Tăng cường quan hệ hợp tác nhiều mặt Việt Nam - Hung-ga-ri

Nhận lời mời của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Tổng thống Cộng hòa Hung-ga-ri (Hungary) A-đe I-a-nô-sơ (Áder János), phu nhân và Đoàn đại biểu cấp cao Cộng hòa Hung-ga-ri tiến hành chuyến thăm cấp Nhà nước Việt Nam từ 27 - 28/11/2014.

Tổng thống CH Hung-ga-ri A-đe I-a-nô-sơđónChủ tịch nước Trương Tấn Sang trong chuyến thăm cấp Nhà nước CH Hung-ga-ri (tháng 9/2013)

Nằm ở Trung Âu, Hung-ga-ri có diện tích 93.030 km ²có đường biên giới chung với các nước U-crai-na, Ru-ma-ni, Xéc-bi-a, Xlô-vê-ni-a, Crô-a-ti-a, Áo và Xlô-va-ki-a. Dân số 9.919.128 người (2013); GDP: 196,6 tỷ USD, trong đó nông nghiệp chiếm 3,4%, công nghiệp: 28%, dịch vụ: 68,7% (2013); thu nhập bình quân đầu người 19.800 USD (2013).

Ngay từ năm 1968, Hung-ga-ri đã tìm cách tự do hóa nền kinh tế một cách giới hạn và từ năm 1990 đã chuyển hẳn sang nền kinh tế thị trường. Từ năm 1997, nền kinh tế đi vào quỹ đạo phát triển ổn định, GDP tăng trưởng 4 – 5%/năm. Từ cuối năm 2008, Hung-ga-ri bị ảnh hưởng mạnh của khủng hoảng tài chính thế giới, thâm hụt ngân sách cao (9,5% GDP), mỗi năm phải trả lãi nợ nước ngoài tới 4% GDP, gánh nặng an sinh xã hội cao nhất khu vực Trung Âu (60% GDP), buộc phải áp dụng các biện pháp khắc khổ. Từ năm 2010, kinh tế Hung-ga-ri đã phục hồi, GDP tăng trưởng 0,8%. Năm 2013 tăng trưởng GDP: 0,2%; tỷ lệ thất nghiệp 10,5%; thâm hụt ngân sách: – 2,9%; nợ công: 79,8%; lạm phát: 1,9%.

Các ngành công nghiệp chủ chốt của Hungary gồm: chế tạo máy, thiết bị đo lường chính xác, ô tô, nhôm, lọc hóa dầu, hóa chất, dược phẩm, thiết bị y tế. Các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu gồm: lúa mì, ngô, hạt hướng dương, củ cải đường, thịt gia cầm, sữa…

Về đối ngoại, hiện nay Hung-ga-ri tiếp tục ưu tiên hội nhập sâu vào EU; củng cố quan hệ với các nước láng giềng và khu vực; ưu tiên ngoại giao năng lượng; bảo vệ lợi ích của cộng đồng gốc Hung-ga-ri ở các nước láng giềng; khôi phục và thúc đẩy quan hệ với các đối tác truyền thống (ở Đông Nam Á, Việt Nam là ưu tiên). Hung-ga-ri là Chủ tịch luân phiên của EU từ 01/01/2011 đến 31/06/2011.

Hung-ga-ri là thành viên của các tổ chức khu vực và quốc tế như: EBRD (Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Châu Âu), EIB (Ngân hàng Đầu tư Châu Âu), EU, FAO (Tổ chức Nông lương thế giới), IAEA (Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế), ICAO (Tổ chức Hàng không quốc tế), IMF, Interpol, IPU (Liên minh Bưu chính quốc tế), ISO (Tổ chức Tiêu chuẩn quốc tế), ITU (Liên minh Viễn thông quốc tế), NATO, OECD (Tổ chức Hợp tác và Phát triển Châu Âu), OIF (Tổ chức quốc tế Pháp ngữ – quan sát viên), OSCE (Tổ chức An ninh và Hợp tác Châu Âu), Hiệp ước Schengen, SECI (Sáng kiến Hợp tác Đông Nam Âu), UN (Liên hợp quốc), UNESCO, UNHCR (Cơ quan về Tị nạn của Liên hợp quốc), WHO (Tổ chức Y tế thế giới), WTO (Tổ chức Thương mại thế giới)…

Hiện nay, Việt Nam là một trong những ưu tiên ở Đông Nam Á của Hung-ga-ritrong chính sách khôi phục và thúc đẩy quan hệ với các đối tác truyền thống. Hung-ga-ricũng coi trọng việc phát triển quan hệ với các nước châu Á, nhất là với các nền kinh tế mới nổi; coi việc mở rộng hợp tác với Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện chiến lược mở về hướng Đông của mình.

