Tạo nguồn, "chuẩn hóa" giảng viên trẻ

Thứ 7, 20/11/2010 | 10:14:00 [(GMT +7)] A A

Nhà giáo có vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục. Đội ngũ giáo viên trẻ là một bộ phận quan trọng trong các lực lượng sư phạm ở nhà trường quân đội, được đào tạo cơ bản, có bản lĩnh chính trị vững vàng, hầu hết yên tâm phục vụ quân đội lâu dài, có đạo đức, lối sống lành mạnh, nhạy bén và có khả năng tiếp thu nhanh tri thức khoa học, ứng dụng công nghệ hiện đại vào tổ chức quá trình dạy học.

Tuy nhiên, theo đánh giá của cơ quan chức năng: Đội ngũ giảng viên trẻ ở các nhà trường quân đội còn những hạn chế. Trình độ tri thức khoa học, đặc biệt là khoa học xã hội và nhân văn ở nhiều giảng viên chưa đủ chiều rộng và độ sâu cần thiết; vốn kinh nghiệm hoạt động sư phạm còn mỏng; hệ thống kỹ năng hoạt động sư phạm chưa thực sự đáp ứng đòi hỏi thực tiễn nghề nghiệp. Một số giảng viên trẻ chưa say mê phấn đấu vươn lên; việc tự học tập, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chưa thường xuyên, liên tục; trình độ ngoại ngữ, tin học, khả năng nghiên cứu khoa học ở một bộ phận giảng viên trẻ chưa đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. Số lượng giảng viên trẻ còn thiếu, mất cân đối về cơ cấu; khá nhiều khoa ở một số trường bị hẫng hụt các thế hệ giảng viên. Xây dựng, bồi dưỡng giảng viên trẻ trong các nhà trường quân đội vừa góp phần nâng cao chất lượng giáo dục-đào tạo, đồng thời bảo đảm số lượng, hợp lý về cơ cấu đội ngũ giảng viên.

Giảng viên trẻ Trường Sĩ quan Chính trị hướng dẫn học viên xử lý thông tin trên máy vi tính. Ảnh: Minh Trường

Theo Đại tá, Tiến sĩ Vũ Việt, Trưởng phòng Quản lý giáo viên và Khoa học quân sự (Cục Nhà trường, Bộ Tổng tham mưu): Tuyển chọn, phát triển giảng viên trẻ trong các trường quân đội phải tiến hành từ nhiều nguồn, bảo đảm tiêu chí và có khả năng phát triển tốt về mọi mặt. Nguồn tuyển chọn gồm: Học viên đang đào tạo sĩ quan, tuyển chọn từ sinh viên tốt nghiệp các trường đại học ngoài quân đội, từ các sĩ quan trẻ đã công tác một thời gian ở các cơ quan, đơn vị…

Nhiều ý kiến cho rằng, để tạo đội ngũ giảng viên trẻ cho các trường quân đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, cần tổ chức tốt việc bồi dưỡng đội ngũ giảng viên trẻ theo hướng “chuẩn hóa” đáp ứng việc thực hiện mục tiêu, yêu cầu đào tạo của các nhà trường trong tình hình mới. Các nội dung chuẩn hóa gồm: Chuẩn hóa về phẩm chất đạo đức nhà giáo; về năng lực chuyên môn nghiệp vụ, năng lực sư phạm, thể lực… Chú trọng bồi dưỡng giảng viên trẻ thông qua hoạt động thực tiễn sư phạm, qua các hoạt động đào tạo, tập huấn và hoạt động thực tiễn tại đơn vị.

Thiếu tướng Vũ Văn Luận, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Học viện Kỹ thuật quân sự cho biết: Trong đề án phát triển học viện đến năm 2020 đã xác định phát triển Học viện Kỹ thuật quân sự theo hướng trường đại học nghiên cứu, trường trọng điểm quốc gia về khoa học, kỹ thuật, công nghệ quân sự hàng đầu của đất nước. Do vậy, phát triển đội ngũ cán bộ, giảng viên trẻ, kế cận có ý nghĩa rất quan trọng. Hiện nay, học viện có hơn 840 giảng viên đang trực tiếp giảng dạy, trong đó có 59 giáo sư, phó giáo sư, 255 tiến sĩ. Thời gian tới, nhà trường phát triển đội ngũ giảng viên dựa trên hai nguồn chính: Học viên giỏi giữ lại trường, học viên đào tạo ở nước ngoài và một phần qua tuyển dụng.

Để phát triển đội ngũ giảng viên đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, Học viện Kỹ thuật quân sự đã ban hành “Quy trình bồi dưỡng giảng viên trẻ”, trong đó quy định rõ nhiệm vụ, tiêu chí giảng viên trẻ phải đạt được, trách nhiệm của bộ môn, khoa trong việc giúp đỡ giảng viên trẻ… Chủ trương của Đảng ủy, Ban giám đốc học viện là cùng với chế độ ưu tiên hợp lý thu hút, khuyến khích đội ngũ giáo viên, nhà khoa học trẻ tốt nghiệp trong và ngoài nước, phải thực hiện tốt việc luân chuyển, kết hợp giữ cán bộ có kinh nghiệm với trẻ hóa đội ngũ, tạo chuyển biến liên tục, vững chắc, khắc phục tình trạng hẫng hụt giảng viên.

Phó giáo sư, tiến sĩ, nhà giáo ưu tú Đào Hoa Việt, nguyên Phó chủ nhiệm Khoa Kỹ thuật điều khiển của học viện nêu kinh nghiệm: Để phát triển đội ngũ giảng viên trẻ, ngoài công tác tạo nguồn, đào tạo nâng cao trình độ… cần chú trọng bồi dưỡng năng lực hành động. Đó là khả năng vận dụng lý thuyết vào thực tế, khả năng tiếp cận, làm chủ VKTBKT mới. Muốn vậy, giảng viên trẻ cần có thời gian đi thực tế ở cơ sở, đồng thời nhà trường phải được đầu tư máy móc, trang thiết bị, phòng thí nghiệm hiện đại phục vụ giảng dạy và nghiên cứu khoa học.

Cùng với xây dựng hệ thống tiêu chí chất lượng giảng viên trẻ nhà trường quân đội, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của đội ngũ nhà giáo trẻ, phát huy tinh thần tự học, tự rèn… cần xây dựng, ban hành hệ thống chính sách phù hợp để thu hút thế hệ trẻ vào đội ngũ giảng viên các trường quân đội. Các trường, khoa, tổ bộ môn cần mạnh dạn giao nhiệm vụ cho giảng viên trẻ với yêu cầu cao, đòi hỏi phát huy tính tích cực hoạt động, nâng cao chất lượng nghề nghiệp và phát triển nhân cách. Và điều không thể thiếu là lãnh đạo, chỉ huy các nhà trường, cán bộ khoa, đội ngũ giảng viên đi trước, phải thật sự gương mẫu, tâm huyết với nghề… để giảng viên trẻ noi theo.