Thanh niên người Dao khởi nghiệp cùng mùa xuân

(LSO) – “Một năm khởi đầu bằng mùa xuân; một đời khởi đầu bằng tuổi trẻ”. Sự tương tác giữa đất trời và con người bao giờ cũng khiến tuổi trẻ cháy lên niềm đam mê, khát vọng làm chủ bản thân, làm chủ vận mệnh của mình. Và bằng việc làm của mình, họ chính là những cánh én nhỏ dệt lên mùa xuân đất nước.

Từ những ý tưởng

Giữa núi rừng Công Sơn – Mẫu Sơn – “nóc nhà” của vùng đất biên cương Xứ Lạng – nơi có những sản vật quý hiếm và từ lâu đã được các thế hệ người Dao khai thác phục vụ cuộc sống, trong đó có những cây thuốc làm nên bài thuốc tắm cổ truyền bảo vệ sức khỏe con người. Khi còn nhỏ lẫm chẫm theo chân bố mẹ dẫn đến lớp mầm non tại thôn, rồi trường phổ thông dân tộc bán trú tại xã, Dương Trùng Lỷ (lớp 10A1, Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp (GDNN) – Giáo dục thường xuyên (GDTX) huyện Cao Lộc) thường thấy bố mẹ và bà con họ hàng lên rừng hái lá cây về chặt, phơi để dùng trong gia đình hoặc đóng gói bán cho những người có nhu cầu để phụ nữ sau sinh đẻ, người mới ốm dậy tắm, ngâm chân. Khi lớn lên, theo bố mẹ lên rừng hái cây thuốc, em càng hiểu giá trị của cây thuốc tại vùng núi cao quê mình, song cũng biết rằng nếu phá rừng làm nương rẫy, thu hái cây thuốc quá nhiều, thì cây mọc trên rừng cũng sẽ dần hết. Làm thế nào để có thể trồng và khai thác các cây thuốc một cách bền vững? Suy nghĩ đó đã hình thành trong Lỷ từ rất sớm.

Gian hàng “Thuốc tắm người Dao Công Sơn” của học sinh Trung tâm GDNN – GDTX Cao Lộc tại ngày Hội khởi nghiệp do Sở GD&ĐT tổ chức

Tốt nghiệp cấp trung học cơ sở, năm học 2019 – 2020, Dương Trùng Lỷ cùng các bạn vào học tại Trung tâm GDNN – GDTX huyện. Những bài học đầu tiên về đạo đức, ý chí vươn lên của thanh niên thời đại 4.0 đã được các thầy cô giáo vun đắp dần. Rồi những giờ học về khởi nghiệp, những buổi tham quan các mô hình khởi nghiệp thành công đã khiến Lỷ vượt qua những mặc cảm của thanh niên vùng dân tộc, em hiểu rằng khởi nghiệp không phải là những gì cao xa và cũng không phải là độc quyền của những thanh niên ở những thành phố lớn; mà ý tưởng khởi nghiệp được hình thành chủ yếu bởi sự đam mê làm giàu cho bản thân, gia đình và xã hội. Khởi nghiệp là “sản phẩm” của lòng can đảm và khát khao khẳng định bản thân. Khởi nghiệp từ kỹ năng công nghệ đã khó, khởi nghiệp từ kỹ năng kinh doanh càng không phải là lựa chọn dễ dàng. Học ở thầy, học ở những con người đi trước, em rủ các bạn cùng xã là Dương A Múi, Triệu Múi Khế, Dương Múi Pham (lớp 10 A2) và Triệu Văn Suẩn lớp 11 A2 bàn bạc, thu thập số liệu thực tiễn thu hái, chế biến và mua bán loại dược liệu này trên đất Công Sơn, các em thấy rằng đây là tiềm năng rất lớn của địa phương và của người dân. Về tiêu dùng, các em đã khảo sát tại các điểm du lịch như: Mẫu Sơn, Tam Thanh và được biết có đến 68% số người được khảo sát biết đến thuốc tắm của đồng bào Dao Công Sơn, 32% số người này đã sử dụng loại thuốc này và có đến 47% số người được khảo sát muốn được sử dụng các loại thuốc tắm thảo dược để phục hồi sức khỏe. Đó chính là cơ sở để ý tưởng dự án kinh doanh và phát triển thương hiệu “Lá thuốc tắm người Dao xã Công Sơn, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn” ra đời.

