Suốt đời làm theo những lời Bác dặn

Ngẫm lại, cuộc đời hoạt động cách mạng của tôi cũng có nhiều cơ may, may mắn nhất là tôi đã nhiều lần được gặp Bác Hồ. Trong những lần vinh dự được gặp và sống bên Bác, tôi càng cảm nhận nhân cách lớn của Người thông qua những việc làm rất bình thường của một lãnh tụ phi thường – Người đã tìm ra con đường cứu nước và đưa cách mạng Việt Nam đến thắng lợi hôm nay.

Tháng 4-1948, từ Đồng Tháp Mười, tôi bảo vệ đồng chí Tư lệnh Trần Văn Trà, đi ra chiến khu Việt Bắc đến tháng 10-1948, Đoàn chúng tôi đến nơi gặp Bác Hồ kính yêu, cảm giác như những đứa con về gặp cha già. Cả tiểu đội võ trang chúng tôi quây quần quanh Bác. Bác hỏi thăm từng đồng chí về quê quán, gia đình, đơn vị, từng chiến công, từng gian khổ. Rồi Bác bảo mọi người chụp ảnh kỷ niệm. Bác đứng giữa, Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Tư lệnh Trần Văn Trà đứng hai bên cùng với tất cả cán bộ chiến sĩ trong tiểu đội. Tấm ảnh đã hơn 50 năm vẫn còn ghi rõ hình ảnh của Bác trên núi rừng Việt Bắc, tôi vẫn còn giữ như báu vật cho đến bây giờ.

Tháng 2-1949, đoàn từ Tân Trào về miền nam, Bác Hồ đến thăm và ân cần nhắc nhở chúng tôi giữ gìn sức khỏe. Bác dặn: 'Nhớ báo cáo với đồng bào, chiến sĩ rằng đoàn đã gặp Bác và Bác vẫn mạnh khỏe. Bác chuyển lời thăm hỏi đến toàn thể đồng bào chiến sĩ miền nam'.

Bác cũng trao tặng đồng chí Trần Văn Trà một thanh bảo kiếm. Đồng chí giao cho tôi mang về Nam. Sau này, trong tất cả các buổi họp với các cán bộ chính trị, dân chính, quân sự, hay trong những cuộc mít-tinh có đông đảo đồng bào dự, anh Trà đều đem thanh kiếm ra và kể lại chuyện Bác Hồ trao kiếm cho đồng bào miền nam đánh giặc, để động viên tinh thần mọi người.

Tháng 6-1952, từ căn cứ Dương Minh Châu – Tây Ninh, đoàn chúng tôi được giao nhiệm vụ bảo vệ và phục vụ đồng chí Lê Duẩn lên đường ra Việt Bắc, tới an toàn khu (ATK) Văn phòng Trung ương Đảng là ngày 20-11-1952, được Bác Hồ đến thăm. Bác ôm hôn anh Ba Duẩn mừng rỡ, Bác hỏi thăm cả đoàn đi đường có vất vả không và ân cần dặn dò mọi người giữ gìn sức khỏe, vì núi rừng Việt Bắc lạnh lẽo bất thường, so với thời tiết Nam Bộ. Sau đó, Bác nói chuyện với từng người trong đoàn. Bác vẫn nhớ tôi trong lần gặp trước đây.

Cuối năm 1952 đến đầu năm 1954, anh Ba Duẩn làm việc tại Văn phòng Trung ương Đảng ở chiến khu Việt Bắc. Ngày 15-12-1953, anh Ba sang nhà Bác ở Tân Trào làm việc, tối ngủ lại. Giường ngủ là sạp lát bằng cây bương, chỉ có chiếu lót lưng, không có nệm, mùa này lạnh nên đốt lửa sưởi ấm. Khoảng 1 giờ khuya, nghe tiếng máy bay của địch, tôi giật mình thức dậy, đã thấy Bác và anh bảo vệ câu bốn góc cái chăn Nam Định căng ra che theo hướng máy bay. Tôi bối rối: 'Sao Bác không gọi cháu'. Bác nói: 'Để cháu ngủ mai còn làm việc'. Tôi cảm động quá, không ngủ được, nằm thao thức đến sáng.

Ngày 5-1-1954, Bác Hồ bảo anh Ba sang nhà Bác ở Tân Trào làm việc với Bác và Bộ Chính trị, từ sáng đến 22 giờ. Bác mời ngủ lại, cùng với các đồng chí Bộ Chính trị. Sáng sớm, Bác Hồ thức dậy trước, sau đó, mọi người đều thức dậy cùng Bác tập thể dục. Bác nói: 'Ở Việt Bắc không tập thể dục thì không giữ được sức khỏe lâu dài'. Sau đó, Bác cùng mọi người ăn điểm tâm.

Khi chia tay, Bác Hồ ôm hôn anh Ba, các đồng chí Bộ Chính trị cùng bắt tay và ôm anh Ba chúc sức khỏe. Tôi ngạc nhiên về các cử chỉ thân mật khác thường ngày. Tôi đến thưa Bác, Bác bắt tay và dặn tôi: 'Cháu nhớ giữ gìn sức khỏe để đi đến nơi về đến chốn'. Trên đường về Văn phòng Trung ương Đảng, khi ngồi nghỉ chân trên đỉnh Đèo De, anh Ba nói: 'Chúng ta sẽ về miền nam vì tình hình trong đó có nhiều khó khăn nhưng cũng có nhiều thuận lợi. Chú nhớ chuẩn bị các thứ, hành lý cho đầy đủ…' tất cả đoàn có 15 người. Lần này được đi xe ô-tô com-măng-ca, đến cuối tỉnh Hà Tĩnh thì không đi xe được nữa.

Năm 1966, khi làm việc ở nhà khách Trung ương ở Hồ Tây, Hà Nội, tôi có kỷ niệm đáng nhớ, nhân sinh nhật lần thứ 76 của Bác Hồ. Bác Hồ đến nghỉ tại nhà khách Hồ Tây, tôi được Bác gọi lên bảo: Chuẩn bị bữa cơm để mời các cháu và ban chủ nhiệm nhà khách, gồm thư ký, bác sĩ, bảo vệ, lái xe… Bác còn dặn thêm: 'Nhớ làm cơm ngon nhưng đừng lãng phí'. Đúng 11 giờ 30 phút, Bác dùng cơm với anh em, Bác xem qua các món ăn, khen được và dặn mọi người ăn hết, đừng để lãng phí. Hôm đó, tôi đại diện anh em chúc mừng sinh nhật lần thứ 76 của Bác. Bác rất vui.

Vào một buổi chiều năm 1969, chúng tôi đang ở Hội nghị Pa-ri, được tin Bác Hồ đi xa… cả đoàn đều bàng hoàng! Mọi người đều khóc và cả bạn Pháp cũng khóc. Đồng chí Lê Đức Thọ đang dự Hội nghị Pa-ri đã về nước dự tang Bác Hồ. Tôi cũng được anh Thọ cho về dự tang Bác Hồ tại Hội trường Ba Đình.

Đến nay, Bác Hồ đi xa hơn 40 năm rồi, tôi vẫn thường nằm mơ thấy mình được gặp Bác. Bao giờ trong lòng tôi cũng tâm niệm: Suốt đời làm theo những điều Bác dặn, đi đến cùng con đường cách mạng của Bác kính yêu.