Chuyển biến trong công tác tầm soát bệnh tật bẩm sinh ở Tràng Định

- “Từ đầu năm 2024 đến nay, Tràng Định là một trong những đơn vị tuyến huyện làm tốt công tác tầm soát bệnh tật bẩm sinh cho trẻ. Cụ thể, tỉ lệ trẻ được thực hiện sàng lọc sơ sinh (SLSS) tăng gấp 3 lần so với cả năm 2023” - Bà Vũ Vân Anh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) tỉnh nhận định.

Bác sĩ Lăng Văn Viên, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế (TTYT) Tràng Định cho biết: Năm 2023, trên địa bàn huyện có 75 trẻ được thực hiện SLSS, trong đó đã phát hiện 11/75 trường hợp nguy cơ cao mắc bệnh bẩm sinh và đưa vào theo dõi, điều trị. Tuy nhiên, tỉ lệ trẻ được SLSS so với số trẻ được sinh ra trên địa bàn trong năm 2023 chỉ chiếm hơn 11%. Để nâng cao tỉ lệ trẻ được SLSS, từ đầu năm 2024 đến nay, TTYT huyện đã tăng cường tuyên truyền về SLSS đến các thôn, xã để sản phụ và người nhà hiểu, nắm rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của SLSS trong việc đảm bảo sức khỏe của trẻ.

Theo đó, TTYT huyện đã chỉ đạo các trạm y tế xã, thị trấn tăng cường các hình thức truyền thông tại cộng đồng về các chương trình y tế với nhiều hình thức như qua hệ thống loa truyền thanh của huyện, tuyên truyền trực tiếp tại cộng đồng với nội dung và phương pháp tuyên truyền phong phú, hấp dẫn để người dân dễ hiểu, dễ tiếp thu. Trong đó, tập trung tổ chức truyền thông, vận động chuyển đổi hành vi và tư vấn chuyên môn tại cộng đồng về khám sức khỏe trước khi kết hôn; tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh tật trước sinh và sơ sinh. Từ đầu năm 2024 đến nay, TTYT huyện đã tuyên truyền lồng ghép được 10 cuộc với 450 lượt người tham gia; tuyên truyền tại các trạm y tế xã, thị trấn và các trường học trên địa bàn được 15 cuộc cho hơn 1.400 lượt người.

Để tuyên truyền hiệu quả, mạng lưới cán bộ chuyên trách dân số, cộng tác viên dân số trên địa bàn huyện thường xuyên được củng cố. Hiện nay, toàn huyện có 22/22 xã, thị trấn có cán bộ chuyên trách dân số, 68 cộng tác viên dân số/168 thôn, khối phố. Đội ngũ này đã tích cực phối hợp, tuyên truyền về sức khỏe sinh sản, chính sách DS-KHHGĐ, SLSS. Từ đầu năm 2024 đến nay, các trạm y tế trên địa bàn đã phối hợp tổ chức tuyên truyền lồng ghép được hơn 400 buổi (tăng 70 buổi so với cùng kỳ 2023) đến hơn 15.000 lượt người tham dự; tổ chức nói chuyện chuyên đề tại thôn, bản, khối phố được hơn 500 buổi (tăng 60 cuộc so với cùng kỳ năm 2023) với 4.800 lượt người nghe; thăm hộ gia đình được khoảng 1.600 lần, hơn 4.800 hộ; truyền thông tại các buổi tiêm chủng được 1.600 buổi đến hơn 8.000 lượt người nghe. Từ đó, người dân được nâng cao nhận thức, chủ động lựa chọn, đăng ký thực hiện SLSS.

Y sĩ Đoàn Thu Hoài, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Hùng Việt cho biết: Hằng tháng, trong các buổi tiêm chủng, khám thai, chúng tôi luôn lồng ghép tuyên truyền cho các sản phụ hiểu được tầm quan trọng của SLSS cũng như hướng dẫn họ đăng ký lựa chọn các gói sàng lọc phù hợp để tầm soát bệnh tật cho trẻ. Từ đầu năm 2024 đến nay, xã đã tuyên truyền được 9 cuộc cho 360 lượt người, tư vấn trực tiếp và thăm hộ gia đình, tuyên truyền đến hơn 200 lượt người, qua đó đã có 7/14 trẻ sinh ra được SLSS và phát hiện 2 trẻ nghi ngờ thiếu men G6PD.

 Chị Nông Thị Hạnh, thị trấn Thất Khê cho biết: Tháng 5/2024, tôi sinh con tại TTYT huyện. Sau sinh, tôi được bác sĩ tư vấn, thực hiện SLSS cho con và tôi cùng gia đình đã hiểu, đăng ký thực hiện SLSS 8 bệnh cho con với chi phí 600.000 đồng. Cho con SLSS giúp gia đình tôi yên tâm hơn về sức khoẻ của con.

Theo số liệu tổng hợp từ TTYT huyện, từ đầu năm 2024 đến nay, toàn huyện có 244 trẻ được xét nghiệm SLSS, chiếm 58% tổng số trẻ được sinh ra, tăng 47% so với cả năm 2023. Thông qua sàng lọc, cơ quan y tế đã phát hiện, nghi ngờ 22 trường hợp có nguy cơ cao liên quan đến thiếu men G6PD (là bệnh thiếu men glucose-6 phosphate dehydrogenase khiến tế bào hồng cầu hoạt động không bình thường), thiếu Hemoglobin (bệnh lý di truyền dẫn đến tình trạng tán huyết, thiếu máu)… Những trường hợp phát hiện có nguy cơ cao đã và được tư vấn, theo dõi, điều trị tại các cơ sở y tế trên địa bàn.

Thời gian tới, TTYT huyện tiếp tục thực hiện tốt công tác tuyên truyền để duy trì và phát triển số lượng người tham gia SLSS, góp phần nâng cao chất lượng dân số.