Đến hình thành dự án

Trình bày ý tưởng của nhóm, ghi nhận sự chỉ bảo, tư vấn và gợi ý quan trọng của thầy, cô giáo trực tiếp giảng dạy, nhất là cô Hoàng Thị Phương, giám đốc trung tâm, các em vừa nhận được sự cổ vũ nhiệt tình, vừa được hướng dẫn cách thể hiện ý tưởng như: tổng quan dự án (đối tác chính; hoạt động chính; tài nguyên chính; giải pháp giá trị; quan hệ khách hàng; cấu trúc chi phí; các kênh thông tin và kênh phân phối; phân khúc khách hàng; dòng doanh thu…). Mô tả về sản phẩm dịch vụ (sản phẩm của dự án; mục tiêu, giá trị tầm nhìn của sản phẩm; đối tượng khách hàng; tính khả thi; những thuận lợi và khó khăn trong quá trình sản xuất, kinh doanh…). Đặc biệt, các em chịu khó tham khảo kiến thức của việc lập dự án dạng chế biến kinh doanh, nhất là việc bảo tồn, trồng, chế biến, kinh doanh cây dược liệu; nêu ý tưởng kết hợp trồng để vừa bảo vệ nguồn gen quý của dược liệu – loại chỉ có trên vùng núi cao Công Sơn.

Được hỏi tại sao các em lại có ý tưởng này, trưởng nhóm Dương A Múi cho biết: Công Sơn nằm trong khu du lịch Mẫu Sơn đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phát triển khu du lịch Quốc gia và trong tương lai gần, Mẫu Sơn sẽ trở thành trung tâm nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí của khu vực trung du miền núi phía Bắc và cả nước. Gần đây, tập đoàn SunGroup đã được trao giấy chứng nhận đầu tư xây dựng các hạng mục nghỉ dưỡng, chăm sóc sức khỏe, vui chơi giải trí, du lịch sinh thái… với công suất 1 triệu khách/năm. Và như vậy, khu du lịch này sẽ tạo “cú hích” để kinh tế du lịch dịch vụ Lạng Sơn, trước hết là các xã: Công Sơn, Mẫu Sơn phát triển. Việc nêu ý tưởng khởi nghiệp kinh doanh và phát triển thương hiệu lá thuốc tắm người Dao xã Công Sơn, huyện Cao Lộc là phù hợp và mang tính khả thi rất cao. Tính khả thi cao của ý tưởng này biểu hiện ở chỗ có 3 loại sản phẩm phục vụ cho 3 loại đối tượng khách hàng: thuốc cho phụ nữ sau sinh; thuốc cho người mới ốm dậy; thuốc cho khách du lịch phục hồi mệt mỏi; việc thu hái chế biến bảo quản dễ dàng, giá thành rẻ và khả năng bảo tồn trồng và thu hái mang tính chất hàng hóa cao…

Hưởng ứng tinh thần “Quốc gia khởi nghiệp” của Thủ tưởng chính phủ, trong những năm qua, phong trào thanh niên khởi nghiệp, cộng đồng khởi nghiệp đã có sức lan toả mạnh mẽ. Trong ngành giáo dục và đào tạo, những ý tưởng khởi nghiệp của thanh niên không còn là những suy nghĩ xa vời, viển vông, mà ngày càng đi vào thực tiễn, mang tính khả thi cao vì hệ sinh thái khởi nghiệp đã và đang hình thành tại vùng đất địa đầu Lạng Sơn. Tiếp nối thành công của ngày hội khởi nghiệp năm 2018, ngày hội khởi nghiệp ngành giáo dục và đào tạo Lạng Sơn năm 2019 đã có 510 ý tưởng khởi nghiệp từ cơ sở, có 92 dự án được trưng bày tại hội thi cấp tỉnh do Sở giáo dục và đào tạo tổ chức

Khi Lạng Sơn đã hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp (vấn đề vốn, xây dựng nhóm làm việc, marketing…) thì mỗi ý tưởng của thanh niên, học sinh đều có thể sớm trở thành hiện thực, vì nó mang tính hữu dụng với xã hội và chứa đựng trong đó những khát vọng cống hiến của tuổi trẻ. Mỗi ý tưởng, mỗi dự án như những bông hoa nhỏ trong vườn hoa ngát hương của mùa xuân khởi nghiệp.