Phụ nữ đừng để lây nhiễm HIV/AIDS do chủ quan

LSO-Theo Ủy ban Quốc gia phòng chống AIDS và tệ nạn ma túy, mại dâm của Việt Nam, cả nước hiện có 286.500 trường hợp nhiễm HIV/AIDS, trong đó 69.449 trường hợp đã tử vong. Trong 6 tháng đầu năm phát hiện thêm 3.000 người nhiễm HIV, trong đó nữ giới bị nhiễm chiếm tỷ lệ 32,4%, tăng 8,2% so với năm 2007.

Tư vấn và khám sức khỏe cho thanh niên tiền hôn nhân tại Trạm Y tế xã Yên Trạch, huyện Cao Lộc

Tại Lạng Sơn, theo số liệu tổng hợp từ Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh, từ đầu năm 2014 đến hết tháng 5, toàn tỉnh phát hiện mới 21 trường hợp nhiễm HIV, trong đó 10 trường hợp là nữ, 11 trường hợp là nam giới. Số lượng nữ giới nhiễm HIV của tỉnh chiếm 47,6%, cao hơn trung bình cả nước tới 15,2% trong những tháng đầu năm. Như vậy kết quả này cho thấy tỷ lệ lây nhiễm HIV ở nữ giới tại Lạng Sơn không những tăng theo tỷ lệ tăng chung của cả nước mà còn cao hơn khá nhiều so với tỷ lệ phụ nữ nhiễm của cả nước và bằng xấp xỉ so với tỷ lệ nam giới nhiễm HIV. Theo bà Nông Thị Mai – Phó Giám đốc Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS Lạng Sơn, nguyên nhân tỷ lệ phụ nữ bị lây nhiễm HIV ngày càng gia tăng là công tác truyền thông phòng chống HIV/AIDS có nơi, có lúc chưa đạt hiệu quả khiến cộng đồng nhất là phụ nữ chưa được trang bị đầy đủ các kiến thức về phòng chống HIV nên dẫn đến những hành vi chưa đúng, dễ bị lây nhiễm. Nguyên nhân chủ quan vẫn là ở mỗi chị em. Đã có nhiều trường hợp phụ nữ đến khám tại các phòng khám ngoại trú sau khi biết mình dương tính với HIV mới cho biết trước khi kết hôn không làm xét nghiệm HIV hoặc khi đã có gia đình nhưng hai vợ chồng chủ quan không đi khám sức khỏe định kỳ, không làm các xét nghiệm máu, xét nghiệm phát hiện HIV để biết cách dự phòng. Vì thế chủ yếu chị em bị lây nhiễm HIV qua đường tình dục. Trong 21 trường hợp dương tính HIV 5 tháng đầu năm 2014 có tới 13 trường hợp bị lây truyền qua đường tình dục khác giới. Chị P.T.M (tạm trú tại phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn) kể: vợ chồng tôi lấy nhau đã 14 năm, hiện cùng làm nghề thợ xây. Do quan hệ tình dục không an toàn với gái bán dâm mà chồng tôi bị lây nhiễm HIV. Bản thân tôi cũng không lường trước được mọi việc nên mỗi lần “quan hệ” với chồng không sử dụng bao cao su. Vì thế mà HIV lây sang tôi từ lúc nào không biết. Bây giờ đã như thế này, tôi mong các chị em cần thuyết phục người yêu hoặc chồng mình cùng đi kiểm tra sức khỏe thường xuyên, đến các dịch vụ làm xét nghiệm HIV để biết kết quả và có cách phòng lây nhiễm. Chị H.T.B (huyện Cao Lộc) thì tâm sự: chồng tôi không nghiện chích ma túy, không quan hệ với gái mại dâm nên có thể lây nhiễm HIV từ con đường khác. Do vợ chồng sống với nhau thì tin tưởng nên không sử dụng các biện pháp quan hệ tình dục an toàn. Sau đó vô tình tôi cũng bị nhiễm từ chồng. Điều đáng buồn hơn cả là vợ chồng tôi đều không biết mình dương tính với HIV nên vẫn sinh con. Hiện tại đứa con gái 5 tuổi của chúng tôi cũng vừa làm xét nghiệm và kết quả cháu cũng bị nhiễm.

Tất cả các lý do trên đều là do chị em phụ nữ (người có nguy cơ mắc HIV cao hơn nam giới) chủ quan với sức khỏe của mình, không tìm hiểu hoặc tham gia các cuộc tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân, sức khỏe sinh sản vì thế vô tình để bị lẫy nhiễm HIV. Hơn nữa nhiều trường hợp phụ nữ mang thai không đến khám tại các sở y tế mà chọn các phòng khám tư nhân nên không được tư vấn xét nghiệm HIV một cách đầy đủ. Theo số liệu từ Trung tâm Phòng chống HIV Lạng Sơn, hiện trong tổng số 100% phụ nữ mang thai toàn tỉnh chỉ có hơn 70% được tư vấn và làm xét nghiệm HIV trước khi sinh. Số còn lại không được tư vấn, làm xét nghiệm sẽ là nguy cơ lây nhiễm cao cho đứa trẻ trong bụng người mẹ nhiễm HIV. Vì thế mà tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con ở mức báo động, cả tỉnh là 4,7%, tăng 2,7% so với toàn quốc.

Để ngăn ngừa sự lây nhiễm HIV/AIDS trong cộng đồng, nhất là ở nữ giới, thời gian tới, thiết nghĩ cùng với việc hỗ trợ điều trị, áp dụng các biện pháp ngăn ngừa lây nhiễm, các cơ quan chức năng, các huyện và thành phố cần đẩy mạnh công tác truyền thông. Các cơ sở y tế hoặc đồng đẳng viên nên tăng cường tư vấn các đối tượng có nguy cơ cao như tiêm chích ma túy, gái mại dâm, người lầm lỡ đi xét nghiệm HIV để tránh lây lan cho người khác. Thời gian tới, toàn tỉnh cũng phấn đấu có từ 70%-100% phụ nữ mang thai/năm được tư vấn và làm xét nghiệm HIV để dự phòng lây truyền từ mẹ sang con. Đồng thời tiếp tục cung cấp các gói dịch vụ cho người nhiễm nhất là nam giới để họ sống lành mạnh hơn không lây lan cho bạn tình hoặc vợ, con của mình. Theo lãnh đạo Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS Lạng Sơn, để phòng tránh hiệu quả sự lây nhiễm HIV ở phụ nữ thì chị em không nên chủ quan với sức khỏe, tính mạng của mình. Với phụ nữ tiền hôn nhân nên cùng chồng chưa cưới, người yêu tham gia nghe tư vấn, làm xét nghiệm HIV. Với phụ nữ có gia đình nên thuyết phục chồng cùng khám sức khỏe định kỳ, làm xét nghiệm HIV, sống lành mạnh chung thủy một vợ một chồng. Khi biết mình dương tính với HIV cần quan hệ tình dục an toàn, tham gia điều trị kháng vi rút và áp dụng tốt các biện pháp dự phòng lây truyền từ mẹ sang con.

HÀ MY