự chú trọng trong công tác tuyển chọn, chất lượng VĐV được nâng lên rõ rệt, tỷ lệ VĐV không đạt tiêu chuẩn trong quá trình đào tạo giảm dần qua các năm. Nếu như trước năm 2014, trung bình số VĐV không đạt tiêu chuẩn là trên 20 VĐV/năm thì từ 2014 đến nay, chỉ còn khoảng 10 VĐV/năm.

Em Nguyễn Anh Quân (xã Tân Thành, huyện Hữu Lũng) cho biết: Tháng 1/2021, khi em 15 tuổi, em được tuyển chọn đào tạo tập trung môn điền kinh, chuyên sâu chạy cự ly ngắn. Hơn một năm qua, em luôn cố gắng chăm chỉ và nỗ lực luyện tập. Tại Đại hội TDTT ngành giáo dục (tháng 3/2022), em tham gia thi đấu môn điền kinh và đạt 2 huy chương vàng, bạc ở nội dung chạy cự ly 400m và 100m.

Cũng theo HLV trực tiếp hướng dẫn, hiện nay, em Quân đã đạt các chỉ số phù hợp và có khả năng tham gia, giành huy chương tại các giải trẻ cấp quốc gia.

Được biết, thông thường lứa VĐV trẻ được đào tạo bài bản, chuyên sâu từ khoảng 3 năm trở lên (tùy theo từng môn) sẽ bắt đầu có khả năng đạt thành tích tại các giải trẻ cấp quốc gia. Do đó, đây là thời điểm thể thao thành tích cao của tỉnh bắt đầu thu hái được kết quả đáng khích lệ. Từ 2017 đến nay, các VĐV của tỉnh đã thi đấu đạt được trên 200 huy chương các loại tại các giải thể thao khu vực, toàn quốc (tăng khoảng 50 huy chương so với giai đoạn 2009 – 2014); 18 VĐV đạt đẳng cấp kiện tướng, cấp I. Trung bình mỗi năm, tỉnh có 2 đến 3 VĐV được triệu tập vào đội tuyển trẻ, đội tuyển quốc gia. Một số VĐV đã khẳng định tài năng trên các đấu trường trong nước và quốc tế như: VĐV Hoàng Văn Hữu đạt huy chương vàng môn Wushu tại Đại hội TDTT toàn quốc năm 2018; VĐV Hà Thanh Thủy đạt huy chương bạc môn điền kinh giải trẻ Đông Nam Á năm 2019…

Để tiếp tục tạo nền tảng cho thể thao thành tích cao, đầu năm 2022, trung tâm đã đưa môn Jujitsu và Taekwondo (hai môn có tiềm năng phát triển và phù hợp với thể chất của người miền núi) vào đào tạo và tiến hành tuyển chọn được 10 VĐV trẻ. Chỉ trong một thời gian đào tạo ngắn, trung tâm đã chủ động tham mưu, thành lập đội tuyển VĐV Jujitsu của tỉnh tham dự giải vô địch các CLB Jujitsu quốc gia (tháng 3/2022) và đạt 3 huy chương đồng. Đây là những kết quả cho thấy hướng đi đúng đắn của trung tâm đối với công tác tuyển chọn VĐV. Tin tưởng rằng, hiệu quả trong công tác tuyển chọn của VĐV sẽ tiếp tục được minh chứng bởi những thành tích cao hơn nữa của lứa VĐV trẻ trong thời gian tới.