Phối hợp xả nước phục vụ sản xuất vụ đông xuân

Theo dự báo, năm 2012 sẽ thiếu nước và khô hạn. Mực nước trên sông Hồng tại trạm đo Hà Nội trong tháng 12-2011 đã xuống đến mức 1-1,1 m. Hiện nay đã bước vào đầu mùa khô nhưng mực nước tại các hồ thủy điện đều chưa đạt mực nước thiết kế. Vì vậy, việc xả nước từ các hồ thủy điện Hòa Bình, Thác Bà và Tuyên Quang phục vụ chống hạn rất hạn chế. Trong khi đó dự kiến các tỉnh đồng bằng và trung du Bắc Bộ sẽ gieo cấy 670 nghìn ha, chiếm hơn một phần năm diện tích vụ đông xuân cả nước và chiếm từ 60-70% sản lượng lương thực cả năm của toàn vùng, tương đương với diện tích tưới gần 667.600 ha. Do đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN & PTNT), Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) thống nhất chỉ thực hiện hai đợt xả nước tập trung: đợt 1 từ 5 giờ ngày 18 đến 18 giờ ngày 22-1; đợt 2 từ 5 giờ ngày 1 đến 18 giờ ngày 9-2. Để bảo đảm lượng nước tới được các địa phương, mực nước tại Hà Nội trong thời gian lấy nước đạt khoảng 2,2 m trở lên. Như vậy, dự kiến tổng lượng nước xả trong hai đợt khoảng 2,80 tỷ m3. Sau khi xả, mực nước tại các hồ thủy điện sẽ giảm đi từ 2,8 đến 6,8 m.

Để phát huy hiệu quả trong việc lấy nước phục vụ đổ ải và tưới dưỡng cho vụ xuân, các công ty điện lực phải phối hợp chặt chẽ các công ty thủy lợi bảo đảm cung ứng ổn định, đủ điện cho các trạm bơm vận hành. Ngay từ giữa tháng 12-2011, EVN đã chỉ đạo Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia, Tổng công ty Điện lực miền Bắc và Tổng công ty Điện lực TP Hà Nội phải cung cấp điện an toàn, liên tục phục vụ các công tác nạo vét kênh mương, bơm nước trước và trong các đợt xả tập trung từ các hồ thủy điện. Có dịp theo đoàn công tác của EVN xuống các đơn vị, địa phương kiểm tra công tác chuẩn bị các thiết bị điện, máy bơm nước… để phục vụ lúa xuân, chúng tôi nhận thấy, ở mỗi địa phương đều có những khó khăn như các thiết bị, máy móc lạc hậu, xuống cấp, diện tích ao hồ chứa một phần bị thu hẹp so với trước… Tuy nhiên, với nỗ lực khắc phục mọi khó khăn, đến nay hầu hết các đơn vị, địa phương đều đã sẵn sàng đón nước. Phó Giám đốc Công ty Điện lực Hà Đông Quách Thanh Sơn cho chúng tôi biết, hiện công ty đã hoàn thành việc sửa chữa, bảo dưỡng ba đường dây cấp cho trạm bơm La Khê. Từng cụm bơm, công ty đều bố trí cán bộ kỹ thuật trực tiếp bám hiện trường để kịp thời xử lý khi có sự cố. Giám đốc Công ty Điện lực Sơn Tây Lương Văn Quý khẳng định rằng, ngay từ tháng 11-2011, công ty đã kiểm tra các đường dây cấp cho các trạm bơm. Trong suốt thời gian bơm nước, công ty lập đường dây nóng 24/24 giờ để kịp thời giải quyết nhanh các sự cố tại các đường dây, trạm biến áp… Nhiều địa phương ở Bắc Ninh, Nam Định, Thái Bình đã cơ bản hoàn thành công tác nạo vét kênh mương. Bên cạnh đó, ngoài thời gian lấy nước, các hệ thống thủy lợi cũng phải tranh thủ khi nguồn nước dồi dào, tổ chức lấy và dự trữ nước vào kênh dẫn các cấp ao đầm vùng trũng thấp để có nguồn nước phục vụ gieo cấy.

Do nguồn nước khan hiếm, Bộ NN & PTNT đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các ngành, địa phương khẩn trương hoàn thành các giải pháp chống hạn; quán triệt các công ty khai thác công trình thủy lợi các huyện, thị xã đẩy nhanh tiến độ sửa chữa, bảo dưỡng và vận hành thử các công trình thủy lợi; tổ chức lắp đặt các trạm bơm dã chiến điện, dầu lớn, nhỏ ở những nơi cần thiết; tiếp tục nạo vét cửa cống để hút trạm bơm, hệ thống kênh lớn và thủy lợi nội đồng trước ngày 16-1 để tập trung lấy nước vào hệ thống kênh mương và vận động nông dân sử dụng các phương tiện, công cụ đưa nước lên đồng ruộng theo đúng kế hoạch; theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết ở địa phương và điều chỉnh hợp lý việc lấy nước của các công trình; chỉ đạo việc vận hành hệ thống thủy lợi lấy nước, cấp nước và dự trữ nước; điều tiết, sử dụng tiết kiệm nước; tổ chức các đoàn công tác kiểm tra, chỉ đạo việc lấy nước đối với những diện tích khó khăn nước tưới. Thường xuyên tổng hợp tình hình nguồn nước, diện tích nước có số lượng máy bơm đã lắp đặt, diện tích chuyển đổi.

Đối với bà con nông dân, Bộ NN & PTNT cũng khuyến cáo các tỉnh phía bắc vừa trải qua đợt rét đậm, rét hại ở một số địa phương mạ gieo có thể bị chết hoặc còi cọc, không đủ tiêu chuẩn cấy, cho nên phải có kế hoạch gieo bổ sung bảo đảm tới khi có nước sẽ tiến hành làm đất gieo cấy không để xảy ra tình trạng khi nước vào đồng không kịp gieo cấy, để nguồn tài nguyên “vàng trắng” này lãng phí chảy ra biển.