Tết ấm áp của người lao động

Liên đoàn Lao động tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức thi gói bánh chưng trong chương trình Tết sum vầy.

Có thể nói, đây là nét đẹp truyền thống riêng có của tổ chức công đoàn, như một lời cảm ơn tới đoàn viên, người lao động (NLÐ) trên cả nước mỗi dịp Tết đến, Xuân về.

Những tín hiệu vui

Theo báo cáo của Tổng LÐLÐ Việt Nam, việc làm, thu nhập của NLÐ năm qua tiếp tục được cải thiện, thu nhập tăng bình quân 10% so cùng kỳ, do điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng và mức lương cơ sở. Tình hình ngừng việc tập thể tiếp tục có xu hướng giảm. Năm 2019, số ngừng việc tập thể giảm gần một nửa số cuộc so cùng kỳ năm trước. Tình hình quan hệ lao động tại các doanh nghiệp (DN) trên cả nước thời điểm trước Tết Nguyên đán tương đối ổn định, hài hòa, phát triển tích cực hơn so những năm gần đây. Tính đến hết 19-1, cả nước xảy ra 18 cuộc ngừng việc tập thể, tăng ba cuộc so dịp Tết 2019. Tuy nhiên, tính chất, quy mô các cuộc ngừng việc tập thể, đình công không phức tạp so các năm trước.

Kết quả có được một phần do DN quan tâm chăm lo tốt hơn cho NLÐ, đồng thời thể hiện vai trò của các cấp công đoàn trong phát huy đại diện NLÐ trong đối thoại, thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể; công đoàn cơ sở chủ động nắm bắt tình hình, trao đổi thông tin, giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc, kiến nghị đề xuất của NLÐ ngay trước và khi ngừng việc tập thể xảy ra. Bên cạnh đó, không thể không nói đến tình cảm của đội ngũ cán bộ công đoàn trong mỗi dịp Tết đến, Xuân về, đã nỗ lực hết mình để chăm lo, động viên, chia sẻ tới đoàn viên, NLÐ.

Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LÐLÐ Việt Nam Trần Thanh Hải cho biết: Tết Canh Tý 2020, với mục tiêu không để đoàn viên, NLÐ nào không có Tết, Tổng LÐLÐ Việt Nam chỉ đạo công đoàn các cấp quan tâm, quan tâm sát sao, theo dõi đặc biệt ba đối tượng: DN dù có những nỗ lực chăm lo cho NLÐ nhưng gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh; DN quá khó khăn trong việc chi trả lương, thưởng Tết; chủ DN sát Tết bỏ trốn. Thông qua việc chủ động nắm bắt tình hình, các cấp công đoàn kịp thời tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương tháo gỡ. Ðối với NLÐ có hoàn cảnh khó khăn, các cấp công đoàn trực tiếp thăm hỏi, tặng quà, động viên NLÐ tiếp tục vững tin vào tổ chức công đoàn. Ðối với những bộ phận NLÐ không về đoàn tụ với gia đình do phải sản xuất dịp Tết, Công đoàn phối hợp chủ DN tổ chức Tết tại DN.

Nối tiếp thành công những năm trước, đây là năm đầu tiên Tết sum vầy không tổ chức cấp Tổng LÐLÐ, mà chú trọng tập trung tổ chức ở cấp cơ sở, nhằm phát huy vai trò nòng cốt của tổ chức công đoàn, cùng sự chung tay phối hợp của các cấp, ngành, người sử dụng lao động chăm lo nhiều hơn nữa đoàn viên, NLÐ, nhất là những trường hợp NLÐ có hoàn cảnh khó khăn; công nhân lao động (CNLÐ) không có điều kiện về quê ăn Tết cổ truyền, tạo thành đợt cao điểm, mang đậm dấu ấn của tổ chức công đoàn.

Vào những ngày cuối cùng của năm, ngành dệt may luôn khiến những cán bộ công đoàn quan tâm, bởi đây là ngành lao động thu hút nhiều CNLÐ. Theo báo cáo, thưởng Tết năm 2020, ngành may cao hơn 10% so năm trước. Số DN gặp khó khăn trong chi trả lương, thưởng Tết chiếm tỷ lệ ít. Ðối với những DN này, Công đoàn Dệt may Việt Nam theo sát và có chính sách hỗ trợ đối với NLÐ.

