Phương Tây "ra đòn mới" đối với Xy-ri

Tại Hội nghị về Xy-ri diễn ra tại Pa-ri (Pháp) mới đây, phương Tây tiếp tục gây sức ép một chiều đối với chính quyền Đa-mát và “dung túng” lực lượng đối lập.

Trong bối cảnh một lệnh ngừng bắn đang được thực thi và việc triển khai các quan sát viên quốc tế có thể mang lại hy vọng làm giảm căng thẳng ở Xy-ri, các nước phương Tây tiếp tục có những động thái chứng tỏ họ muốn Tổng thống Xy-ri Át-xát phải từ bỏ quyền lực. Một quan chức phương Tây tiết lộ, việc triển khai quan sát viên là ưu tiên hàng đầu nhưng không phải là ưu tiên duy nhất bởi “chưa thấy tương lai nào cho Xy-ri nếu ông Át-xát tiếp tục tại vị”. Phương Tây và đồng minh A-rập liên tục cáo buộc Tổng thống Át-xát vi phạm các điều khoản trong kế hoạch hòa bình của Đặc phái viên C.An-nan và nghi ngờ về một thỏa thuận ngừng bắn “mong manh” ở nước này. Trước khi HĐBA thông qua Nghị quyết 2043, Đại sứ Mỹ tại LHQ X.Rai-xơ đã cảnh báo, Oa-sinh-tơn có thể không cho phép gia hạn phái bộ tại Xy-ri sau 90 ngày đầu tiên, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế gia tăng sức ép đối với chính phủ của ông Át-xát. Đại sứ Pháp tại LHQ G.A-rô cũng cho là “mạo hiểm” khi triển khai phái bộ này tại Xy-ri, đồng thời kêu gọi HĐBA tính tới các lệnh trừng phạt nếu chính quyền Đa-mát vi phạm thỏa thuận ngừng bắn.

Sau khi tiến hành Hội nghị “Những người bạn của Xy-ri” tại Thổ Nhĩ Kỳ hồi đầu tháng 4 vừa qua, với những cam kết không hề úp mở rằng “những người bạn” sẽ tận tâm ủng hộ lực lượng đối lập, “những người bạn” A-rập ở vùng Vịnh và phương Tây lại thể hiện sự “quan tâm sâu sắc” Xy-ri khi tiếp tục nhóm họp tại Thủ đô Pa-ri (Pháp). Bề ngoài tỏ ra ủng hộ kế hoạch hòa bình của Đặc phái viên C.An-nan, nhưng thực tế, các nước phương Tây liên tục gia tăng sức ép khi đe dọa thực hiện các hành động cứng rắn hơn đối với chính quyền của Tổng thống Át-xát. Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Giuýp-pê kêu gọi áp đặt các đòn trừng phạt mạnh mẽ hơn đối với Đa-mát. Phớt lờ những nỗ lực và thiện chí của Xy-ri trong thực thi kế hoạch hòa bình, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ H.Clin-tơn hô hào rằng, các cường quốc thế giới nên thúc đẩy những biện pháp trừng phạt cứng rắn của LHQ chống Đa-mát. Điều này chứng tỏ, dù hai lần thất bại khi một nghị quyết về Xy-ri không được thông qua tại HĐBA, Mỹ vẫn không từ bỏ “nỗ lực” gây sức ép đối với Tổng thống Át-xát. Tại Hội nghị Pa-ri vừa qua, Oa-sinh-tơn kêu gọi vận động trong HĐBA để đưa ra một nghị quyết trừng phạt về xuất nhập cảnh, tài chính và cấm vận vũ khí Xy-ri, bởi một nghị quyết như vậy sẽ cho phép các cường quốc triển khai nhiều biện pháp, trong đó có cả những lựa chọn quân sự đối với Đa-mát.

Trong khi đó, Nga và Trung Quốc luôn khẳng định không muốn tình hình Xy-ri đi theo “lối mòn” của kịch bản thay đổi chế độ, sự can thiệp bên ngoài như đã diễn ra ở Li-bi. Nga một lần nữa tẩy chay không tham gia Hội nghị cấp bộ trưởng ngoại giao về Xy-ri tại Pa-ri. Mát-xcơ-va khẳng định, việc đại diện Chính phủ Xy-ri không được mời tham dự cho thấy mục tiêu của hội nghị này không phải thiết lập đối thoại nội bộ Xy-ri, mà ngược lại, khoét sâu mâu thuẫn giữa phe đối lập với chế độ Xy-ri hiện nay. Trước những động thái cản trở kế hoạch hòa bình ở Xy-ri, Bộ Ngoại giao Nga kêu gọi những người thật sự quan tâm việc chấm dứt đổ máu tại quốc gia Trung Đông này từ bỏ mọi hoạt động chính trị “thiếu xây dựng”. Nga kêu gọi Hội nghị Pa-ri về Xy-ri ngừng đưa ra những dự đoán về khả năng kế hoạch hòa bình thất bại mà nên nỗ lực tìm mọi cách để kế hoạch này thành công. Nga phản đối việc phương Tây, thông qua LHQ, không ngừng đòi hỏi chế độ Đa-mát chấm dứt bạo lực, song lại “miễn” cho phe đối lập mọi nghĩa vụ trong thực thi thỏa thuận ngừng bắn, bởi Mát-xcơ-va cho rằng, việc tuân thủ thỏa thuận phải được thực thi công bằng đối với cả hai phía.

Cộng đồng quốc tế đang nỗ lực tìm các biện pháp nhằm tránh cho Xy-ri rơi vào cuộc nội chiến “nồi da nấu thịt”. Chính quyền Đa-mát đã có những bước đi sẵn sàng thực hiện các điều khoản trong kế hoạch hòa bình của ông An-nan. Tuy nhiên, phớt lờ những thành công ban đầu của kế hoạch hòa bình, các nước phương Tây vẫn chỉ chăm chăm toan tính những “kế sách” tiếp theo trong trường hợp kế hoạch này thất bại. Theo nhiều nhà phân tích, việc phương Tây luôn treo chiếc “vòng kim cô” trừng phạt đe dọa chính quyền Xy-ri chứng tỏ họ đang “ra đòn mới” nhằm thực hiện mưu đồ lật đổ chế độ và can thiệp sâu vào quốc gia Trung Đông giàu dầu mỏ và có vị trí địa-chính trị quan trọng này.