Tăng cường quản lý di tích quốc gia đặc biệt

LSO-Ngày 22/12/2016, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 2499 xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt năm 2016. Theo đó, Bắc Sơn có 12 điểm di tích quốc gia đặc biệt thuộc Khu di tích Khởi nghĩa Bắc Sơn. Số di tích này nằm trên địa bàn của 6 xã: Hưng Vũ, Vũ Lăng, Tân Hương, Tân Lập, Vũ Lễ và Long Đống. Trong thời gian qua, các điểm di tích mới được khoanh vùng trên giấy tờ; hiện trạng các điểm di tích chưa được quản lý, khoanh vùng một cách hữu hiệu.

Đoàn khảo sát du lịch của tỉnh tham quan điểm di tích tại xã Vũ Lăng, huyện Bắc Sơn

Hiện tại, trên địa bàn huyện Bắc Sơn có 55 điểm di tích. Trong đó, có 12 điểm di tích được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt và 14 điểm đi tích xếp hạng cấp tỉnh. Trong số các di tích cách mạng, có nhiều di tích tiêu biểu như: đèo Tam Canh, đồn Mỏ Nhài, đình Nông Lục, di tích Khuổi Nọi… Đây là những di tích tiêu biểu ghi dấu những sự kiện lịch sử quan trọng liên quan đến cuộc khởi nghĩa, những chiến công vang dội của Đội Du kích Bắc Sơn và Đội Cứu quốc quân Bắc Sơn. Các di tích trên được Bảo tàng Khởi nghĩa Bắc Sơn kiểm kê, quản lý và bảo vệ. Hiện nay, tại Bảo tàng Khởi nghĩa Bắc Sơn lưu giữ nhiều hiện vật quý liên quan đến cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn như: vũ khí của nhân dân Bắc Sơn; đồ dùng nhân dân đã sử dụng trong những năm tháng nuôi giấu, ủng hộ cán bộ hoạt động cách mạng; đồ dùng sinh hoạt, vũ khí chiến đấu của du kích Bắc Sơn và các cán bộ Trung ương Đảng từng về hoạt động ở Bắc Sơn.

Thực hiện Kế hoạch số 65/UBND – VX, ngày 10/5/2016 của UBND tỉnh về việc triển khai lập hồ sơ xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt Khu di tích khởi nghĩa Bắc Sơn, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VHTTLD) phối hợp với UBND huyện Bắc Sơn triển khai các bước lập hồ sơ trình Bộ VHTTDL xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt bao gồm các bước: lập lý lịch di tích; lập bản đồ vị trí chỉ dẫn đường đến khu di tích; bản vẽ kỹ thuật khu di tích; tập ảnh màu khảo tả khu di tích; bản thống kê danh mục tài liệu, hiện vật khu di tích; bản dịch văn bia; biên bản và bản đồ khoanh vùng bảo vệ.

Trải qua nhiều bước lập hồ sơ trình cấp có thẩm quyền công nhận Khu di tích khởi nghĩa Bắc Sơn là di tích Quốc gia đặc biệt, cuối tháng 12/2016, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định công nhận Khu di tích Quốc gia đặc biệt. Ngày 23/2, huyện Bắc Sơn, tổ chức đón bằng xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt – Di tích lịch sử khởi nghĩa Bắc Sơn.

Các điểm di tích quốc gia bao gồm: Bó Tát, đèo Tam Canh, khu đồi Nà Kheo, đình Nông Lục, đồn Mỏ Nhài, Thâm Thoong – Dập Dị, núi Sa Khao, Trường Vũ Lăng, Khuổi Nọi, Lân Pán, Lân Táy- Mỏ Pia và hang Mỏ Rẹ nằm rải rác tại 6 xã. Toàn bộ các điểm di tích trên hiện được vẽ bản đồ khoanh vùng khu vực I và khu vực II theo quy định của Luật Di sản. Do tính chất của các điểm di tích không tập trung nên công tác bảo vệ, chỉ dẫn đang gặp nhiều khó khăn. Từ khi công bố quyết định đến nay, số di tích trên vẫn trong tình trạng nguyên trạng, theo phân cấp quản lý, khu di tích quốc gia đặc biệt thuộc thẩm quyền của địa phương (UBND huyện) trực tiếp quản lý. Hiện nay, huyện Bắc Sơn đang chỉ đạo các cơ quan chức năng làm tốt công tác tuyên truyền cho nhân dân hiểu rõ ý nghĩa của di tích Quốc gia đặc biệt, từ đó nâng cao trách nhiệm trong công tác quản lý khai thác và bảo vệ. Bước tiếp theo, huyện huy động các nguồn lực đầu tư kinh phí xây dựng các biển chỉ dẫn, văn bia, xây dựng đường đến tham quan các điểm di tích; thiết lập hàng rào khoanh vùng di tích…

Theo ông Sầm Cảnh Dũng, Trưởng ban Ban Quản lý Di tích Văn hoá tỉnh cho biết: Trên cơ sở 12 điểm di tích, huyện Bắc Sơn cần nghiên cứu trình tỉnh thành lập Ban Quản lý Di tích Quốc gia đặc biệt, ban này có chức năng quản lý, xây dựng bản thuyết minh các đoàn đến thăm; tổ chức tốt công tác tuyên truyền, phối hợp liên kết với mô hình du lịch cộng đồng; từng bước khai thác các giá trị văn hoá khu di tích quốc gia đặc biệt vào phục vụ phát triển kinh tế- xã hội.

MINH TRANG