Dịp Tết Canh Tý, Công đoàn Dệt may và Tập đoàn Dệt may Việt Nam phối hợp tổ chức sáu chương trình Tết sum vầy tại các khu công nghiệp có đông CNLÐ trên khắp cả nước. Chủ tịch Công đoàn Dệt May Việt Nam Lê Nho Thướng cho biết, không chỉ mở rộng về quy mô và địa bàn tổ chức, nội dung các chương trình Tết sum vầy năm nay có nhiều điểm mới và thiết thực hơn, như: Phiên chợ công nhân với các gian hàng ưu đãi giảm giá từ 20-80%, ước tính ưu đãi gần chín tỷ đồng. Mỗi địa điểm tổ chức hàng chục gian hàng đồng giá gồm: quần áo, đồ dùng do chính cán bộ, công nhân, viên chức, lao động ngành dệt may đóng góp, làm sạch và đóng gói cẩn thận như một món quà chia sẻ cùng các đồng nghiệp còn khó khăn trong dịp Tết đến. Ngoài ra, Công đoàn Dệt may Việt Nam cũng hỗ trợ các DN chuyến xe đưa công nhân về quê ăn Tết.

Bên cạnh đó, có thể kể ra những điển hình thực hiện triển khai Tết sum vầy tốt như: LÐLÐ TP Hồ Chí Minh trao tặng hơn 55 nghìn vé tàu, xe, trị giá hơn 30 tỷ đồng, trao 281 nghìn suất quà trị giá gần 172 tỷ đồng tặng đoàn viên, NLÐ có hoàn cảnh khó khăn. LÐLÐ tỉnh Bình Dương tham mưu UBND tỉnh chi từ ngân sách, trao hơn 11 nghìn suất quà (tăng hơn 800 suất so năm 2019), trị giá hơn 5,5 tỷ đồng tặng NLÐ. LÐLÐ thành phố Hà Nội phối hợp các DN tổ chức hơn 2.000 chuyến xe đưa 68 nghìn CNLÐ và con cái về quê đón Tết. Công đoàn Than, khoáng sản thăm hỏi, hỗ trợ NLÐ dịp Tết hơn 57 tỷ đồng…

Chị Nguyễn Thị Hồng Nhung, công nhân chuyền may, Công ty TNHH Yakjin Việt Nam (tỉnh Phú Thọ), vào công ty làm việc đến Tết này vừa tròn 11 năm. Là mẹ đơn thân, nuôi hai con nhỏ đang đi học, gia đình thuộc diện hộ nghèo của huyện Cẩm Khê. Sau khi được xã cấp mảnh đất, với sự hỗ trợ của LÐLÐ tỉnh, trích từ nguồn Quỹ mái ấm công đoàn với số tiền 50 triệu đồng, chị Nhung mạnh dạn vay mượn thêm chút ít từ bạn bè, gia đình.

Ðúng dịp Tết, ngồi trong ngôi nhà còn thơm mùi vôi vữa, chị Nhung xúc động nghẹn ngào: Ðược sự động viên, khích lệ của tổ chức công đoàn, mẹ con tôi năm nay được ăn cái Tết sum vầy, ấm áp thật sự. Từ giờ, tôi chỉ tập trung lao động thật tốt để có thu nhập ổn định lo cho con. Tết sum vầy năm 2020, chị Nhung chỉ là một trong hơn 1.626 đoàn viên, NLÐ được đón Tết trong ngôi nhà mới. Ðây cũng là con số đột phá từ Chương trình Mái ấm công đoàn. Kế hoạch năm 2020, các cấp công đoàn sẽ hỗ trợ hơn 3.000 mái ấm dành tặng đoàn viên, NLÐ có hoàn cảnh khó khăn.

Những ngày giáp Tết Nguyên đán 2020, hàng chục nghìn CNLÐ và cán bộ công đoàn ở cơ sở đã rất xúc động khi nhận được sự quan tâm của các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Ðảng và Nhà nước. Ðã có gần 60 đoàn công tác của lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành Trung ương thăm, chúc Tết và tham dự Tết sum vầy cùng CNLÐ. Các đoàn đã trao gần 4.000 suất quà, trị giá gần ba tỷ đồng trao tận tay NLÐ có hoàn cảnh khó khăn. Sự quan tâm kịp thời, thiết thực của lãnh đạo Ðảng, Nhà nước đối với đoàn viên, NLÐ đã tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ đến các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, lãnh đạo DN đẩy mạnh việc quan tâm chăm lo cho NLÐ.

Phát huy vai trò công đoàn ở cơ sở

Nhằm nâng cao vai trò, trách nhiệm của tổ chức công đoàn trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLÐ, ổn định tình hình quan hệ lao động trong dịp Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, Tổng LÐLÐ Việt Nam chỉ đạo LÐLÐ các tỉnh, thành phố, công đoàn ngành trung ương, công đoàn tổng công ty trực thuộc chỉ đạo các cấp công đoàn trực thuộc phát huy vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLÐ trong việc thực hiện Nghị định số 90 của Chính phủ về điều chỉnh tiền lương tối thiểu vùng.