Việt Nam và Hung-ga-ri thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 03/02/1950. Hung-ga-ri đã dành cho Việt Nam sự ủng hộ và giúp đỡ quý báu trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước. Trong phong trào “Việt Nam, chúng tôi bên cạnh các bạn”, Hung-ga-ri tổ chức nhiều đợt hiến máu và quyên góp vật chất giúp đỡ ta. Hung-ga-ri tham gia Uỷ ban quốc tế giám sát và kiểm soát thực hiện Hiệp định Pa-ri về Việt Nam, đào tạo cho ta gần 3.500 cán bộ khoa học kỹ thuật và xoá cho Việt Nam các khoản nợ từ năm 1973 về trước. Sau khi Hung-ga-ri thay đổi chế độ chính trị, trong những năm đầu thập kỷ 1990, quan hệ hai nước bị giảm sút. Từ năm 1992, mối quan hệ hữu nghị và hợp tác truyền thống dần được phục hồi.

Mối quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt Việt Nam – Hung-ga-ricó bề dày lịch sử gần 65 năm. Quan hệ chính trị thời gian qua phát triển tốt đẹp thông qua trao đổi nhiều đoàn cấp cao. Gần đây nhất là chuyến thăm cấp nhà nước của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tới Hung-ga-ri.

Hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước có những tiến triển tích cực, kim ngạch thương mại hai chiều năm 2013 đạt 148 triệu USD. Tính đến tháng 8/2014, kim ngạch song phương đạt 113,5 triệu USD. Các mặt hàng Việt Nam xuất khẩu chủ yếu là: thiết bị điện, điện tử, đồ gỗ, thiết bị phụ tùng máy bơm, máy nén, quạt gió, thủy sản…; nhập khẩu: tân dược, máy móc, phụ tùng, hóa chất, thức ăn gia súc.

Về hợp tác phát triển, từ năm 2003, Hung-ga-ri đưa Việt Nam vào danh sách ưu tiên nhận viện trợ phát triển. Năm 2004, chương trình ODA đã bắt đầu được triển khai với dự án nuôi cá nước ngọt và một số đoàn của Việt Nam sang Hung-ga-ri trao đổi kinh nghiệm. Năm 2005, Hung-ga-ri viện trợ không hoàn lại cho Việt Nam 600.000 USD, năm 2006 là 110.000 USD (Dự án Phát triển nghề may xuất khẩu các sản phẩm da cá sấu). Năm 2007, cam kết ODA của Hung-ga-ri tương đương mức năm 2006 (500 ngàn EUR). Năm 2008, Hung-ga-ri tiếp tục viện trợ cho Việt Nam 500.000 EUR và cho vay 35 triệu EUR vốn ODA để thực hiện 2 dự án cấp nước sạch tại Quảng Bình và Hà Tĩnh và dự án quản lý dân số điện tử của Bộ Công an. Năm 2009, Hung-ga-ri cam kết thêm 60 triệu EUR để xây dựng Bệnh viện Ung bướu thành phố Cần Thơ có quy mô 500 giường. Tuy nhiên, do vướng mắc từ phía Hung-ga-ri nên Dự án ung bướu Cần Thơ và Dự án cấp nước sạch cho Hà Tĩnh vẫn chưa được triển khai.

Hiện nay, Hung-ga-ricó 12 dự án FDI còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký là 47,3 triệu USD; trong đó nổi bật là Dự án Công ty TNHH Crest Asia Việt Nam thực hiện từ năm 2008 với tổng vốn đầu tư 40 triệu USD, sản xuất đa thành phẩm, da thô mộc và các sản phẩm từ da. Dự án Công ty TNHH phát triển White Stone thực hiện từ năm 2009, tổng vốn đầu tư 2 triệu USD thuộc lĩnh vực bất động sản. Dự án Công ty TNHH Amdocs Việt Nam thực hiện từ năm 2009 với tổng vốn đầu tư 2 triệu USD thuộc lĩnh vực thông tin truyền thông…

Là cầu nối hữu nghị trong quan hệ hai nước, cộng đồng người Việt Nam tại Hung-ga-rihiện có khoảng trên 4.000 người, sống tập trung chủ yếu tại Thủ đô Bu-đa-pét (Budapest), kinh doanh hàng may mặc tại các chợ, trung tâm thương mại châu Á. Hung-ga-riđánh giá cao và tạo điều kiện cho cộng đồng người Việt hòa nhập với cuộc sống sở tại.

Chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Hung-ga-ri A-đe I-a-nô-sơnhằm tăng cường quan hệ hợp tác nhiều mặt Việt Nam- Hung-ga-ri, đặc biệt trong các lĩnh vực: kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục, đào tạo; thúc đẩy việc triển khai hiệu quả các dự án hợp tác giữa hai nước; khuyến khích doanh nghiệp hai nước tiếp cận, tìm hiểu tiềm năng, nhu cầu của nhau và trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.

Theo Dangcongsan.vn