Sinh viên Bách khoa giỏi nghiên cứu khoa học

Hội nghị Sinh viên nghiên cứu khoa học lần thứ 41 đã khép lại thành công với sự tham gia của 438 công trình nghiên cứu từ 1.342 sinh viên Đại học Bách khoa Hà Nội. Trong số đó, “Phát hiện và phân vùng u buồng trứng từ ảnh siêu âm” được đánh giá là đề tài nổi bật với tiềm năng ứng dụng cao trong đời sống, giành giải Nhì-hạng mục Công nghệ dữ liệu và Hệ thống thông minh.

Ung thư buồng trứng là bệnh phụ khoa ác tính phổ biến và là nguyên nhân thứ 5 gây tử vong liên quan đến ung thư ở phụ nữ. Việc phát hiện sớm các khối u có thể ngăn chặn đáng kể từ 1/3 đến 2/5 trường hợp ung thư. Hiện nay, việc phát hiện u buồng trứng chủ yếu dựa vào đọc ảnh siêu âm thủ công, gây tốn thời gian và dễ sai sót, đặc biệt đối với các bác sĩ trẻ thiếu kinh nghiệm. Nhận thấy những thách thức này, nhóm nghiên cứu gồm 3 sinh viên ngành Kỹ thuật điện tử viễn thông: Ngô Vân Anh, Tạ Nam Anh, Nguyễn Nam Khánh, dưới sự hướng dẫn của Phó giáo sư (PGS), Tiến sĩ (TS) Lê Thị Lan và PGS, TS Trần Thị Thanh Hải, giảng viên Trường Điện-Điện tử, Đại học Bách khoa Hà Nội đã quyết tâm xây dựng một hệ thống tự động phân tích hình ảnh siêu âm nhằm hỗ trợ các bác sĩ trong quá trình khoanh vùng và chẩn đoán khối u.

“Do chất lượng của ảnh siêu âm thấp, có nhiều nhiễu và sự đa dạng của các khối u buồng trứng nên công đoạn đọc ảnh để chẩn đoán thường tốn thời gian và dễ gây sai sót. Nhiều khối u buồng trứng không có đặc điểm nổi bật, nhiều trường hợp khối u không phân biệt được với nền ảnh, hình dáng, kích thước khối u không đồng nhất”, Trưởng nhóm Ngô Vân Anh giải thích về những thách thức và tính cấp thiết của đề tài.

Nhóm sinh viên Trường Điện-Điện tử mong muốn xây dựng một hệ thống tự động phân tích hình ảnh siêu âm nhằm hỗ trợ các bác sĩ trong quá trình khoanh vùng và chẩn đoán u. Ngô Vân Anh cho biết, đề tài được nhóm nghiên cứu tiếp tục cải tiến dựa trên những kết quả thầy cô và các sinh viên khóa trên trong phòng nghiên cứu đã thực hiện trước đây.

Thời điểm khó khăn nhất của nhóm là khi mông lung, không biết nên cải tiến theo hướng nào. Sinh viên Nguyễn Nam Khánh bày tỏ: “Các thầy cô là trụ cột tinh thần để chúng tôi tiếp tục cố gắng. Với lời khuyên của các thầy cô-mỗi lần thất bại là một bài học, chúng tôi “thua keo này, bày keo khác” tiếp tục thay đổi hướng tiếp cận để đạt kết quả tốt nhất có thể”.

Trải qua hơn một năm miệt mài nghiên cứu, nhóm đã đạt được tỷ lệ chính xác 92% trong bài toán phân vùng nhị phân, 75% chính xác trong bài toán phát hiện các loại u và duy trì hiệu suất ổn định trên bộ dữ liệu tại Việt Nam. Nhóm đặt mục tiêu tiếp tục cải tiến, mở rộng nghiên cứu để cung cấp những công cụ hỗ trợ hữu ích cho các bác sĩ và đạt thành tích cao hơn trong tương lai. Giải Nhì Hội nghị Sinh viên nghiên cứu khoa học là sự ghi nhận và là phần thưởng xứng đáng cho nỗ lực của nhóm. “Nhóm nghiên cứu đã đề xuất được những mô hình học máy hiệu quả cho bài toán phát hiện và khoanh vùng, có khả năng áp dụng trên đa dạng dữ liệu ảnh siêu âm buồng trứng của bệnh nhân trong nước và trên thế giới,” PGS, TS Trần Thị Thanh Hải nhận xét. Còn PGS, TS Lê Thị Lan cho rằng: “Các kết quả này có ý nghĩa nhất định trong hỗ trợ các bác sĩ xác định nhanh, tránh những bỏ sót không đáng có khi phải đọc ảnh trong thời gian dài và khi quá tải bệnh nhân”.