Ðặc biệt lưu ý, khi thực hiện Nghị định, DN không được xóa bỏ hoặc cắt giảm các chế độ tiền lương khi NLÐ làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm, làm việc trong điều kiện lao động nặng nhọc, độc hại, chế độ bồi dưỡng bằng hiện vật đối với các chức danh nghề nặng nhọc, độc hại và các chế độ khác theo quy định của pháp luật lao động. LÐLÐ các tỉnh, thành phố, công đoàn ngành, tổng công ty trực thuộc Tổng LÐLÐ tăng cường phối hợp các cơ quan chức năng trên địa bàn tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật lao động, công đoàn, bảo hiểm xã hội (BHXH)… của các DN, nhất là việc thanh toán tiền lương, tiền thưởng, không để xảy ra tình trạng nợ đọng tiền lương, tiền thưởng của NLÐ.

Theo số liệu báo cáo chưa đầy đủ của 40 trong số 83 LÐLÐ tỉnh, thành phố, công đoàn ngành ở Trung ương có đông công đoàn cơ sở (CÐCS), đoàn viên, NLÐ, có 21 DN trên địa bàn 13 tỉnh, thành phố nợ lương của 4.638 NLÐ, với số tiền là 95,15 tỷ đồng. Các cấp công đoàn đã tích cực, chủ động đề xuất giải pháp tham gia cùng các cơ quan chức năng giải quyết quyền lợi của NLÐ. Một số DN cam kết trả một phần nợ lương trước Tết và có lộ trình trả hết sau Tết.

Quán triệt tinh thần nêu trên, công đoàn các khu chế xuất – công nghiệp TP Hồ Chí Minh từ giữa tháng 12-2019, đã có công văn gửi LÐLÐ thành phố đề nghị cho phép sử dụng nguồn kinh phí công đoàn hỗ trợ đóng bảo hiểm thất nghiệp cho 148 công nhân của Công ty TNHH AF Group, với số tiền gần 21,5 triệu đồng, để NLÐ được hưởng chế độ bảo hiểm thất nghiệp khi chủ công ty bỏ về nước. LÐLÐ thành phố Hồ Chí Minh cũng đã trích từ nguồn Quỹ công đoàn đóng BHXH cho 25 nữ công nhân của công ty này đang mang thai để họ được hưởng chế độ thai sản. Dịp Tết sum vầy, các cấp công đoàn TP Hồ Chí Minh ưu tiên thăm hỏi, trao quà, tiền tới tận tay các lao động là đoàn viên công đoàn trong các DN ngừng việc, chủ bỏ trốn.

Ðiểm nhấn trong những ngày giáp Tết Canh Tý 2020 đó là, đồng loạt các LÐLÐ tỉnh, thành phố tổ chức Chương trình “Ngày hội công nhân – Phiên chợ nghĩa tình”. Ðây là mô hình mới chăm lo thiết thực lợi ích, vật chất, tinh thần cho đoàn viên, NLÐ. Báo cáo nhanh của tám LÐLÐ tỉnh, thành phố, có khoảng 60 nghìn lượt CNLÐ và con em họ tham gia các hoạt động. Nhiều công nhân tham gia phiên chợ được mua hàng tiêu dùng bảo đảm chất lượng, giảm giá từ 10-80%, ngoài ra còn được tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao, giải trí, được tư vấn pháp luật, chăm sóc sức khỏe. Cũng dịp này, hơn 1.000 suất quà, học bổng đã được trao tặng CNLÐ tiêu biểu, CNLÐ nghèo và con của họ, với số tiền nhiều tỷ đồng.

Năm 2020, Tổng LÐLÐ Việt Nam lấy chủ đề “Nâng cao chất lượng hoạt động công đoàn cơ sở”, tập trung tạo sự chuyển biến mạnh mẽ hoạt động CÐCS chủ yếu trong những lĩnh vực: phát huy vai trò chủ động, tích cực của CÐCS trong tổ chức thương lượng, ký kết và giám sát việc thực hiện thỏa ước lao động tập thể; nâng cao hiệu quả thực hiện quy chế dân chủ, chú trọng đối thoại giải quyết những vấn đề CNLÐ quan tâm. Tổ chức các hoạt động ở cơ sở thật sự xuất phát từ nhu cầu, đáp ứng nguyện vọng đoàn viên, NLÐ theo hướng tăng quyền thụ hưởng, tính thiết thực, sát hợp. Với sự thay đổi mạnh mẽ này, chắc chắn, ngày càng có nhiều hơn nữa đoàn viên, NLÐ được quan tâm, chăm lo.